Kalın bağırsak grafisi nasıl çekilir?
Kalın Bağırsak Grafisi (Kolonoskopi Olmadan Görüntüleme)
Kalın bağırsak grafisi, namıdiğer baryumlu lavman veya kolon grafisi, aslında oldukça pratik bir görüntüleme yöntemi. Eğer doktorun kolonoskopiden kaçınman gerektiğini düşünüyorsa veya daha önce kolonoskopi yaptırdıysan ve doktor ek bilgi istiyorsa, bu yönteme başvurulabilir. Amaç, kalın bağırsağın içini dışarıdan gözlemleyebilmek. Tabii ki direkt bağırsağın kendisini değil, içine verdiğimiz özel bir madde sayesinde. Bu madde genellikle baryum sülfat adı verilen, radyoaktif ışınları geçirmeyen beyaz renkli bir sıvıdır.
Süreç Nasıl İşliyor?
İşin özü şu: Bağırsaklarının içine baryumlu bir madde veriliyor ve ardından röntgen filmleri çekiliyor. Bu sayede doktor, bağırsağın şeklini, boyutunu, olası darlıklarını, polip benzeri yapıları veya iltihaplı alanları görebiliyor. Kolonoskopinin aksine, bu yöntemle bağırsağın içini doğrudan göremiyoruz ama dışarıdan bir kesit alıyoruz diyebiliriz.
Hazırlık Aşaması: En Önemli Kısım!
Bu işlemin başarısı büyük ölçüde hazırlık evresine bağlı. Bağırsakların ne kadar temiz olursa, elde edeceğimiz görüntü o kadar net olur. Doktorun sana özel bir diyet programı uygulayacaktır. Genellikle işlemden 1-2 gün önce lifli gıdalar (sebze, meyve, tam tahıllar) ve katı gıdalar yasaklanır. Bunun yerine su, berrak sıvılar (örneğin et suyu, posasız meyve suları) ve doktorun önerdiği özel bağırsak temizleyici ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar, genellikle birkaç saat içinde ishale neden olarak bağırsağı tamamen temizler.
- İlaçları Zamanında Kullan: Doktorunun verdiği ilaçları tam olarak tarif ettiği şekilde ve zamanda kullandığından emin ol. Genellikle birkaç doz halinde verilir ve bu dozları kaçırmamak görüntü kalitesini doğrudan etkiler.
- Bol Sıvı Tüket: Bağırsak temizleyici ilaçlar vücuttan su kaybına neden olabilir. Bu yüzden bol su içmeye özen göster.
- Aç Kalma Süresine Dikkat: İşlem günü genellikle belirli bir süre aç kalman istenir. Bunu da doktorundan net olarak öğren.
İşlem Sırasında Neler Beklemelisin?
Hazırlık süreci tamamlandıktan sonra hastaneye veya görüntüleme merkezine gidersin. Orada seni özel bir odaya alırlar. Doktor veya radyoloji teknisyeni, rektumundan ince bir tüp yardımıyla baryum içeren sıvıyı yavaşça bağırsağına verecektir. Bu sırada biraz dolgunluk veya gaz hissi yaşaman normaldir. İşlem sırasında doktorun senden çeşitli pozisyonlarda yatmanı isteyecektir. Bu, baryumun bağırsağın her köşesine ulaşmasını sağlamak içindir. Ardından röntgen cihazının altında birkaç pozisyonda röntgen filmin çekilir. Tüm işlem genellikle 15-30 dakika sürer.
- Rahat Olmaya Çalış: İşlem sırasında derin nefes alıp vermek ve kendini kas yapmamaya çalışmak, hem senin için daha rahat olmasını sağlar hem de çekilen görüntülerin kalitesini artırır.
- Gaz Hissi Normal: Verilen baryum ve bazen eşlik eden hava, bağırsaklarında bir miktar gaz veya dolgunluk hissine neden olabilir. Bu tamamen beklenen bir durumdur.
İşlem Sonrası Neler Olur?
Baryumun vücuttan atılması birkaç gün sürebilir. Bu süreçte dışkın beyaz renkli gelebilir. Doktorun bol sıvı tüketmeni ve lifli gıdalara geri dönmeni önerecektir. Eğer herhangi bir rahatsızlık, şiddetli ağrı veya kanama yaşarsan mutlaka doktoruna haber vermelisin. Bu tür belirtiler genellikle görülmez ama her ihtimale karşı dikkatli olmakta fayda var.
Deneyimlerime göre, bu işlemin en can sıkıcı yanı hazırlık süreci ve sonrasında dışkının renginin değişmesi olabilir. Ama sağlığın için gerekli olduğunda, bu küçük rahatsızlıklara katlanmak oldukça mantıklı.