Yatay geçiş nedir nasıl yapılır 2021?
Yatay Geçiş Nedir, Nasıl Yapılır (2021 Güncellemesiyle)?
Üniversite hayatına başladın, ilk tercihlerin tam oturmadı ya da fikirlerin değişti. Belki de bölümünün sana sandığın gibi uygun olmadığını fark ettin. Bu noktada pek çoğumuzun aklına yatay geçiş geliyor. Peki, bu süreç tam olarak ne anlama geliyor ve 2021 itibarıyla nelere dikkat etmek gerekiyor? Gel, seninle bu konuyu enine boyuna, samimi ama bilgili bir dille konuşalım.
Yatay Geçişin Temel Mantığı ve Sana Neler Sunabileceği
Yatay geçiş, mevcut üniversiten ve bölümünde belirli bir başarıyı gösterdikten sonra, başka bir üniversitenin aynı veya benzer bölümüne geçiş yapmanı ifade ediyor. Bu, öğrenci kontenjanlarındaki boşlukların doldurulması prensibine dayanır. Yani, bir bölümün kontenjanı tam olarak dolmadığında, o bölüme yatay geçişle öğrenci alınabilir. Bu durum, özellikle 2021'de üniversitelerin öğrenci yerleştirme sonuçlarının netleşmesiyle daha belirgin hale gelir.
Deneyimlerime göre, yatay geçişin en büyük avantajı, sana ilk tercihlerinde belki de ulaşamadığın bir bölüme veya daha çok istediğin bir üniversiteye geçme fırsatı sunmasıdır. Bu, üniversite hayatını daha tatmin edici hale getirebilir. Unutma, üniversite sadece bir diploma almak değil, aynı zamanda kendini geliştireceğin, ilgi alanlarını derinleştireceğin bir süreçtir.
Yatay Geçiş İçin Hangi Şartlar Gerekiyor?
Yatay geçiş yapabilmek için öncelikle belirli bir genel not ortalamasına (GNO) sahip olman gerekiyor. Bu oran, her üniversite ve bölüm için farklılık gösterebilir ama genellikle 2.50 veya 3.00 gibi seviyelerdir. Üniversitelerin senato kararları ve Öğrenci İşleri Daire Başkanlıkları tarafından yayınlanan kılavuzlarda bu detaylar yer alır. Yani, ilk seneni iyi geçirmek, yatay geçiş şansını artırmanın en temel yolu.
Bununla birlikte, bazı bölümler kendi içinde belirli başarı şartları da isteyebilir. Örneğin, temel derslerden başarılı olmak veya belli bir kredi sayısını tamamlamış olmak gibi.
Dikkat etmen gereken bir diğer önemli nokta ise, kurum içi yatay geçiş ve kurumlararası yatay geçiş arasındaki farklardır. Kurum içi geçişler, aynı üniversitenin farklı bir bölümüne geçiş yapmaktır ve genellikle kurumlararası geçişlere göre daha kolaydır. Kurumlararası geçişler ise, farklı bir üniversiteye geçişi kapsar ve rekabet daha yüksek olabilir.
2021 itibarıyla, pandemi koşulları nedeniyle bazı üniversiteler geçici olarak farklı uygulamalar getirebilir. Bu nedenle, ilgilendiğin üniversitenin en güncel duyurularını takip etmek hayati önem taşır.
Başvuru Süreci ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yatay geçiş başvuruları genellikle her yılın belirli dönemlerinde yapılır. Genellikle yaz tatilinin sonuna doğru veya akademik yılın başlangıcından hemen önce başvurular alınır. YÖK tarafından belirlenen takvim dışında bir başvuru yapamazsın. Bu takvimleri ve ilgili üniversitelerin duyurularını yakından takip etmelisin. Üniversitelerin web sitelerinde yer alan "Öğrenci İşleri" veya "Yatay Geçiş Başvuruları" bölümleri senin için en doğru adres olacaktır.
Başvuru için gereken belgeler de üniversiteden üniversiteye değişebilir ama genel olarak şunları kapsar:
- Başvuru formu (Üniversitenin sitesinden indirilir)
- Transkript (Aldığın tüm dersleri ve notlarını gösteren belge)
- Öğrenci belgesi
- Nüfus cüzdanı fotokopisi
- Varsa, başarı sıralamasını gösteren belge (ÖSYM yerleştirme sonuç belgesi gibi)
Deneyimlerime göre, başvuru yapacağın bölümün ders içeriklerini ve müfredatını da incelemen çok önemli. Çünkü geçtiğin takdirde, ilk yıl aldığın derslerin birçoğunu tekrar almak zorunda kalabilirsin. Bunu önceden bilmek, süreci daha bilinçli yönetmeni sağlar.
Özellikle 2021'de, çevrimiçi başvuru sistemleri yaygınlaştı. Bu nedenle, teknolojik altyapının ve internet erişiminin sorunsuz olduğundan emin ol. Evrakları eksiksiz ve zamanında teslim etmek, sürecin sorunsuz ilerlemesi için kritik.
Puan Türleri ve Ağırlıklı Ortalama Hesabı
Yatay geçişte genellikle dikey geçiş puanı (DGS) veya YKS (TYT-AYT) puanı değil, o dönemdeki genel başarı sıralaması ve genel not ortalaması dikkate alınır. Ancak, bazı üniversiteler veya bölümler, yatay geçiş için kendi özel sınavlarını veya mülakatlarını da yapabilir. Bu tür durumlarda, o bölümün özel şartlarını detaylıca araştırmalısın.
Genel not ortalamasının yanı sıra, ilgili bölümle daha fazla ders örtüşmesi olan öğrencilere öncelik verilebileceğini de unutma. Bu, başvurduğun bölümün ilk yıllarında aldığın derslerin, geçiş yapacağın bölümün ilk yıllarındaki derslerle ne kadar uyumlu olduğunu gösterir.
Özetle, yatay geçiş süreci biraz emek ve dikkat gerektirir. Ancak doğru bilgi ve hazırlıkla, üniversite hayatını çok daha istediğin şekilde şekillendirebilirsin. Şimdiden başarılar!