Vücuttaki kalsiyum neden yükselir?

Kalsiyum, vücudumuz için hayati öneme sahip bir mineraldir. Kemik ve diş sağlığının korunmasının yanı sıra sinir fonksiyonları, kas kasılmaları ve kanın pıhtılaşması gibi pek çok önemli süreçte rol oynar. Ancak, kanda kalsiyum seviyesinin normalin üzerine çıkması (hiperkalsemi) bazı sağlık sorunlarına işaret edebilir. Peki, vücuttaki kalsiyum neden yükselir? Bu sorunun cevabını ve olası nedenlerini bu yazımızda inceleyeceğiz.

Hiperkalseminin Olası Nedenleri

Hiperkalsemi, genellikle altta yatan bir sağlık sorunundan kaynaklanır. En sık görülen nedenlerden biri hiperparatiroidizmdir. Bu durumda, paratiroid bezleri aşırı miktarda paratiroid hormonu (PTH) salgılar. PTH, kemiklerden kalsiyum salınımını artırarak, böbreklerin kalsiyum atılımını azaltarak ve bağırsaklardan kalsiyum emilimini artırarak kandaki kalsiyum seviyesini yükseltir.

Kanser de kalsiyum yüksekliğine neden olabilir. Özellikle akciğer, meme, böbrek ve multipl miyelom gibi bazı kanser türleri, kemik yıkımını artırarak veya PTH benzeri maddeler salgılayarak hiperkalsemiye yol açabilir. Ayrıca, bazı ilaçlar (örneğin, tiazid diüretikleri ve lityum) ve D vitamini veya kalsiyum takviyelerinin aşırı kullanımı da kalsiyum yüksekliğine neden olabilir.

Diğer Faktörler ve Nadir Nedenler

Hiperkalsemiye yol açabilen daha az görülen durumlar da bulunmaktadır. Sarkoidoz ve tüberküloz gibi bazı granülomatöz hastalıklar, D vitamini üretimini artırarak kalsiyum emilimini yükseltebilir. Uzun süreli hareketsizlik veya yatağa bağımlılık, kemiklerin zayıflamasına ve kalsiyum salınımına neden olabilir. Nadiren, genetik faktörler de hiperkalsemiye yatkınlık oluşturabilir.

Böbrek yetmezliği olan hastalarda, böbreklerin kalsiyum atılımı azalır ve bu da hiperkalsemiye katkıda bulunabilir. Addison hastalığı gibi bazı endokrin bozukluklar da kalsiyum metabolizmasını etkileyerek yüksek kalsiyum seviyelerine yol açabilir.

Yüksek kalsiyum seviyesinin nedenini belirlemek için doktorunuz, tıbbi geçmişinizi değerlendirecek, fiziksel muayene yapacak ve kan testleri isteyecektir. Bu testler, kalsiyum seviyesini, PTH düzeyini, D vitamini düzeyini ve böbrek fonksiyonlarını değerlendirmeyi içerir. Gerekirse, daha ileri tetkikler (örneğin, görüntüleme yöntemleri) de yapılabilir.

Unutmayın, kandaki kalsiyum yüksekliğinin birçok farklı nedeni olabilir. Bu nedenle, doğru teşhis ve tedavi için bir doktora danışmak önemlidir. Erken teşhis ve uygun tedavi ile hiperkalsemiye bağlı komplikasyonların önüne geçilebilir ve sağlığınız korunabilir.