Kulaklarım tıkandı ne yapmam lazım?
Kulakların Tıkandıysa İşte Yapabileceklerin
Merhaba, kulaklarının tıkandığını hissettiğinde ne yapacağını merak ediyorsan doğru yerdesin. Deneyimlerime göre, bu durum oldukça rahatsız edici olabiliyor ama genellikle çözümü basit yöntemlerde saklı.
- Kulak Kirini Yumuşatıp Temizleme
Kulakların tıkanmasının en sık nedeni, biriken kulak kirinin (buşon) dış kulak yolunu kapatmasıdır. Bu durum, yaklaşık her 10 kişiden 1'inde görülür ve zamanla işitme kaybına bile yol açabilir.
- Evde Uygulanabilecek Yöntemler: Eğer kulak kirin çok sertleşmemişse, doktor tavsiyesiyle kullanabileceğin gliserinli veya özel kulak damlaları işe yarayabilir. Bu damlalar, kulak kirini yumuşatarak daha kolay dışarı atılmasını sağlar. Günde 2-3 kez birkaç damla damlatıp 5-10 dakika beklettikten sonra başını eğerek damlanın dışarı akmasını sağlayabilirsin. Bu işlemi 3-4 gün boyunca tekrarlayabilirsin.
- Su ve Oksijenli Su Karışımı: Bazı doktorlar, ılık su ve hidrojen peroksit (oksijenli su) karışımını da önerebilir. 3 birim suya 1 birim %3'lük oksijenli su karıştırılarak elde edilen bu çözeltiden birkaç damla kulaklarına damlatılabilir. Ancak bu yöntemi uygulamadan önce mutlaka bir doktora danışmalısın, çünkü her bünyeye uygun olmayabilir.
- Kaçınılması Gerekenler: Kulaklarını pamuklu çubuklarla (kulak pamuğu) temizlemeye çalışmak en sık yapılan hatadır. Bu çubuklar, kiri daha derine iterek daha büyük bir tıkanıklığa neden olabilir. Hatta bazı durumlarda kulak zarına da zarar verebilir. Bu nedenle, kulaklarını temizlerken nazik olmalı ve pamuklu çubukları asla kulak kanalının içine sokmamalısın.
- Basınç Değişikliklerine Bağlı Tıkanıklık
Uçak yolculukları, hızlı yokuş çıkışları veya dalış gibi durumlarda meydana gelen basınç değişiklikleri de kulaklarının tıkanmasına neden olabilir. Bu durum genellikle geçicidir.
- Yutkunma ve Esneme: Basınç farkını dengelemek için en etkili yöntemlerden biri yutkunmaktır. Bu, östaki borusunun açılmasını sağlayarak orta kulak ile geniz arasındaki hava basıncını eşitler. Sakız çiğnemek veya bir şeyler içmek de bu işleme yardımcı olabilir.
- Valsalva Manevrası: Eğer yutkunma işe yaramazsa, Valsalva manevrasını deneyebilirsin. Ağzını kapatıp burnunu parmaklarınla sıkıca tuttuktan sonra, nazikçe burnundan hava üfle. Amaç, kulaklarının arkasında hafif bir basınç hissetmektir. Bu manevrayı çok güçlü yapmamaya dikkat et, aksi takdirde kulak zarına zarar verebilirsin. Bu manevrayı doktorun önermediği sürece veya dikkatli bir şekilde yapmalısın.
- Buhar Soluma: Ilık su buharı solumak da östaki borusunu açmaya yardımcı olabilir. Bir kaseye kaynar su doldurup üzerine doğru eğilerek başını bir havluyla örterek 5-10 dakika buharı soluyabilirsin.
- Enfeksiyon ve Diğer Tıbbi Durumlar
Bazen kulak tıkanıklığı, orta kulak iltihabı (otitis media), östaki borusu disfonksiyonu veya nadiren de olsa kulak zarı perforasyonu gibi daha ciddi nedenlere bağlı olabilir. Eğer tıkanıklıkla birlikte ağrı, akıntı, ateş veya işitme kaybı gibi belirtiler varsa, durum enfeksiyondan kaynaklanıyor olabilir.
- Ne Zaman Doktora Gitmeli? Eğer evde uyguladığın yöntemler bir hafta içinde sonuç vermezse, kulaklarında şiddetli ağrı, akıntı varsa, sesleri duymada belirgin bir azalma yaşıyorsan veya ani bir işitme kaybın olduysa, mutlaka bir kulak burun boğaz (KBB) uzmanına başvurmalısın. Doktor, kulaklarını özel bir aletle (otoskop) inceleyerek tıkanıklığın nedenini teşhis edebilir.
- Doktorun Uygulayabileceği Yöntemler: Doktor, duruma göre kulak kirini özel aletlerle temizleyebilir, enfeksiyon varsa antibiyotik veya damla reçete edebilir, ya da östaki borusu disfonksiyonu için farklı tedavi yöntemleri uygulayabilir.
Unutma, kulak sağlığın genel sağlığın için çok önemlidir. Kulak tıkanıklığı yaşadığında panik yapmadan, öncelikle basit ve güvenli yöntemleri dene, ancak şikayetlerin devam ederse mutlaka bir uzmana danış.