Kitap kaynakça nasil yazılır?
Kitap Kaynakça Yazımı: Temeller ve Pratik Bilgiler
Kaynakça yazmak göz korkutucu görünebilir ama aslında mantıklı bir sistematiği var. Amacımız, okuyucunun senin kullandığın her bir kaynağı kolayca bulabilmesini sağlamak. Bu yüzden tutarlılık ve belirli kurallara uymak çok önemli.
- Neden Kaynakça Yazmalısın?
Öncelikle, başkalarının çalışmalarına atıfta bulunarak intihali önlersin. Bu akademik dürüstlüğün temelidir. İkincisi, argümanlarını desteklemek için kullandığın bilgilerin güvenilirliğini gösterirsin. Üçüncüsü, okuyucuların ilgilendikleri konularda daha fazla bilgi edinmeleri için bir yol haritası sunarsın. Sadece bir kez alıntı yaptığın bir fikrin bile kaynağını belirtmek gereklidir.
- Kaynakçada Hangi Bilgiler Olmalı?
Bu, kaynağın türüne göre değişir ama genel mantık şöyledir:
* Kitaplar için:
* Yazarın Soyadı, Adı. (Örn: Yılmaz, Ayşe.)
* Kitabın Adı. (Eğik yazı veya altı çizili olur, ama hangisini kullanacaksan tutarlı ol.)
* Varsa yayıncının adı. (Örn: Can Yayınları)
* Yayınlandığı şehir. (Örn: İstanbul)
* Yayınlandığı yıl. (Örn: 2022)
* Sayfa numarası (Eğer belirli bir bölümden alıntı yaptıysan, sayfa numarasını belirtmek daha da iyi olur.)
Örnek:Yılmaz, Ayşe. Kapadokya'nın Gizemleri. Arkeoloji Yayınları, Ankara, 2019, s. 45-50.
* Makaleler için (Dergi veya Gazete):
* Yazarın Soyadı, Adı.
* Makalenin Adı.
* Derginin Adı (Eğik yazı veya altı çizili).
* Cilt Numarası (varsa).
* Sayı Numarası (varsa).
* Yayın Tarihi (Ay, Yıl veya sadece Yıl).
* Sayfa Aralığı (Makalenin başladığı ve bittiği sayfa).
Örnek:Demir, Mehmet. "Cumhuriyet Dönemi Türk Şiirinde Yeni Yönelimler." Edebiyat ve Sanat Dergisi, Cilt 15, Sayı 3, Mart 2021, s. 78-95.
* Web Siteleri için:
* Yazarın Adı Soyadı (Eğer belliyse).
* Makalenin veya Sayfanın Adı.
* Web Sitesinin Adı.
* Yayın Tarihi veya Son Güncelleme Tarihi (Eğer belliyse).
* Erişim Tarihi (Erişim tarihi, sayfanın güncelliğini yitirme ihtimaline karşı önemlidir).
* URL Adresi (Tam web adresi).
Örnek:Kaya, Fatma. "Geleceğin Enerji Kaynakları." Bilim ve Teknoloji Portalı, 15 Ekim 2023, www.bilimveotesi.com.tr/enerji-kaynaklari. Erişim tarihi: 20 Kasım 2023.
- Tutarlılık ve Biçimlendirme
Kaynakça yazımında en önemli şey tutarlılıktır. Bir stil kılavuzu seçersin (APA, MLA, Chicago gibi) ve tüm kaynaklarını o kılavuza göre biçimlendirirsin. Okulun veya yayınlayacağın yerin özel bir talebi yoksa, en yaygın kullanılan stillerden birine bakabilirsin.
* Alfabetik Sıralama: Kaynakça listesi, soyadlarına göre alfabetik olarak sıralanır.
* Girinti (Hanging Indent): İlk satır normal başlar, sonraki satırlar içeri girer. Bu, kaynakların daha okunaklı olmasını sağlar. (Yani ilk satırda bir kelime varsa, ikinci satır ondan daha içeriden başlar.)
* Noktalama İşaretleri: Her bilginin sonunda belirli noktalama işaretleri kullanılır. Yukarıdaki örneklere dikkat edersen, noktaların, virgüllerin yerini görebilirsin. Bu noktalamalara uymak, kaynağın doğru okunmasını sağlar.
Deneyimlerime göre, kaynakça hazırlarken en çok hata yapılan yerler noktalama ve girintilemedir. Bu ikisine dikkat etmek, işini çok kolaylaştırır.
- Pratik İpuçları
* Not Alırken Kaydedin: Bir kitaptan veya makaleden bilgi alırken, hemen yazarını, kitabın adını, yayıncısını, sayfasını kaydet. Sonraya bırakırsan unutabilir veya yanlış not alabilirsin. Bir dijital not alma uygulaması veya basit bir not defteri işini görür.
* Yazım Programlarının Yardımını Kullanın: Microsoft Word, Google Docs gibi programların bazıları, kaynakça oluşturma özelliklerine sahiptir. Bunları kullanmak, biçimlendirme hatalarını azaltabilir. Hatta bazı referans yönetim yazılımları (Zotero, Mendeley gibi) daha karmaşık projelerde hayat kurtarıcıdır.
* Örnekleri Takip Edin: Eğer belirli bir stil kılavuzunu kullanman gerekiyorsa, o kılavuzun kendi örneklerini incele. İnternette "APA kaynakça örneği" veya "MLA kaynakça formatı" diye aratarak bolca örnek bulabilirsin. Örneğin, bir makalenin dergi mi yoksa gazetede mi yayımlandığına göre biçim değişebilir.
* Tekrar Gözden Geçirin: Kaynakçanı bitirdikten sonra, metin içindeki atıflarınla kaynakçada listelediğin eserlerin birebir eşleştiğinden emin ol. Eksik veya fazladan bir şey olmamalı.
Unutma, iyi yazılmış bir kaynakça, çalışmanın kalitesini de yükselten bir unsurdur. Emek verdiğin bilginin hakkını vermek adına bu adımları titizlikle uygula.