II. Abdülhamit toprak kaybetti mi?

II. Abdülhamit, Osmanlı İmparatorluğu'nun oldukça çalkantılı bir döneminde tahtta kalmış, hem iç politikada hem de dış politikada önemli kararlar almış bir padişahtır. Saltanatı boyunca Osmanlı İmparatorluğu, bir yandan modernleşme çabaları gösterirken, diğer yandan da toprak kayıplarıyla yüzleşmiştir. Bu yazıda, II. Abdülhamit döneminde yaşanan toprak kayıplarını ve bu kayıpların nedenlerini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

II. Abdülhamit Döneminde Yaşanan Toprak Kayıpları

II. Abdülhamit'in hükümdarlığı sırasında Osmanlı İmparatorluğu, Balkanlar'da, Kuzey Afrika'da ve Doğu Anadolu'da önemli topraklar kaybetmiştir. Bu kayıpların en önemlilerinden biri, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı (93 Harbi) sonrasında yaşananlardır. Bu savaşın sonucunda imzalanan Berlin Antlaşması ile Sırbistan, Karadağ ve Romanya bağımsızlıklarını kazanmış, Bosna-Hersek ise Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun yönetimine bırakılmıştır. Ayrıca, Kars, Ardahan ve Batum gibi Doğu Anadolu şehirleri de Rusya'ya bırakılmıştır.

Bir diğer önemli kayıp ise, 1881 yılında Fransa'nın Tunus'u işgal etmesiyle yaşanmıştır. Tunus, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir vilayeti olmasına rağmen, merkezi otoritenin zayıflığı ve Avrupa devletlerinin sömürgecilik politikaları nedeniyle kaybedilmiştir. Benzer şekilde, 1882'de İngiltere'nin Mısır'ı işgali de Osmanlı İmparatorluğu için büyük bir darbe olmuştur. Mısır da Osmanlı'ya bağlı olmasına rağmen, İngilizlerin kontrolüne geçmiştir.

Toprak Kayıplarının Nedenleri

II. Abdülhamit dönemindeki toprak kayıplarının birçok nedeni bulunmaktadır. Bunların başında, Osmanlı İmparatorluğu'nun ekonomik ve askeri olarak zayıflaması gelmektedir. Sanayi Devrimi'ni kaçıran ve Avrupa devletleri karşısında rekabet edemeyen Osmanlı ekonomisi, dış borçlara bağımlı hale gelmiş ve bu durum siyasi bağımsızlığı da zedelemiştir. Askeri alanda da modernleşme çabaları yetersiz kalmış, Osmanlı ordusu Avrupa orduları karşısında etkisiz hale gelmiştir.

Bunun yanı sıra, Balkanlar'daki milliyetçilik hareketleri de toprak kayıplarında önemli bir rol oynamıştır. Osmanlı İmparatorluğu içinde yaşayan farklı milletler, bağımsızlıklarını kazanmak için ayaklanmışlar ve bu ayaklanmalar Avrupa devletleri tarafından desteklenmiştir. Ayrıca, Avrupa devletlerinin Osmanlı İmparatorluğu üzerindeki çıkar çatışmaları ve sömürgecilik emelleri de toprak kayıplarını hızlandırmıştır.

Sonuç olarak, II. Abdülhamit dönemi, Osmanlı İmparatorluğu için hem modernleşme çabalarının hem de önemli toprak kayıplarının yaşandığı bir dönem olmuştur. Bu kayıpların temel nedenleri arasında, imparatorluğun ekonomik ve askeri zayıflığı, milliyetçilik hareketleri ve Avrupa devletlerinin sömürgecilik politikaları yer almaktadır.