Solucan gübresi solucanlar ne yer?
Solucan Gübresi İçin Solucanlar Ne Yer?
Solucan gübresi yapmaya karar verdiysen, ilk ve en önemli soru şu: Bu mucizevi canlılar, o meşhur gübreyi üretmek için ne yiyorlar? Kimi yerlerde okuduğun gibi sadece hayvan gübresiyle de olmaz bu iş. Solucanların karnını doyurmak ve onlardan verimli gübre almak için bir denge kurmak gerekiyor.
Deneyimlerime göre, solucanların menüsünde olmazsa olmazlar var. Ana yiyecekleri, bildiğin gibi, organik atıklar. Ama burada da çeşitlilik şart.
Temel Besin Kaynakları: Ne Sunmalıyız?
- Sebze ve Meyve Atıkları: Bunlar solucanların en sevdiği yiyeceklerin başında gelir. Mutfak artıkların; kabuklar, çürük meyveler, sebze artıkları (domates, salatalık, elma, muz, havuç kabukları vb.) solucanlar için tam bir ziyafettir. Ancak burada dikkat etmen gereken bir nokta var: Narenciye kabukları (portakal, limon) ve muz kabukları gibi bazı ürünleri az miktarda vermelisin. Aşırı verildiğinde ortamın pH dengesini bozabilir ve solucanlar için zararlı olabilir. Ayrıca, pişmiş yemek artıkları, yağlı ve baharatlı olanları solucanlara vermekten kaçınmalısın. Bunlar hem solucanlara zarar verir hem de koku yapar.
- Hayvan Gübresi: Özellikle çiftlik hayvanlarının dışkıları (inek, at, tavuk vb.) solucanlar için harika bir besin kaynağıdır. Ancak bu gübreleri doğrudan solucanlara vermeden önce bir süre dinlendirmek veya kompostlaştırmak faydalı olur. Neden mi? Çünkü taze gübredeki amonyak oranı yüksek olabilir ve solucanlara zarar verebilir. Genellikle, hayvan gübresini 1-2 hafta kadar bekletmek veya tavuk gübresi ise daha uzun süre bekletmek daha sağlıklıdır. Kedi ve köpek dışkısından uzak durmalısın, bunlar hastalık yapıcı mikroorganizmalar içerebilir.
- Kullanılmış Kahve ve Çay Poşetleri: Evet, doğru duydun! Kahve telvesi ve çay yaprakları solucanlar için harika bir nitrojendir. Bunları diğer organik atıklarla birlikte rahatlıkla verebilirsin. Plastik veya metal içeren çay poşetlerini atmayı unutma tabii.
- Gazete ve Karton Atıkları: Biraz tuhaf gelebilir ama karbon-azot dengesi dediğimiz olayda kartonlar da önemli bir rol oynar. Gazete kağıtları (renkli baskı olmayanlar) ve yumurta kartonları gibi selüloz içeren malzemeler solucanların yaşam alanının havalanmasına ve nem dengesinin korunmasına yardımcı olur. Bunları küçük parçalara ayırıp verebilirsin.
Neleri Vermemeliyiz? Kaçındığımız Noktalar
Solucanların sağlığı ve gübrenin kalitesi için bazı şeylerden uzak durmak şart. Deneyimlerime göre, bu kurallara uymak işini çok kolaylaştırır:
- Yağlı ve Baharatlı Yemek Artıkları: Kızartmalar, soslu yemekler, baharatlı yiyecekler solucanların sindirim sistemini bozar.
- Narenciye ve Muz Kabukları (Aşırıya Kaçmamak Kaydıyla): Bunları çok az miktarda verebilirsin ama ana besin kaynağı yapmamalısın.
- Süt Ürünleri ve Et Ürünleri: Bu tür atıklar kötü kokuya neden olur ve istenmeyen zararlıları çekebilir.
- Hastalıklı veya Pestisitli Bitki Artıkları: Eğer bitkilerin hastaysa veya kimyasal ilaç kullanıldıysa, bu atıkları solucanlara verme.
- Kedi ve Köpek Dışkısı: Dediğim gibi, bunlar patojen içerir ve risklidir.
Besinlerin Hazırlanması ve Sunumu: Püf Noktaları
Solucanlara ne vereceğin kadar, nasıl hazırlayacağın da önemli. Küçük parçalara ayrılmış atıklar, solucanların daha kolay sindirmesini sağlar. Yani, mutfak artıklarını doğrayıcıdan geçirebilir veya elinle küçük parçalara ayırabilirsin. Bu, solucanların işini hızlandırır ve gübre üretim sürecini de hızlandırır.
Ayrıca, atıkları verirken çok fazla sıvı olmamasına dikkat et. Aşırı nem, solucan yatağında anaerobik koşullar oluşturarak kötü kokulara ve solucanların sağlığının bozulmasına neden olabilir. Eğer atıkların çok suluysa, yanında biraz kuru gazete veya kartonla birlikte verebilirsin. Bu, nem dengesini sağlamaya yardımcı olur.
Ne Kadar ve Ne Sıklıkla Vermeli?
Solucanlar, kendi vücut ağırlıklarının yaklaşık yarısı kadar yiyeceği günde sindirebilirler. Yani, 1 kilogram solucanın varsa, günde yaklaşık 500 gram atık verebilirsin. Tabii ki bu bir ortalama. Solucanların ne kadar yediğini gözlemleyerek bu miktarı ayarlayabilirsin. Eğer verdiğin yiyecekler bir hafta içinde tükeniyorsa, bir sonraki sefer miktarı biraz artırabilirsin. Eğer yiyecekler birikiyorsa, azaltmalısın. Solucanları aşırı beslemekten kaçınmalısın, bu da sorunlara yol açabilir.
Özetle, solucanlar çeşitlilikten hoşlanır. Mutfak artıklarını, uygun hayvan gübresini ve kağıt ürünlerini dengeli bir şekilde sunarak onlardan en iyi kalitede solucan gübresini elde edebilirsin. Deneyimlerim, onlara karşı nazik ve dikkatli olmanın karşılığını en iyi gübreyle verdiğini gösteriyor.