Uyuz olmak ne demek, TDK?
İçindekiler
Günlük hayatta sıkça duyduğumuz ancak bazen anlamını tam olarak bilmediğimiz kelimeler vardır. İşte onlardan biri de "uyuz olmak". Peki, uyuz olmak ne demek? Türk Dil Kurumu (TDK) bu deyimi nasıl tanımlıyor ve günlük kullanımda ne anlama geliyor? Gelin, bu merak edilen sorunun cevabını birlikte inceleyelim.
TDK'ya Göre Uyuz Olmak Ne Anlama Gelir?
Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğüne baktığımızda "uyuz olmak" deyiminin iki farklı anlamı olduğunu görüyoruz. İlk anlamı, kelimenin gerçek anlamıyla ilişkili: "Uyuz hastalığına yakalanmak." Ancak, bizim daha çok merak ettiğimiz ve günlük hayatta kullandığımız anlamı ise mecazi olanı.
TDK'ya göre "uyuz olmak" deyiminin ikinci anlamı ise "Birinden veya bir şeyden çok hoşlanmamak, gıcık almak." Yani, bir kişiye veya duruma karşı duyulan yoğun bir antipatiyi ifade etmek için kullanılıyor. Bu anlamıyla, deyim, bir nevi duygusal bir tepkiyi, bir tür alerjiyi tanımlıyor diyebiliriz.
Günlük Hayatta "Uyuz Olmak" Deyiminin Kullanımı
Günlük konuşmalarda "uyuz olmak" deyimi, genellikle bir kişiye karşı duyulan sinir, antipati veya rahatsızlığı ifade etmek için kullanılır. Örneğin, "Ona o kadar uyuz oluyorum ki, aynı ortamda bulunmak bile beni geriyor!" gibi bir cümle duyabilirsiniz. Ya da bir duruma karşı duyulan hoşnutsuzluğu belirtmek için "Bu işe uyuz oldum, baştan savma yapılmış!" şeklinde bir ifade kullanılabilir.
Bu deyim, genellikle samimi ve gündelik konuşmalarda tercih edilir. Resmi yazışmalarda veya daha ciddi konuşmalarda kullanılması pek uygun olmayabilir. "Uyuz olmak" deyimi yerine, duruma göre "hoşlanmamak", "sinir olmak", "rahatsız olmak" gibi daha kibar ifadeler tercih edilebilir.
Özetle, "uyuz olmak" deyimi, TDK'ya göre hem bir hastalığı ifade ederken hem de birinden veya bir şeyden çok hoşlanmamak, gıcık almak anlamında kullanılır. Günlük hayattaki kullanımında ise daha çok bir antipati veya rahatsızlık ifadesi olarak karşımıza çıkar. Unutmayın, dil yaşayan bir organizmadır ve kelimeler, deyimler zamanla farklı anlamlar kazanabilir. Bu nedenle, TDK gibi kaynaklara başvurarak kelimelerin doğru anlamlarını öğrenmek her zaman önemlidir.