Bir tabloda birden fazla primary key olabilir mi?

Veritabanı tasarımına yeni başlayanların sıkça sorduğu sorulardan biri de "Bir tabloda birden fazla primary key olabilir mi?" sorusudur. Bu sorunun cevabı, veritabanı yönetim sistemlerinin (DBMS) temel prensiplerine dayanmaktadır. Gelin, bu konuyu daha yakından inceleyelim.

Primary Key Nedir?

Primary key, bir tablodaki her bir satırı benzersiz bir şekilde tanımlayan bir veya daha fazla sütundan oluşan bir kümedir. Temel amacı, tablodaki her kaydın ayırt edilebilir olmasını sağlamaktır. Primary key sayesinde, aynı bilgiye sahip birden fazla satırın oluşması engellenir ve veritabanı tutarlılığı korunur.

Neden Birden Fazla Primary Key Olamaz?

Bir tabloda birden fazla primary key olamaz. Bunun nedeni, primary key'in temel amacının her satırı tekil olarak tanımlamasıdır. Eğer birden fazla primary key tanımlanırsa, bu durum her bir anahtarın aynı anda benzersizlik sağlaması gerektiği anlamına gelir. Bu, veritabanı tasarımında mantıksal bir çelişki yaratır. Bir tabloda sadece bir adet primary key olabilir, ancak bu primary key birden fazla sütundan oluşabilir. Bu duruma "bileşik anahtar" (composite key) denir.

Bileşik Anahtar (Composite Key) Nedir?

Bileşik anahtar, birden fazla sütunun bir araya gelerek bir satırı benzersiz bir şekilde tanımladığı durumdur. Örneğin, bir öğrenci kayıt tablosunda öğrenci numarası ve ders kodu birlikte bir bileşik anahtar oluşturabilir. Bu durumda, aynı öğrenci numarasına sahip birden fazla kayıt olabilir, ancak aynı öğrenci numarası ve ders koduna sahip sadece bir kayıt olabilir.

Alternatif Anahtarlar (Alternate Keys)

Primary key'e ek olarak, bir tabloda benzersizlik kısıtlaması olan başka sütunlar da olabilir. Bu sütunlara "alternatif anahtar" veya "unique key" denir. Alternatif anahtarlar da tablodaki satırları benzersiz bir şekilde tanımlar, ancak primary key kadar merkezi bir role sahip değildirler.

Özetlemek gerekirse, bir tabloda sadece bir adet primary key olabilir, ancak bu anahtar birden fazla sütundan oluşabilir. Veritabanı tasarımında doğru primary key seçimi, veri tutarlılığı ve performans açısından büyük önem taşır. Umarım bu yazı, primary key kavramını ve neden birden fazla olamayacağını anlamanıza yardımcı olmuştur.