Sovyetler Birliği kaç yılında kuruldu?

Sovyetler Birliği Ne Zaman Doğdu?

Sovyetler Birliği'nin kuruluşunu konuşacaksak, direkt konuya girelim. Hani şu meşhur 30 Aralık 1922 tarihini. Bu tarih, Rusya İç Savaşı'nın sona ermesinin ardından, Rusya SFSC (Rusya Sosyalist Federatif Sovyet Cumhuriyeti) öncülüğünde diğer Sovyet cumhuriyetlerinin bir araya gelerek oluşturduğu yeni devleti resmen ilan ettiği gün.

Daha öncesinde ise işler biraz daha karmaşıktı. 1917'deki Ekim Devrimi ile Çarlık rejimi yıkıldı ve Bolşevikler iktidara geldi. Ardından gelen büyük bir iç savaş (1917-1922) ülkeyi adeta küle çevirdi. Bu savaş, farklı ideolojilere sahip gruplar arasında kanlı çatışmalara sahne oldu. Bolşevikler (Kızıllar) ve Beyaz Ordu (Çarlık yanlıları, liberaller, sosyalistlerin farklı fraksiyonları) arasındaki mücadelede milyonlarca insan hayatını kaybetti. Bu kanlı sürecin sonunda Bolşevikler zafer kazandı ve yeni bir devlet düzeni kurma yoluna gittiler. İşte bu yeni düzenin adı Sovyetler Birliği oldu.

Temel Taşlar: Cumhuriyetlerin Birleşmesi

Sovyetler Birliği, tek bir ülkenin kendi başına karar vermesiyle oluşmadı. Deneyimlerime göre, bu tür büyük oluşumların altında yatan en önemli güçlerden biri, farklı coğrafyalardaki halkların ortak bir çatı altında birleşme isteğidir. Sovyetler Birliği'nin temelini atan dört ana cumhuriyet şunlardı:

• Rusya SFSC (Rusya Sosyalist Federatif Sovyet Cumhuriyeti)
• Ukrayna SFSC (Ukrayna Sosyalist Sovyet Cumhuriyeti)
• Beyaz Rusya SFSC (Belarus Sosyalist Sovyet Cumhuriyeti)
• Transkafkasya SFSC (Gürcistan, Ermenistan ve Azerbaycan'ı kapsayan federasyon)

Bu dört cumhuriyetin bir araya gelerek imzaladığı "Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği Antlaşması" ile Sovyetler Birliği fiilen kurulmuş oldu. Yani, bu antlaşma, adeta kuruluş belgesi gibiydi. Ardından, zamanla Orta Asya ve diğer bölgelerdeki cumhuriyetlerin de katılımıyla yapı büyüdü ve en geniş haline 15 cumhuriyete ulaştı.

Bolşevik Parti ve İdeoloji

Sovyetler Birliği'nin kuruluşunda ve varlığında en belirleyici unsur elbette Bolşevik Parti ve onların egemen olduğu sosyalist ideolojiydi. Lenin'in liderliğindeki bu parti, Çarlık rejimini yıkarak iktidarı ele geçirdi ve marksist-leninist prensipler üzerine kurulu bir devlet kurmayı hedefledi. Merkeziyetçi bir yönetim anlayışı, planlı ekonomi ve sınıfsız bir toplum ideali, Sovyetler Birliği'nin temelini oluşturan değerlerdi.

Bu ideoloji, devrimin hemen ardından başlayan ulusallaştırma politikalarında, toprak reformlarında ve daha sonra kolektivizasyon gibi radikal adımlarda kendini gösterdi. Örneğin, sanayi ve bankaların devletleştirilmesi gibi adımlar, kapitalist sistemin tamamen reddedildiğinin somut göstergeleriydi. Bu politikaların birçoğu, büyük sosyal ve ekonomik dönüşümler yaratırken, aynı zamanda toplumsal gerilimlere ve sıkıntılara da yol açtı.

Kısa Bir Pratik Öneri

Eğer bu dönemle ilgili daha derinlemesine bilgi edinmek istersen, o dönemin propaganda posterlerini veya gazetelerini incelemek sana o dönemin ruhunu ve ideolojisini anlamada yardımcı olabilir. Görsel materyaller, sözcüklerden çok daha fazlasını anlatabilir.