Osmanlı Devleti 17. yüzyılda hangi devletlerle mücadele etmiştir kısaca?

17. yüzyıl, Osmanlı Devleti için bir dönüşüm ve meydan okumalarla dolu bir dönemdi. Siyasi istikrarsızlıklar, ekonomik zorluklar ve askeri başarısızlıklar imparatorluğun karşı karşıya kaldığı temel sorunlardı. Bu dönemde Osmanlı Devleti, farklı cephelerde birçok devletle mücadele etmek zorunda kaldı. Bu mücadeleler, imparatorluğun sınırlarını koruma, ticari çıkarlarını sağlama ve bölgesel gücünü sürdürme amacı taşıyordu. Gelin, Osmanlı Devleti'nin 17. yüzyılda mücadele ettiği devletlere yakından bakalım.

Avusturya Habsburg Hanedanlığı ile Mücadeleler

Osmanlı-Avusturya savaşları, 17. yüzyıl boyunca devam etti ve iki büyük imparatorluk arasındaki rekabetin önemli bir parçasıydı. Özellikle Kutsal Roma İmparatorluğu'nun başında bulunan Habsburg Hanedanlığı, Osmanlı yayılmacılığına karşı önemli bir engel teşkil ediyordu. Bu dönemdeki savaşlar, genellikle Macaristan ve Balkanlar üzerinde yoğunlaştı. Zitvatorok Antlaşması (1606) ile sonuçlanan uzun savaşlar, Osmanlı Devleti'nin batıdaki ilerleyişini durdurdu. Bu antlaşma, Osmanlı padişahının Avusturya arşidüküne eşit sayılmasını kabul etmesi açısından da önemlidir.

17. yüzyılın sonlarına doğru, Osmanlı Devleti'nin Viyana'yı kuşatması (1683) ile doruk noktasına ulaşan mücadeleler, Osmanlıların yenilgisiyle sonuçlandı. Bu yenilgi, Kutsal İttifak'ın kurulmasına ve Osmanlı Devleti'nin Avrupa'daki toprak kayıplarının başlamasına yol açtı. Sakarya Meydan Muharebesi ve sonrasında imzalanan Pasarofça Antlaşması (1718), bu dönemin önemli dönüm noktalarındandır.

Lehistan (Polonya) ile Savaşlar

Osmanlı-Lehistan ilişkileri, 17. yüzyılda sık sık savaşlarla kesintiye uğradı. Bu savaşların temelinde, Ukrayna Kazaklarının kontrolü ve Kırım Hanlığı'nın Lehistan üzerindeki baskısı gibi konular yatıyordu. Özellikle Hotin Seferi ve sonrasında imzalanan Hotin Antlaşması (1621), iki ülke arasındaki güç dengesini yansıtan önemli bir olaydı. Bu antlaşma ile Osmanlı Devleti, Lehistan üzerindeki etkisini sürdürmeye çalıştı.

Yüzyılın ikinci yarısında, Osmanlı Devleti'nin Lehistan iç işlerine karışması ve desteklediği adayları tahta geçirmeye çalışması, yeni savaşlara neden oldu. Bu durum, Lehistan'ın zayıflamasına ve daha sonra parçalanmasına katkıda bulundu. Osmanlı Devleti’nin bu dönemdeki politikaları, bölgesel istikrarsızlığı artırdı.

Venedik Cumhuriyeti ile Deniz Mücadeleleri

Osmanlı-Venedik savaşları, Akdeniz ticaret yollarının kontrolü ve denizdeki hakimiyet mücadelesi üzerine kuruluydu. 17. yüzyılda Girit Adası'nın (Kandiye) fethi, Osmanlı Devleti ile Venedik Cumhuriyeti arasındaki en uzun ve zorlu mücadelelerden biriydi. Yaklaşık 25 yıl süren Kandiye Kuşatması (1645-1669), Osmanlı Devleti'nin deniz gücünü ve kaynaklarını önemli ölçüde tüketti.

Bu savaşlar, Osmanlı Devleti'nin Akdeniz'deki etkinliğini artırmasına rağmen, Venedik Cumhuriyeti'nin direnişi ve diğer Avrupa devletlerinin desteği, Osmanlı ilerleyişini yavaşlattı. Deniz savaşları, her iki taraf için de büyük kayıplara neden oldu ve ticaret yollarının güvenliğini tehlikeye attı.

Rusya Çarlığı ile İlk Karşılaşmalar

17. yüzyıl, Osmanlı-Rus ilişkilerinin de şekillenmeye başladığı bir dönemdi. Bu dönemde iki devlet, Kırım Hanlığı ve Ukrayna Kazakları üzerinden dolaylı olarak karşı karşıya geldi. Rusya'nın güneye doğru genişleme politikası, Osmanlı Devleti'nin Kırım üzerindeki etkisini tehdit ediyordu. Bu durum, ilerleyen yüzyıllarda daha büyük savaşlara zemin hazırladı.

Azak Kalesi'nin Ruslar tarafından ele geçirilmesi (1696), iki devlet arasındaki ilk ciddi askeri çatışmalardan biriydi. Bu olay, Osmanlı Devleti'nin Karadeniz'deki hakimiyetini sorgulamasına ve Rusya'nın bölgedeki varlığını kabul etmeye başlamasına neden oldu.

17. yüzyıl, Osmanlı Devleti için savaşlar ve zorluklarla dolu bir dönemdi. Avusturya, Lehistan, Venedik ve Rusya gibi devletlerle yapılan mücadeleler, imparatorluğun gücünü sınadı ve gelecekteki değişimlerin habercisi oldu. Bu savaşlar, Osmanlı Devleti'nin hem askeri hem de siyasi olarak zayıflamasına katkıda bulundu ve imparatorluğun modernleşme ihtiyacını daha da belirginleştirdi.