Pellagra hastalığı nedir?
İçindekiler
Pellagra, vücudun yeterli niasin (B3 vitamini) alamaması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Eskiden "3D hastalığı" olarak da bilinirdi çünkü belirtileri genellikle dermatit (cilt iltihabı), diyare (ishal) ve demans (bilişsel gerileme) şeklinde ortaya çıkardı. Günümüzde, beslenme koşullarının iyileşmesiyle pellagra daha az görülse de, özellikle yetersiz beslenen veya niasin emilimini engelleyen tıbbi sorunları olan kişilerde hala görülebilir.
Pellagra Neden Olur?
Pellagranın temel nedeni niasin eksikliğidir. Bu eksiklik, yetersiz beslenme, alkolizm, bazı ilaçların kullanımı veya niasin emilimini engelleyen gastrointestinal sorunlar nedeniyle ortaya çıkabilir. Mısır ağırlıklı beslenen toplumlarda pellagra daha sık görülür çünkü mısırda bulunan niasin, vücut tarafından kolayca emilemez. Ayrıca, triptofan amino asidinin yetersiz alımı da pellagra riskini artırabilir, çünkü vücut triptofandan niasin üretebilir.
Pellagra Belirtileri Nelerdir?
Pellagra belirtileri genellikle "3D" olarak özetlenir, ancak hastalığın farklı aşamalarında farklı belirtiler görülebilir:
- Dermatit: Güneşe maruz kalan cilt bölgelerinde kızarıklık, kaşıntı ve soyulma şeklinde ortaya çıkar. Genellikle simetrik olarak görülür.
- Diyare: Mide bulantısı, karın ağrısı ve kronik ishal gibi sindirim sistemi sorunlarına yol açabilir.
- Demans: Hafıza kaybı, konsantrasyon güçlüğü, depresyon ve hatta psikoz gibi nörolojik belirtilere neden olabilir.
Bu belirtilere ek olarak, iştahsızlık, yorgunluk, baş ağrısı ve ağızda yaralar da görülebilir.
Pellagra Nasıl Tedavi Edilir?
Pellagranın tedavisi, öncelikle niasin takviyesi ile yapılır. Doktorunuzun önerdiği dozda niasin alarak, eksikliği giderebilir ve belirtilerin hafiflemesini sağlayabilirsiniz. Ayrıca, beslenme düzeninizi iyileştirmek ve niasin açısından zengin gıdalar tüketmek de önemlidir. Tam tahıllı ürünler, et, balık, fındık ve baklagiller niasin açısından zengindir. Alkol kullanımını bırakmak ve altta yatan tıbbi sorunları tedavi etmek de pellagra tedavisinde önemlidir.
Pellagra, erken teşhis ve tedavi ile kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. Eğer yukarıda bahsedilen belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız, vakit kaybetmeden bir doktora başvurmanız önemlidir. Unutmayın, sağlıklı bir yaşam için dengeli ve yeterli beslenme her zaman öncelikli olmalıdır.