Kan şekeri düşüklüğü belirtileri nelerdir?

Kan Şekeri Düşüklüğü Belirtileri Nelerdir?

Kan şekeri düşüklüğü, yani hipoglisemi, özellikle diyabet hastaları için oldukça önemli bir durumdur. Ancak diyabetik olmayan kişilerde de görülebilir. Deneyimlerime göre, bu durumun belirtilerini bilmek, erken müdahale için kritik öneme sahip.

Kan şekeri, vücudumuzun ana enerji kaynağıdır. Bu seviyenin normalden aşağı düşmesi, beyin fonksiyonlarını doğrudan etkiler çünkü beyin, enerji için büyük ölçüde glukoza bağımlıdır. Genellikle kan şekeri seviyesinin 70 mg/dL'nin altına düşmesi hipoglisemi olarak kabul edilir. Ancak bu değer kişiden kişiye değişebilir.

Belirtiler ve Nedenleri

Kan şekeri düşüklüğünün en yaygın belirtileri şunlardır:

• Terleme: Ani ve yoğun bir terleme hissi, özellikle avuç içlerinde ve alında. Vücudun stres tepkisinin bir parçası olarak adrenalin salgılanır ve bu da terlemeye yol açar.
• Titreme: El, kol veya bacaklarda kontrol edilemeyen bir titreme. Bu da yine adrenalin artışının bir sonucudur.
• Açlık Hissi: Yoğun ve ani bir açlık duygusu. Vücut, enerji eksikliğini gidermek için sinyal verir.
• Baş Dönmesi ve Sersemlik: Beyne yeterli glukoz ulaşmadığında baş dönmesi, sersemlik veya dengesizlik hissi yaşanabilir.
• Çarpıntı: Kalp atışında hızlanma veya düzensizlik. Vücut, kan şekerini yükseltmek için daha çok çalışır.
• Halsizlik ve Yorgunluk: Genel bir enerji düşüklüğü ve bitkinlik hissi.
• Konsantrasyon Güçlüğü: Dikkati toplamakta zorlanma, düşüncelerde bulanıklık.
• Sinirlilik ve Huzursuzluk: Ani ruh hali değişimleri, sabırsızlık veya aniden sinirlenme.
• Bulanık Görme: Gözlerin odaklanma yeteneğinin azalması.
• Baş Ağrısı: Özellikle şakaklarda hissedilen zonklayıcı bir baş ağrısı.

Diyabetik kişilerde hipogliseminin en sık nedenleri şunlardır:

• İnsülin veya diyabet ilacı dozunun fazla alınması.
• Öğün atlamak veya yetersiz karbonhidrat almak.
• Planlanandan daha fazla fiziksel aktivite yapmak.
• Alkol tüketimi.

Diyabetik olmayanlarda nedenler ise daha çeşitlidir. Örneğin, bazı mide ameliyatları sonrası dumping sendromu, insülinoma gibi nadir tümörler, bazı ilaçlar veya aşırı egzersiz sonrası reaktif hipoglisemi görülebilir.

Ne Zaman Endişelenmeli?

Bu belirtilerden birkaçını aynı anda yaşıyorsanız ve diyabetiniz varsa, hemen kan şekerinizi ölçmeniz önemlidir. Diyabetik değilseniz bile, bu belirtiler tekrarlıyorsa bir doktora danışmanız, altta yatan nedeni bulmak açısından faydalı olacaktır.

Acil Durumda Yapılması Gerekenler

Kan şekeri düşüklüğü belirtileri yaşadığınızda ve kan şekerinizi ölçme imkanınız varsa, 70 mg/dL'nin altındaysa, hemen 15 gram hızlı etkili karbonhidrat almanız gerekir. Bu, vücudunuzun şeker seviyesini hızla yükseltmesini sağlar. Örnekler:

• Yarım su bardağı meyve suyu (elma, portakal gibi).
• 3-4 adet kesme şeker.
• 1 yemek kaşığı bal veya reçel.
• Hazır satılan glukoz tabletleri (genellikle 1 tanesi 4 gram karbonhidrat içerir, 4 adet alabilirsiniz).

Bu şekilde hızlıca şeker aldıktan sonra 15 dakika bekleyin. Ardından kan şekerinizi tekrar ölçün. Eğer hala düşükse, aynı işlemden bir kez daha tekrarlayın. Kan şekeriniz normale döndüğünde, uzun süreli enerji sağlayacak bir ara öğün (örneğin, bir dilim tam buğday ekmeği üzerine peynir veya bir avuç kuruyemiş) tüketmeniz önemlidir.

Eğer kan şekeri düşüklüğü belirtileri çok şiddetliyse, kişi bilincini kaybettiyse veya nöbet geçiriyorsa, derhal acil tıbbi yardım çağırılmalıdır. Bu durumda ağızdan bir şey vermek tehlikeli olabilir.

Önleyici Tedbirler

Kan şekeri düşüklüğünü önlemek için:

• Düzenli Öğünler: Öğünlerinizi atlamayın ve düzenli aralıklarla beslenin.
• Dengeli Beslenme: Karbonhidrat, protein ve yağları dengeli bir şekilde tüketin. Özellikle karbonhidrat alımınızı öğünlerinize yayın.
• Egzersiz Öncesi ve Sonrası: Egzersiz yapmadan önce ve sonra kan şekerinizi kontrol edin. Daha uzun süreli veya yoğun egzersizler yapacaksanız, öncesinde ekstra karbonhidrat almanız gerekebilir.
• Alkol Tüketimi: Alkol tüketirken dikkatli olun, özellikle aç karnına içmekten kaçının ve alkol alırken yanına bir şeyler atıştırın.
• İlaç Dozları: Diyabet ilaçlarınızın dozlarını doktorunuzun önerdiği şekilde kullanın.

Bu bilgiler, kan şekeri düşüklüğünün ne olduğunu, belirtilerini ve nasıl yönetileceğini anlamanıza yardımcı olacaktır. Unutmayın, kendi vücudunuzu dinlemek ve herhangi bir endişenizde sağlık profesyonellerine başvurmak en doğrusudur.