Hariciler Müslüman mı?

06.03.2025 0 görüntülenme

Hariciler, İslam tarihinde önemli ve tartışmalı bir yere sahip olan bir gruptur. Özellikle günümüzde sıkça sorulan "Hariciler Müslüman mı?" sorusu, bu topluluğun inanç esasları ve eylemleri üzerinden yapılan değerlendirmelerle şekillenmektedir. Bu yazımızda, Haricilerin kim olduğuna, inançlarına ve bu sorunun yanıtına detaylı bir şekilde değineceğiz.

Haricilik Nedir?

Haricilik, İslam'ın ilk dönemlerinde, Hz. Ali'nin (r.a.) halifeliği sırasında ortaya çıkan bir siyasi ve dini akımdır. "Harici" kelimesi, "ayrılan, çıkan" anlamına gelir. Hariciler, Hz. Ali'nin Sıffin Savaşı'nda hakem olayını kabul etmesi üzerine ordudan ayrılarak kendi başlarına hareket etmeye başlamışlardır. Bu ayrılık, dini ve siyasi farklılıkların belirginleşmesine yol açmıştır.

Haricilerin temel düşüncesi, günah işleyen bir Müslümanın dinden çıktığı ve ebedi olarak cehennemde kalacağıdır. Bu görüş, İslam dünyasında büyük tartışmalara neden olmuş ve birçok farklı yorumun ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır.

Haricilerin İnanç Esasları

Haricilerin inanç esasları, genel İslam inancından bazı noktalarda ayrılır. En belirgin farklılık, büyük günah işleyenlerin durumu konusundadır. Haricilere göre, büyük günah işleyen bir Müslüman tövbe etmediği sürece dinden çıkar ve ebedi olarak cehennemde kalır. Bu düşünce, İslam'ın genel kabul gören anlayışından farklıdır, zira İslam'a göre büyük günah işleyen bir Müslüman, tövbe etme imkanına sahiptir ve Allah'ın affına mazhar olabilir.

Bunun yanı sıra, Hariciler, devlet başkanının (halifenin) seçiminde adalet ve dürüstlüğe büyük önem verirler. Onlara göre, zalim ve adaletsiz bir yöneticiye itaat etmek caiz değildir. Hatta böyle bir yöneticiye karşı ayaklanmak, dini bir görev olarak kabul edilebilir. Bu düşünce de, Haricilerin siyasi ve dini görüşlerinin ayrılmaz bir parçasıdır.

Hariciler Müslüman mı?

Bu sorunun cevabı, İslam alimleri arasında farklı görüşlere sahiptir. Bir kısım alim, Haricilerin İslam'ın temel esaslarına aykırı düşünceleri nedeniyle dinden çıktıklarını savunurken, diğer bir kısım alim ise, Haricilerin her ne kadar hatalı ve aşırı görüşleri olsa da, kelime-i şehadet getirdikleri ve İslam'ın diğer temel ibadetlerini yerine getirdikleri için Müslüman olarak kabul edilmesi gerektiğini belirtirler.

Ancak, Haricilerin bazı aşırı gruplarının, Müslümanlara karşı şiddet eylemlerine başvurmaları ve tekfirci (başkasını dinden çıkarma) yaklaşımları, bu konudaki tartışmaları daha da alevlendirmiştir. İslam'ın temel prensiplerine göre, Müslüman kanı kutsaldır ve haksız yere bir Müslümanın öldürülmesi büyük bir günahtır. Bu nedenle, şiddet eylemlerine başvuran ve Müslümanları tekfir eden grupların eylemleri, İslam dünyasında büyük tepkiyle karşılanmaktadır.

Sonuç olarak, "Hariciler Müslüman mı?" sorusunun cevabı, bağlama ve hangi Harici grubundan bahsedildiğine göre değişebilir. Ancak genel olarak, İslam alimlerinin çoğu, Haricilerin kelime-i şehadet getirmeleri ve İslam'ın temel ibadetlerini yerine getirmeleri nedeniyle Müslüman olarak kabul edilmesi gerektiğini savunmaktadır. Bununla birlikte, aşırı ve şiddet yanlısı grupların eylemleri, bu konudaki tartışmaları sürekli olarak canlı tutmaktadır.