Şirket kaç liraya kurulur?
Şirket Kurulum Maliyetleri: Gerçekler ve Rakamlar
Bir şirket kurmak istediğinde aklına ilk gelen soru muhtemelen "Şirket kaç liraya kurulur?" oluyor. Bu sorunun tek bir cevabı yok, çünkü kuracağın şirket türü, iş modelin ve başlangıçta belirlediğin bütçe bu rakamı doğrudan etkiliyor. Ancak deneyimlerime göre, bu maliyetleri birkaç ana başlık altında toplamak ve somut rakamlarla konuşmak en doğrusu.
- Temel Kuruluş Giderleri
Her şirket için olmazsa olmaz bazı başlangıç masrafları var. Bunlar genellikle şunları kapsar:
* Ticaret Sicil Kaydı ve Resmi Harçlar: Şirket türüne göre değişmekle birlikte, bir şahıs şirketi kurmak genellikle daha uygunken, limited veya anonim şirket kurmak daha fazla resmi harç gerektirir. Örneğin, bir limited şirket kurmanın ortalama başlangıç maliyeti, noter giderleri, ticaret odası kayıt ücretleri ve diğer resmi harçlar dahil edildiğinde 2.000 TL ile 5.000 TL arasında değişebilir. Bu rakam, sermaye tutarına ve şirketin ana sözleşmesindeki detaylara göre biraz dalgalanabilir.
* Mali Müşavir Ücreti: Şirket kurulumu ve ilk muhasebe işlemleri için bir mali müşavirle anlaşman gerekecek. Bu ilk danışmanlık ve kurulum dosyasının hazırlanması için genellikle 1.000 TL ile 3.000 TL arasında bir ücret talep edilebilir. Sonrasında ise aylık muhasebe ücretleri devreye girer.
* Banka Hesap Açılışı ve Sermaye Blokesi: Limited ve anonim şirketler için ana sözleşmede belirtilen sermayenin belirli bir yüzdesinin (genellikle %25'i) bloke edilmesi gerekir. Bu tutar, kuracağın şirketin sermayesine göre değişir. Örneğin, 10.000 TL sermayeli bir limited şirket için bu bloke tutarı 2.500 TL olacaktır. Bu para, şirket kurulduktan sonra serbest kalır.
* Kira ve Depozito (Ofis veya Dükkan İhtiyacı Varsa): Eğer fiziksel bir mekana ihtiyacın varsa, kira ve depozito masrafı da önemli bir kalemdir. Lokasyona ve mekanın özelliklerine göre bu tutar 5.000 TL'den 50.000 TL'ye ve hatta daha fazlasına kadar çıkabilir. Sanal ofis veya evden çalışma modeliyle bu maliyeti düşürebilirsin.
- İş Modeline Özgü Giderler
Burada işin rengi biraz daha değişiyor. Ne tür bir iş yapacağına bağlı olarak maliyetler çok farklılaşır:
* E-ticaret Sitesi Kurulumu: Basit bir e-ticaret sitesi için hazır şablonlar veya düşük maliyetli platformlar kullanırsan, yıllık 500 TL ile 5.000 TL arasında bir başlangıç maliyetin olabilir. Ancak özel yazılımlar, özgün tasarım ve ek modüller istersen bu rakam 10.000 TL'yi ve üzerine çıkabilir. Alan adı ve hosting giderleri de yıllık olarak düşünülmeli.
* Fiziksel Ürün Satışı (Mağaza): Eğer bir mağaza açacaksan, sadece kuruluş giderlerinin ötesinde stok maliyeti, raf sistemleri, vitrin düzenlemesi, POS cihazı gibi birçok ek harcama yapman gerekir. Bu kalemler, işin ölçeğine göre on binlerce liradan yüz binlerce liraya kadar ulaşabilir.
* Hizmet Sektörü (Danışmanlık, Yazılım, Ajans vb.): Bu tür işlerde başlangıç maliyetleri genellikle daha düşüktür. Bir bilgisayar, internet bağlantısı ve iyi bir pazarlama stratejisiyle yola çıkabilirsin. Ancak ofis giderleri, ekipman yatırımı (örneğin tasarımcılar için güçlü bilgisayarlar) veya sektöre özel yazılımlar gerekebilir. Bu durumda başlangıç maliyetin daha çok teknoloji ve pazarlama bütçenle orantılı olacaktır.
- Pazarlama ve Markalaşma Bütçesi
İyi bir ürünün veya hizmetin varsa bile, bunu hedef kitlene duyurman gerekiyor. Bu yüzden pazarlama ve markalaşma bütçesini küçümseme:
* Web Sitesi ve Sosyal Medya Yönetimi: Profesyonel bir web sitesi tasarımı ve etkili sosyal medya yönetimi, markanın görünürlüğü için kritik. Bir web sitesi için tek seferlik 3.000 TL ile 20.000 TL arasında bir bütçe ayırabilirsin. Sosyal medya yönetimi için ise aylık 1.000 TL ile 5.000 TL arasında değişen paketler bulunur.
* Dijital Reklamcılık: Google Ads, sosyal medya reklamları gibi platformlarda hedefli kampanyalar yürütmek, müşteri kazanımını hızlandırır. Başlangıçta bu bütçeyi 1.000 TL ile 10.000 TL arasında tutabilirsin. Kampanyaların performansına göre bu bütçeyi artırman gerekebilir.
* Marka Kimliği (Logo, Kartvizit vb.): Profesyonel bir logo tasarımı ve kurumsal kimlik çalışmaları, markanın güvenilirliğini artırır. Bu tür çalışmalar için 500 TL ile 5.000 TL arasında bir bütçe ayırmak mantıklı olacaktır.
Pratik İpuçları ve Öneriler
* Şirket Türünü Doğru Seç: Başlangıçta en düşük maliyetli olan şahıs şirketi ile başlayıp, işler büyüdükçe limited şirkete geçiş yapmayı düşünebilirsin. Bu, kuruluş maliyetlerini başlangıçta minimize etmeni sağlar.
* Sanal Ofisleri Değerlendir: Eğer fiziksel bir ofise hemen ihtiyacın yoksa, sanal ofisler hem maliyet açısından hem de prestij açısından iyi bir seçenek olabilir.
* Maliyetleri Detaylı Hesapla: Kuracağın iş modeline göre tüm olası gider kalemlerini bir liste halinde çıkar ve her biri için gerçekçi bütçeler belirle. Beklenmedik giderler için de bir acil durum bütçesi bulundur.
* Pazarlamayı Erteleme: Ürünün veya hizmetin ne kadar iyi olursa olsun, doğru pazarlama olmadan kimse senden haberdar olmaz. Pazarlama bütçeni, kuruluş giderlerinin bir parçası olarak görmelisin.
* Kendi Yeteneklerini Kullan: Eğer tasarım, yazılım veya pazarlama gibi konularda yeteneklerin varsa, bu alanlarda dışarıdan hizmet almak yerine kendi gücünü kullanarak maliyetleri düşürebilirsin.
Deneyimlerime göre, en az bir şahıs şirketi kurmanın bile temel resmi harçlar ve mali müşavir masrafları dahil edildiğinde ortalama 3.000 TL ile 7.000 TL arasında bir başlangıç gerektirdiğini söyleyebilirim. Limited şirketler için bu rakam sermaye ve diğer giderlerle birlikte en az 10.000 TL ile 20.000 TL arasında bir başlangıç sermayesi ve ek kuruluş giderleri anlamına gelir. İşin gerektirdiği ek yatırımlar (stok, ekipman, teknoloji vb.) ise bu rakamları katlayacaktır. Bu yüzden ilk adım, ne yapmak istediğini netleştirmek ve buna göre bir bütçe planı yapmaktır.