Kalp kapağında kaçak neden olur?
Kalp Kapağında Kaçak Neden Olur?
Kalp kapaklarında kaçak, yani regürjitasyon, kalbin düzenli çalışmasını sağlayan o narin yapıların tam kapanamaması durumudur. Bu, kanın tek yönde değil, geriye doğru da akmasına neden olur. Deneyimlerime göre, bu durumun altında yatan pek çok sebep yatıyor ve her biri kalbin üzerindeki yükü artırabiliyor.
Kapak Yapısındaki Bozulmalar ve Dejeneratif Değişiklikler
En sık karşılaştığımız nedenlerden biri, kalp kapakçıklarının kendisinde meydana gelen yapısal bozulmalardır. Bu bozulmalar bazen doğuştan gelir, bazen de yaşla birlikte ortaya çıkan dejeneratif değişiklikler sonucu oluşur. Örneğin, mitral kapakta veya aort kapağında görülen kireçlenmeler, liflerin esnekliğini kaybetmesi, kapakçıkların kalınlaşması veya yırtılması gibi durumlar, tam kapanmayı engeller. Mitral kapak prolapsusu gibi bir durumda, kapakçıkların kulakçık tarafına doğru sarkması da kaçağa yol açabilir. Bu tür dejeneratif süreçler, özellikle ileri yaşlarda, daha sık görülür. Bazı çalışmalarda, 65 yaş üstü bireylerin yaklaşık %10'unda hafif-orta derecede mitral yetmezlik saptanabildiği belirtiliyor.
Romatizmal Kalp Hastalığı
Geçirilmiş romatizmal ateş, kalp kapaklarında kalıcı hasara yol açabilen önemli bir nedendir. Streptokok bakterisinin neden olduğu bu enfeksiyon sonrası vücudun bağışıklık sistemi, kalp kapakçıklarına saldırabilir. Bu saldırı sonucunda kapakçıklarda iltihaplanma, kalınlaşma, fibrozis (sertleşme) ve yapışıklıklar meydana gelir. Mitral kapak, romatizmal kalp hastalığında en sık etkilenen kapaktır. Romatizmal kapak hastalığı, özellikle gelişmekte olan ülkelerde hala önemli bir sorun olmaya devam ediyor.
Kalp Krizi ve Sonrası Etkiler
Miyokard enfarktüsü, yani kalp krizi, kalp kasının bir bölümünün kan alamaması ve ölmesi durumudur. Eğer kalp krizi, kapakçıkları destekleyen kas yapılarını (papiller kaslar) etkilerse, bu kasların fonksiyonu bozulabilir. Papiller kaslardaki hasar, kapakçıkların yeterince gergin durmasını engelleyerek kaçağa yol açabilir. Örneğin, posterior mitral kapakçığı destekleyen papiller kasın enfarktüsü, ciddi mitral yetmezliğe neden olabilir. Kalp krizi sonrası gelişen mitral yetmezlik, hastanın iyileşme sürecini ve uzun vadeli prognozunu olumsuz etkileyebilir.
Diğer Nedenler ve Öneriler
Bunların dışında, enfektif endokardit (kalp kapağı enfeksiyonu), bazı romatolojik hastalıklar (örneğin, romatoid artrit, sistemik lupus eritematozus), yüksek tansiyonun uzun süreli kontrolsüzlüğü, doğuştan gelen kalp anomalileri ve bazı ilaçların yan etkileri de kalp kapağı kaçağına neden olabilir. Ayrıca, bazı kanser tedavilerinde kullanılan radyoterapi de kapakçıklarda hasara yol açabilir.
Eğer kalp sağlığınızla ilgili endişeleriniz varsa, düzenli doktor kontrollerinizi aksatmamalısınız. Özellikle nefes darlığı, çarpıntı, göğüs ağrısı gibi belirtileriniz varsa, bir kardiyoloğa danışmanız önemlidir. Yüksek tansiyonunuz varsa, bunu kontrol altında tutmak kapak sağlığınız için de faydalıdır. Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve sigaradan uzak durmak da genel kalp sağlığınızı koruyarak bu tür sorunların önüne geçmenize yardımcı olabilir.