Ceviz tohumu dikimi nasıl yapılır?
Ceviz Tohumu Dikimi: Başlangıç Rehberi
Ceviz fidanı yetiştirmeye karar verdiysen, doğru yerdesin. Tohumdan başlamak hem sabır işi hem de doğru bilgiyi gerektirir. Deneyimlerime göre bu işe girişenlerin en çok merak ettiği noktaları ele alacağım.
Tohum Seçimi ve Hazırlığı
Her tohumdan verimli bir ceviz ağacı çıkmaz. Öncelikle kaliteli tohum seçimi önemli. Cevizlerin anaç ağacın cinsini taşıması için sertifikalı fidanlıklardan veya bilinen, iyi ürün veren ceviz ağaçlarının meyvelerinden tohum almanı öneririm. Taze ve dolgun görünen cevizler tercih et. Kabuğu sağlam ve üzerinde herhangi bir çürüme, küf belirtisi olmayan tohumlar seçmelisin.
Tohumları dikmeden önce hazırlık aşaması kritiktir. Ceviz tohumları, çimlenme süreci için belirli bir soğuklama ihtiyacına sahiptir. Bu sürece stratifikasyon denir. Kendi bahçende, toprak nemli tutularak soğuk bir yerde (örneğin bahçenin kuzey tarafı) bir çukurda tohumları gömebilirsin. Alternatif olarak, tohumları nemli kum, torf veya perlit karışımına sararak buzdolabının sebze bölümünde (yaklaşık 4-5°C) 2-3 ay kadar bekletebilirsin. Bu işlem, tohumun kabuğunu yumuşatmaya ve uyuyan embriyoyu uyandırmaya yardımcı olur. Nemli bez veya kumun tamamen kurumasını engellemelisin.
Dikim Zamanı ve Ortamı
Ceviz tohumlarını dikmek için en uygun zamanlar sonbahar sonu veya erken ilkbahardır. Eğer sonbaharda stratifikasyon yapıyorsan, tohumları sonbaharda toprağa ekebilirsin. Bu, doğal soğuklama sürecini tamamlamasına olanak tanır. Eğer ilkbaharda dikim yapmayı planlıyorsan, buzdolabında stratifikasyon işlemini tamamladıktan sonra toprağın işlenebilir hale geldiği ilk zamanları beklemen gerekir. Genellikle Mart sonu veya Nisan başı idealdir.
Tohumları dikmeden önce çimlenme kabiliyeti %80'in üzerinde olmalı. Bunu anlamak için birkaç tohumu önceden çimlendirme denemesi yapabilirsin. Yeterince su alan, iyi drene edilmiş ve güneş alan bir ortamda tohumlar daha hızlı ve sağlıklı çimlenir. Deneyimlerime göre, tohumları doğrudan yere ekmek yerine, önce fide yetiştirme kaplarına veya viyollere dikmek, kontrolü kolaylaştırır ve ilk aşamada olası zararlılardan korumaya yardımcı olur.
Dikim İşlemi ve Sonrası Bakım
Fide yetiştirme kaplarına veya viyollere dikim yapacaksan, içine kaliteli bir fide toprağı koy. Tohumu yaklaşık 3-5 cm derinliğe ek. Tohumun sivri ucu yukarı gelecek şekilde yerleştirirsen, çimlenmenin daha kolay olacağını göreceksin. Dikimden sonra toprağı nazikçe nemlendir. Aşırı sulamadan kaçın, çünkü bu çürümeye yol açabilir. Toprağı sürekli nemli tutmak önemlidir, ancak su birikintisi olmamalı.
Ceviz tohumları genellikle 4-8 hafta içinde çimlenir, ancak bu süre koşullara göre değişebilir. Çimlenme başladıktan sonra fideleri bol ışık alan bir yere koy. Doğrudan yakıcı öğle güneşi ilk başta fideler için zararlı olabilir, bu yüzden kısmi gölge alanlar daha uygun olacaktır. Fideler biraz güçlendikten sonra, yani birkaç gerçek yaprak çıkardığında, daha büyük saksılara veya doğrudan kalıcı yerlerine taşıyabilirsin. Eğer toprağa dikim yapıyorsan, tohumlar arasında en az 1 metre mesafe bırakman, ilerideki gelişimi için önemlidir. Tohumları diktiğin yeri belirgin bir işaretle işaretlemeyi unutma.
Fidelerin ilk birkaç yılında yabani otlardan korunması, düzenli olarak sulanması ve gerekirse gübrelenmesi genel gelişimini olumlu etkiler. İlkbaharda azot ağırlıklı gübreler, yaz aylarında ise dengeli gübreler kullanabilirsin. Ceviz ağacının sağlıklı bir başlangıç yapması için sabırlı olmak ve ona doğru koşulları sağlamak en önemli adımdır.