Irsaliye kaç gün içinde Fatura edilir 2021?
İrsaliye Faturası: Süreler ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
2021 itibarıyla irsaliye faturası kesme süresi konusunda bazı netleşmeler oldu. Öncelikle şunu bilmek lazım, sevkiyat yaparken irsaliye belgesi düzenlemek zorunludur. Ancak bu irsaliyenin arkasına ne zaman fatura keseceğin biraz değişiyor.
Deneyimlerime göre, en sık karşılaşılan durum ve en çok kafa karıştıran nokta bu. Genel kural şu: Malı teslim alan kişiyle aranızda bir sözleşme varsa ve bu sözleşmede teslim süresiyle ilgili özel bir madde yoksa, irsaliyeyi düzenlediğin tarihten itibaren en geç 7 gün içinde fatura kesmen gerekiyor. Bu, Vergi Usul Kanunu'nun temel prensiplerinden biri.
Ama dur, bu hemen hemen her durum için geçerli değil. Şöyle düşünelim: Eğer malı aynı gün içinde teslim ediyorsan, o gün irsaliye ile birlikte fatura kesmek en doğrusu. Stok takibi, muhasebe kayıtları açısından da bu en temiz yol. Eğer sevkiyat farklı günlerde yapılıyorsa ve bu durum sözleşmede belirtilmişse veya sektörün genel uygulaması buysa, o zaman yine 7 günlük süreyi dikkate alırsın.
Burada kritik olan şu: Malı teslim ettiğin anda senin sorumluluğun başlıyor. Malın gerçekten teslim edildiğini belgeleyen irsaliyenin tarihi, fatura kesme süresinin başlangıç noktası. Eğer sevkiyatı yapan araç senin adına taşıma yapıyorsa, taşıma irsaliyesinin üzerindeki teslimat tarihi esas alınır. Eğer kendi aracınla gönderiyorsan, gönderdiğin günün tarihi geçerli.
Teslim Süresi Uzarsa Ne Olur?
Peki ya sevkiyatı yaparken beklenmedik durumlar yaşanırsa? Diyelim ki malı gönderdin ama alıcıya ulaşması 7 günden fazla sürdü. Eğer seninle alıcı arasında yapılan sözleşmede veya ticari teamüllerde böyle bir gecikme öngörülmüşse, yani bu kabul edilebilir bir durumsa, yine de maksimum 7 gün içinde fatura kesmek durumundasın. Bu 7 günlük süre, malın fiili olarak alıcıya teslim edildiği tarihten itibaren başlar.
Bir de şöyle bir durum var: Bazı durumlarda, örneğin yurt dışı sevkiyatlarında veya özel projelerde, teslim süresi çok daha uzun olabilir. Bu gibi özel durumlarda, sözleşmede veya ilgili mevzuatta belirlenen özel hükümler geçerli olur. Ama genel ticaret akışında, özellikle yurt içi satışlarda, 7 gün kuralı sana yol gösterecektir.
Ödeme Vadesi ve Fatura Tarihi
Burada kafa karışıklığı yaratan bir başka nokta da ödeme vadesi ile fatura kesme süresinin karıştırılması. Fatura kesme süresi ile malın ödeme vadesi bambaşka şeyler. Senin malı teslim ettiğin tarihten itibaren 7 gün içinde fatura kesmen gerekiyor. Ödeme vadesi ise bambaşka bir konu ve bu tamamen sizin aranızdaki anlaşmaya bağlı. Yani, fatura kesme süresini kaçırırsan, bu durum bir vergi kusuruna yol açar ve ciddi cezaları olabilir. Ödeme gecikirse ise alıcıyla olan sözleşmeniz çerçevesinde işlem yaparsın.
Deneyimlerime göre, bu 7 günlük süreyi yakalamak için sevkiyat ve muhasebe departmanlarının iyi koordine olması şart. Sevkiyat tamamlandıktan hemen sonra muhasebeye bilgi akışının hızlı olması, bu tür hataların önüne geçer. Belki de en pratik çözüm, her sevkiyat için bir kontrol listesi oluşturmak ve sevkiyat tamamlandığı anda ilgili kişinin fatura kesme işlemini başlatmasını sağlamaktır.
Özel Durumlar ve İstisnalar
Bazı özel durumlarda, örneğin gümrük işlemleri devam eden mallar veya kesin teslim tarihi belli olmayan siparişler söz konusu olabilir. Bu gibi durumlarda, malın teslimi gerçekleşmeden fatura kesmek mümkün değildir. Ancak bu tür istisnai durumlar genellikle önceden belirlenmiş ve resmi kayıtlara geçirilmiş olmalıdır. Eğer böyle bir durum söz konusuysa, ilgili mevzuata ve sözleşmeye başvurmak en doğrusudur. Ama unutma, bu genel kuralların dışına çıkan istisnalar.
Özetle, malı irsaliye ile gönderdiğin tarihten itibaren en geç 7 gün içinde fatura kesmen gerekiyor. Bu süreyi aşmamak, hem yasal yükümlülüklerini yerine getirmeni sağlar hem de finansal süreçlerini düzenli tutar.