Orucu bozan kişi kaç gün oruç tutar?
Orucu Bozan Kişi Kaç Gün Oruç Tutar?
Oruç tutarken istemeden de olsa bazı durumlar orucu bozabilir. Bu tür durumlarda yapılması gerekenler ve kaç gün kefaret orucu tutulması gerektiği de merak edilen konulardan. Hemen konuya girelim:
Orucun Bozulma Durumları ve Kefaret
Orucun bozulması, genellikle ağız yoluyla bir şey yiyip içmekle veya cinsel ilişkiyle gerçekleşir. Ancak orucu bilerek ve isteyerek bozmak, yani "kasten bozmak", en ağır durumdur ve bunun karşılığında bir kefaret gerekir. Kefaret, hem oruç tutarak hem de başka yollarla telafi etmeyi ifade eder.
Kasten orucunu bozan bir kişi için Diyanet İşleri Başkanlığı'nın fetvalarına göre yerine getirilmesi gereken kefaret şunlardır:
- Bir köle azat etmek: Bu günümüz şartlarında pek mümkün olmayan bir durum.
- Ardı ardına iki ay (60 gün) oruç tutmak: Bu, en yaygın uygulanan kefaret şeklidir. Kadınlar için hayız (adet) veya nifas (lohusalık) günleri bu 60 günün içine dahil edilmez, yani bu özel hallerde oruç tutulamaz ve süre, bu günler kadar uzar.
- 60 fakiri doyurmak: Her bir fakire bir fitre miktarı (2024 yılı için yaklaşık 130-150 TL civarı) verilmesi gerekir. Yani toplamda 60 fakire bu miktarın verilmesiyle de kefaret yerine getirilebilir.
Deneyimlerime göre, bu seçenekler arasında en sık tercih edilen, ardı ardına 60 gün oruç tutmaktır. Ancak kişinin sağlığı veya başka mazeretleri varsa, fakirlere yardım seçeneği de değerlendirilebilir.
Orucu Bozup Kazası Gereken Durumlar
Kasten bozmak dışında, orucu bozup sadece kaza orucu tutmayı gerektiren durumlar da vardır. Bu, orucu bozmanın kasıtlı olmaması durumlarında geçerlidir. Örneğin:
- Unutarak yiyip içmek: Oruçlu olduğunu unutup bir şeyler yiyip içen kişinin orucu bozulmaz. Ancak bu durumu fark ettikten sonra hemen oruca devam etmesi gerekir. Eğer bu durum fark edildikten sonra bilerek devam edilirse, bu kasten bozmak kapsamına girebilir.
- Ağız çalkalarken veya diş fırçalarken su yutmak: Çok dikkatli olmak gerekir. Eğer bilerek veya dikkatsizlik sonucu az miktarda bile olsa su yutulursa oruç bozulur ve sadece o günün kazası tutulur.
- Burundan ilaç veya su çekmek: Genellikle burundan ilaç alma veya burun damlası damlatma gibi durumlarda, eğer bir miktar içeri girerse oruç bozulur ve kaza gerekir.
- Vajinal yolla tedavi veya muayene: Bu tür durumlar da orucu bozabilir ve kaza gerektirir.
Bu durumlarda, orucu bozulan günün kazası tutulur. Yani o gün tutulamayan oruç, Ramazan bittikten sonra uygun bir zamanda telafi edilir.
Örneklerle Durumları Netleştirelim
Diyelim ki Ramazan ayının
- günü, öğleden sonra bilerek ve isteyerek bir bardak su içtin. Bu durumda orucun kasten bozulmuş olur ve senin için yukarıda bahsettiğim kefaret (60 gün oruç veya 60 fakiri doyurmak) gerekir. Ayrıca o günün de kazasını tutman gerekir.
Ama eğer aynı gün unutarak bir şeyler yedin ve sonra oruçlu olduğunu hatırladın, hemen ağzını çalkalayıp devam ettin. Bu durumda orucun bozulmamış olur. Ancak eğer yemeğe devam edersen, bu durumda kasten bozmuş sayılırsın.
Pratik bir önerim var: Oruçlu olduğunuzu unutmanız çok doğal bir durum. Eğer böyle bir şey olursa, hemen ağzınızı suyla çalkalayın ve günün geri kalanında orucunuza devam edin. Unutarak yiyip içmekle oruç sadece yeme-içme eylemiyle bozulur, sonrasında oruca devam etmek ibadeti tamamlar.
Kefaret Miktarları ve Hesaplamalar
Kefaret orucu, ardı ardına tutulması gereken 60 gün olarak belirlenmiştir. Bu 60 günün içinde mazeretli günler (hayız, nifas gibi) sayılmaz. Yani eğer bir kadın bu 60 günlük kefareti tutarken adet görürse, adet süresince oruç tutamaz ve adet bittikten sonra kalan günleri tamamlar. Bu durumda toplamda 60 günden daha uzun bir süre tutması gerekebilir.
Diğer bir kefaret seçeneği olan 60 fakiri doyurma konusunda ise, her bir fakire verilecek miktar, Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından belirlenen fitre miktarına göre hesaplanır. Bu miktar her yıl güncellenir.
Önemli olan, orucun kasıtlı olarak bozulması durumunda bu kefaretin yerine getirilmesi gerektiğidir. Bu hem bir borcun ödenmesi hem de manevi bir telafidir.