Gözde uçuşan siyah nokta nedir?

Gözünüzde Uçuşan O Siyah Noktalar: Ne Olduklarını ve Neler Yapabileceğinizi Bilin

Gözünüzün önünde aniden belirip sonra kaybolan o küçük, siyah noktalar veya iplikçikler... Hepimizin başına gelmiştir. Bunlar aslında gözünüzün içindeki vitröz cisim denen jelatinimsi sıvının içindeki küçük yoğunlaşmalardır. Vitröz cisim, göz küresinin büyük bir kısmını dolduran saydam bir sıvıdır. Göz hareketlerinizle birlikte bu jel de hareket eder ve bu hareket, içindeki küçük parçacıkların retinalarınıza gölge düşürmesine neden olur. Dolayısıyla siz bu gölgeleri “uçuşan cisimler” olarak algılarsınız.

Bu durumu ilk yaşadığınızda biraz endişelenmeniz normal. Deneyimlerime göre, genellikle zararsızdırlar ancak bazen de altta yatan daha ciddi bir durumun habercisi olabilirler. Önemli olan bu farkı bilmek.

Uçuşan Cisimlerin Nedenleri ve Türleri

Uçuşan cisimler birçok farklı şekilde karşımıza çıkabilir. En yaygın nedenleri şunlardır:

• Yaşa Bağlı Değişiklikler: Vitröz cisim yaşlandıkça su kaybeder ve daha jel gibi bir kıvamdan lifli bir hale dönüşür. Bu lifler bir araya gelerek küçük yumaklar oluşturur. Bu, özellikle 40 yaş ve üzeri kişilerde oldukça yaygındır. Bir araştırmaya göre, 70 yaşın üzerindeki insanların %70'inden fazlasında belirli derecede vitröz dejenerasyonu gözlenmektedir.
• Miyopi (Uzağı Görememe): Miyop kişilerde göz küresi biraz daha uzun olabilir. Bu durum, vitröz cismin daha erken yaşlarda ayrışmasına neden olabilir. Eğer siz de miyop biriyseniz, uçuşan cisimleri daha genç yaşlarda fark etmeye başlamanız olasıdır.
• Göz İçi İltihaplanmaları (Üveit): Göz içindeki iltihaplanmalar, vitröz cisme hücresel atıkların karışmasına yol açarak uçuşan cisimleri artırabilir. Üveit, genellikle kırmızı göz, ağrı ve ışık hassasiyeti gibi ek belirtilerle kendini gösterir.
• Göz Travmaları: Gözünüze aldığı darbeler veya cerrahi müdahaleler de vitröz cisimde değişikliklere neden olabilir.
• Retina Dekolmanı: Bu, en ciddi nedenlerden biridir. Vitröz cisim retinalarınızdan ayrıldığında, bu ayrılma bir yırtılmaya yol açabilir. Eğer vitröz cisim retina ile birlikte çekilirse, bu durum retinal bir dekolmana neden olabilir. Bu durum ani bir ışık çakması, daha fazla sayıda uçuşan cisim ve görme alanınızda bir perdeleşme şeklinde belirti verebilir. Bu tür bir durumda derhal bir göz doktoruna başvurmanız hayati önem taşır.

Ne Zaman Endişelenmeli ve Doktora Görünmeli?

Uçuşan cisimler genellikle kendi başlarına bir sorun teşkil etmezler ve zamanla bunlara alışırsınız. Ancak bazı belirtiler durumun ciddiyetini gösterebilir ve acil tıbbi müdahale gerektirebilir:

• Ani Bir Şekilde Artan Uçuşan Cisim Sayısı: Eğer daha önce gördüğünüzden çok daha fazla sayıda ve boyutta uçuşan cisim görmeye başladıysanız.
• Işık Çakmaları: Gözünüzde sanki bir flaş patlamış gibi parlak ışıklar görüyorsanız. Bu, vitröz cismin retinalarınızı çektiğinin bir işareti olabilir.
• Görme Alanında Kararan Bir Perde: Görme alanınızın bir kısmını örten veya ilerleyen bir gölge fark ederseniz. Bu, retinal dekolmanın yaygın bir belirtisidir.
• Aniden Bulanıklaşan Görme: Görmenizde belirgin bir bulanıklık oluşması.

Deneyimlerime göre, bu belirtilerden herhangi birini fark ettiğinizde, vakit kaybetmeden bir göz doktoruna başvurmanız en doğrusudur. Göz doktorunuz, genişletilmiş göz muayenesi ile retinalarınızın durumunu detaylıca kontrol edecektir. Bu muayene sırasında gözbebeğiniz damlalarla genişletilir ve özel aletlerle gözünüzün içine bakılır. Bu, olası bir yırtık veya dekolmanı tespit etmek için en güvenilir yöntemdir.

Uçuşan Cisimlerle Yaşamayı Kolaylaştırmak

Eğer uçuşan cisimleriniz zararsızsa ve sadece günlük yaşamınızı biraz rahatsız ediyorsa, bazı yöntemlerle bunlara daha kolay alışabilirsiniz:

• Gözlerinizi Hareket Ettirin: Uçuşan cisimler genellikle gözünüzle birlikte hareket eder. Gözlerinizi yukarı ve aşağı hareket ettirmek, cisimleri retinanızın daha az hassas bölgelerine doğru kaydırabilir.
• Odaklanmayı Bırakın: Uçuşan cisimlere aşırı odaklanmak, onları daha belirgin hale getirebilir. Gözlerinizi başka bir yere odaklamaya çalışın. Zamanla beyniniz bu uyarıcıları filtrelemeyi öğrenir.
• Yeterli Işık Koşulları: Parlak ışıkta veya açık renkli bir zemin üzerinde uçuşan cisimler daha belirgin olabilir. Aydınlık bir ortamda veya güneşli bir günde bu durumu daha çok fark edebilirsiniz.
• Göz Sağlığınızı Koruyun: Genel göz sağlığınızı korumak için dengeli beslenin, yeterli sıvı tüketin ve gözlerinizi yoracak aktivitelerden kaçının (örneğin, uzun süreli bilgisayar kullanımı). Gözlerinizi düzenli olarak dinlendirin.

Unutmayın, göz sağlığı çok önemlidir. Uçuşan cisimler yaygın bir durum olsa da, herhangi bir endişeniz veya yukarıda bahsedilen belirtileri fark ettiğinizde profesyonel yardım almaktan çekinmeyin. Doktorunuzun önerileri her zaman önceliğiniz olmalıdır.