Yapışkan maddelerin giderilmesi işlemiyle ham yağdan hangi maddeler uzaklaştırılır?
İçindekiler
Ham yağlar, doğaları gereği çeşitli yapışkan maddeler içerirler. Bu maddeler, yağın kalitesini düşürmenin yanı sıra, işleme süreçlerinde de sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, ham yağın rafine edilmesi sırasında yapışkan maddelerin giderilmesi kritik bir adımdır. Peki, bu işlemle ham yağdan hangi maddeler uzaklaştırılır?
Fosfatidler (Lesitinler)
Fosfatidler, ham yağda bulunan en önemli yapışkan maddelerden biridir. Emülsiyon oluşturma özellikleri nedeniyle, yağın su ile karışmasına ve bulanık bir görünüm almasına neden olurlar. Ayrıca, yüksek sıcaklıklarda koyu renkli çökeltiler oluşturarak yağın rengini ve berraklığını olumsuz etkilerler. Yapışkan maddelerin giderilmesi işlemiyle fosfatidler büyük ölçüde uzaklaştırılır.
Fosfatidlerin uzaklaştırılması için genellikle su veya asit çözeltileri kullanılır. Bu işlem, fosfatidlerin hidrate olmasını ve yağdan ayrılmasını sağlar.
Sabunlar
Ham yağda, özellikle alkali rafinasyon işleminden sonra sabunlar bulunabilir. Sabunlar, yağ asitlerinin alkali maddelerle reaksiyona girmesi sonucu oluşurlar. Yapışkan maddelerin giderilmesi işlemi sırasında sabunlar da uzaklaştırılır, çünkü sabunlar da yağın kalitesini düşürür ve işleme süreçlerinde köpürme gibi sorunlara neden olabilirler.
Proteinler ve Karbonhidratlar
Ham yağda az miktarda protein ve karbonhidrat da bulunabilir. Bu maddeler, ısıtıldıklarında karamelize olarak yağın rengini koyulaştırabilir ve tortu oluşturabilirler. Bu nedenle, yapışkan maddelerin giderilmesi işlemiyle proteinler ve karbonhidratlar da mümkün olduğunca uzaklaştırılmaya çalışılır.
Diğer Yapışkan Maddeler
Yukarıda sayılanların dışında, ham yağda reçineler, mumlar, serbest yağ asitleri ve diğer polar maddeler de bulunabilir. Bu maddeler, yağın stabilitesini ve tadını olumsuz etkileyebilirler. Yapışkan maddelerin giderilmesi işlemi, bu tür maddelerin de uzaklaştırılmasını hedefler.
Özetlemek gerekirse, yapışkan maddelerin giderilmesi işlemiyle ham yağdan fosfatidler, sabunlar, proteinler, karbonhidratlar, reçineler ve mumlar gibi çeşitli maddeler uzaklaştırılır. Bu işlem, yağın kalitesini artırır, raf ömrünü uzatır ve sonraki işleme süreçlerini kolaylaştırır.