4 B isteğe bağlı sigorta nedir?

4B İsteğe Bağlı Sigorta: Tam Olarak Ne Anlama Geliyor?

4B isteğe bağlı sigorta, yani genel adıyla Bağ-Kur isteğe bağlı sigorta, kendi namına çalışan esnaflar, çiftçiler, serbest meslek sahipleri ve sigortalı çalışmadığınız ama emeklilik hakkı kazanmak istediğiniz durumlar için karşımıza çıkan bir seçenek. SGK'nın çatısı altında yer alır ve sana prim ödeyerek emekli olma, yaşlılık, malullük ve ölüm gibi risklere karşı güvence altına alınma imkanı sunar.

Deneyimlerime göre bu tür bir sigorta türünü tercih etmenin en büyük motivasyonu, ileride belirli bir maaşla emekli olmak ve bu süreçte sağlık hizmetlerinden faydalanmaktır. Eğer SGK'lı bir işte çalışmıyorsan veya zaten bir sigortan var ama daha fazla prim gününe ihtiyacın varsa, 4B isteğe bağlı sigorta senin için değerlendirilmesi gereken bir formül olabilir.

Prim Ödemeleri ve Ne Kadar Tutuyor?

4B isteğe bağlı sigortada ödeyeceğin prim tutarı, seçtiğin prime esas kazancın belli bir yüzdesine göre belirlenir. Bu oran genellikle %20 civarındadır. Örneğin, asgari ücretin brüt tutarı üzerinden prim ödemek istediğinde, bu tutarın %20'sini her ay SGK'ya ödersin. 2024 yılı itibarıyla asgari ücretin brüt tutarı üzerinden hesaplandığında, aylık prim ödemen yaklaşık olarak 3.452 TL civarında olacaktır. Ancak bu rakam, ödemek istediğin prime esas kazancı artırdıkça yükselir. Yani, ne kadar yüksek bir kazanç üzerinden prim ödersen, emeklilikte alacağın maaş da o kadar yüksek olur, ancak ödeyeceğin prim miktarı da artar.

Burada önemli olan nokta, kendi bütçene uygun bir ödeme planı oluşturmak. Eğer gelir durumun değişkenlik gösteriyorsa, aylık ödemeler yerine üç aylık veya altı aylık ödeme seçeneklerini de değerlendirebilirsin. Bu, nakit akışını daha rahat yönetmene yardımcı olabilir.

Kimler Faydalanabilir ve Şartları Neler?

Bu sigorta türünden faydalanmak için bazı temel şartlar mevcut:

• Türkiye'de ikamet ediyor olman.
• 18 yaşını doldurmuş olman.
• Mevcut bir SGK'lı (4A veya 4B) sigortalılığının bulunmaması veya bu sigortalılıkların askıda olması.
• Daha önce SGK'dan yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı almıyor olman.

Eğer ev hanımıysan, öğrenciysen, serbest meslek sahibiysen veya yurt dışında yaşıyor ama Türkiye'den emekli olmak istiyorsan, 4B isteğe bağlı sigorta senin için oldukça uygun bir seçenek. Bazı durumlarda, örneğin yurt dışı borçlanması yaparken de bu sigortayı tercih edebilirsin.

4B İsteğe Bağlı Sigortanın Avantajları ve Dezavantajları

Deneyimlerime göre, 4B isteğe bağlı sigortanın en büyük avantajı, emeklilik hakkı kazanmanı sağlamasıdır. Ayrıca, bu sigorta kapsamında olman, sana genel sağlık sigortası (GSS) güvencesi de sunar. Yani, primini düzenli ödediğin sürece sağlık hizmetlerinden ücretsiz veya daha düşük bir katkı payı ile yararlanabilirsin. Bu, özellikle kendi işini yapan veya sigortasız yaşayan bireyler için büyük bir rahatlıktır.

Ancak, bu sigortanın da bazı dezavantajları var. Öncelikle, ödeyeceğin primler, özellikle düşük bir gelirle başlarsan, zamanla yük haline gelebilir. İkinci olarak, emeklilik için gereken prim gün sayısını tamamlamak belli bir zaman alacaktır ve bu süreçte düzenli ödeme yapmak zorunlu. Ayrıca, eğer ilk sigortalı başlangıç tarihin 08.09.1999 veya öncesiyse, emeklilik için daha az prim günü yeterli olurken, bu tarihten sonra ise daha fazla prim günü gerekebilir. Bu da ne zaman emekli olabileceğini etkileyen önemli bir faktördür.

Pratik önerim şudur: Eğer bu sigortayı yaptırmayı düşünüyorsan, öncelikle SGK ile iletişime geçerek senin durumuna özel prim hesaplamasını ve emeklilik şartlarını öğren. Kendi gelirine en uygun prime esas kazancı belirlemeye çalış. Ayrıca, ödemelerini otomatikleştirmek, gecikmeleri önleyerek herhangi bir hak kaybı yaşamanı engeller.