Sosyoloji bölümü kaç puanla atanır?
Sosyoloji Mezunları İçin Atama Puanları ve Gerçekler
Sosyoloji bölümü kaç puanla atanır sorusunun cevabı aslında tek bir rakamla açıklanamaz çünkü atama puanları her yıl, her bakanlığa ve her kuruma göre büyük farklılıklar gösterir. Devlet memuru olmak isteyen sosyoloji mezunları için öncelikle Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) adı verilen merkezi bir sınav var. Bu sınavdan alınan puanlarla ÖSYM üzerinden merkezi atamalar yapılır.
Deneyimlerime göre, sosyoloji mezunlarının en çok yöneldiği alanlar genellikle MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) bünyesindeki okullar ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'na bağlı kurumlar. Bu alanlardaki atamalarla ilgili somut rakamlar vermek gerekirse:
- MEB Atamaları: MEB'e bağlı okullarda sosyoloji mezunlarının öğretmen olarak atanması, genellikle sosyoloji lisans diplomasının doğrudan atanabilir bir alan olmadığı için sınırlıdır. Ancak, pedagojik formasyon alan mezunlar Sosyal Bilgiler veya Türk Dili ve Edebiyatı gibi alanlarda öğretmenlik yapabilirler. Bu alanlardaki taban puanlar, kontenjanlara ve mezun sayısına göre değişmekle birlikte, genel olarak 70-80 aralığında başlayıp, daha yüksek de seyredebilir. Ancak bu puanlar, daha popüler öğretmenlik branşlarındaki puanlardan genellikle daha düşüktür.
- Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Atamaları: Bu bakanlık bünyesindeki sosyal hizmet merkezleri, rehabilitasyon merkezleri, çocuk yuvaları gibi kurumlarda sosyolog unvanıyla atanma şansı daha yüksektir. Bu kadrolar için genellikle KPSS B Grubu puanları kullanılır. Deneyimlerime göre, bu kadrolara atanabilmek için 75-85 bandında bir KPSS puanı iyi bir hedef olabilir. Ancak yine de o yıl açılan kadro sayısı ve başvuran kişi sayısına göre puanlar değişir.
Bunların dışında, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Belediyeler, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları gibi çeşitli kamu kurum ve kuruluşları da sosyolog istihdam edebilir. Bu tür atamalar genellikle daha az sayıda olur ve puan aralığı da daha geniş olabilir.
KPSS'ye Hazırlık ve Stratejiler
Sosyoloji mezunu olarak atanabilmek için atacağın en önemli adım KPSS'dir. Unutma ki bu sadece bilgini ölçen bir sınav değil, aynı zamanda strateji ve sabır gerektiren bir süreçtir. Deneyimlerime göre, bu süreçte dikkat etmen gereken birkaç nokta var:
- Genel Kültür ve Genel Yetenek: KPSS'nin genel kültür ve genel yetenek oturumu, tüm adaylar için zorunludur. Türkçe, Matematik, Tarih, Coğrafya, Anayasa gibi derslere iyi çalışmalısın. Özellikle paragraf soruları ve temel matematik konuları puanını doğrudan etkiler.
- Alan Bilgisi (Sosyoloji): Eğer sosyolog olarak atanmayı hedefliyorsan, sosyoloji alan bilgisi oturumuna odaklanman gerekir. Klasik sosyoloji teorileri, Türkiye'de sosyoloji, toplumsal yapılar, sosyal sorunlar gibi konular ağırlıktadır. Bu konularda sağlam bir temel oluşturmak için iyi kaynaklar edinmeli ve bol bol soru çözmelisin.
- Kariyer Hedefine Uygun Derslere Odaklan: Eğer MEB'e bağlı okullarda öğretmenlik düşünüyorsan, eğitim bilimleri derslerine ve seçtiğin branşın (Türk Dili ve Edebiyatı, Sosyal Bilgiler vb.) derslerine özel önem vermelisin. Sosyal hizmet alanına yöneliyorsan, sosyal devlet ilkesi, sosyal politika gibi konulara da hakim olman faydalı olacaktır.
Deneyimlerime göre, sadece ders çalışmak yetmiyor. Düzenli deneme sınavları çözmek, yanlışlarını analiz etmek ve zaman yönetimini öğrenmek de başarının anahtarıdır.
Alternatif Atama Yolları ve Güncel Durum
Merkezi atamalar dışında, sosyoloji mezunları için farklı istihdam yolları da mevcut. Bunları da göz önünde bulundurmak faydalı olacaktır:
- Sözleşmeli Personel ve KİK Kapsamındaki Alımlar: Bazı bakanlıklar ve kamu kurumları, belirli projeler veya ihtiyaçlar doğrultusunda sözleşmeli personel alımı yapabilirler. Bu alımlar genellikle KPSS puanı ve mülakat ile gerçekleşir. Bu ilanları takip etmek, merkezi atamaları bekleme sürecinde sana bir fırsat sunabilir.
- Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları (SYDV): Bu vakıflar genellikle yerel düzeyde personel alımı yaparlar ve bazen sosyoloji mezunlarını tercih edebilirler. Alım koşulları ve puanları yerel yönetimlere göre değişiklik gösterebilir.
- Özel Sektör ve STK'lar: Eğer devlet memurluğu dışında seçenekleri de değerlendirmek istersen, özel sektördeki insan kaynakları departmanları, araştırma şirketleri, belediyelerin sosyal projeleri yürüten birimleri veya sivil toplum kuruluşları (STK) da sosyoloji mezunları için çalışma alanları sunar. Bu alanlarda daha çok proje bazlı çalışma, saha araştırması gibi görevler üstlenebilirsin.
Unutma, sosyoloji eğitimi sana analitik düşünme, araştırma yapma ve toplumu anlama becerileri kazandırır. Bu beceriler, hangi alanda çalışırsan çalış, sana değer katacaktır. Pes etmeden, stratejik bir şekilde ilerlemeye devam et.