İkinci beş yıllık kalkınma planı hangi dönemi kapsamaktadır?

06.03.2025 0 görüntülenme

Türkiye'nin kalkınma yolculuğunda önemli bir yere sahip olan beş yıllık kalkınma planları, ülkenin ekonomik ve sosyal hedeflerini belirlemede kritik bir rol oynamıştır. Bu planlar, belirli dönemler için Türkiye'nin büyüme stratejilerini, yatırım önceliklerini ve toplumsal gelişim hedeflerini çerçeveleyen kapsamlı yol haritalarıdır. Bu yazımızda, İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı'nın hangi dönemi kapsadığına odaklanacağız.

İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı'nın Kapsadığı Dönem

İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, 1968-1972 dönemini kapsamaktadır. Bu plan, Türkiye'nin planlı kalkınma sürecinde önemli bir aşamayı temsil eder. İlk planın ardından gelen bu ikinci dönem, sanayileşme, tarımsal modernleşme ve sosyal hizmetlerin geliştirilmesi gibi alanlarda daha iddialı hedefler içermiştir.

Bu dönemde, Türkiye ekonomisi dışa açılma ve rekabet gücünü artırma çabalarına odaklanmıştır. Sanayi sektöründe katma değeri yüksek üretimlere geçilmesi, altyapı yatırımlarının hızlandırılması ve eğitim sisteminin geliştirilmesi öncelikli konular arasında yer almıştır.

Planın Temel Hedefleri

İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı'nın temel hedefleri arasında şunlar bulunmaktadır:

  • Ekonomik büyümenin sürdürülebilir bir şekilde artırılması,
  • Sanayi sektörünün modernizasyonu ve rekabet gücünün yükseltilmesi,
  • Tarım sektöründe verimliliğin artırılması ve çiftçilerin gelir düzeyinin yükseltilmesi,
  • Eğitim ve sağlık hizmetlerinin yaygınlaştırılması ve kalitesinin artırılması,
  • İstihdamın artırılması ve işsizliğin azaltılması,
  • Bölgesel gelişmişlik farklılıklarının azaltılması.

Bu hedeflere ulaşmak için çeşitli politika ve projeler hayata geçirilmiştir. Özellikle sanayi sektöründe petrokimya, demir-çelik ve makine gibi alanlarda yatırımlar teşvik edilmiştir. Tarım sektöründe ise sulama projeleri ve gübre destekleri ön plana çıkmıştır.

Planın Sonuçları ve Değerlendirmesi

İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı dönemi, Türkiye ekonomisi için karışık bir tablo sergilemiştir. Bir yandan sanayi üretiminde artışlar ve altyapı yatırımlarında önemli ilerlemeler kaydedilmiş, diğer yandan ise yüksek enflasyon ve dış ticaret açığı gibi sorunlarla mücadele edilmiştir. Planın hedeflerine tam olarak ulaşılamamış olsa da, Türkiye'nin kalkınma sürecinde önemli bir deneyim ve öğrenme fırsatı sunmuştur.

Sonuç olarak, İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1968-1972), Türkiye'nin planlı kalkınma çabalarında önemli bir kilometre taşıdır. Bu dönemde belirlenen hedefler ve uygulanan politikalar, sonraki dönemlerdeki kalkınma planlarına da ışık tutmuştur.