Eylül ekim aylarında hangi sebzeler ekilir?
Eylül ve Ekim Aylarında Bahçen İçin Neler Ekebilirsin?
Eylül ve ekim ayları, birçok hobi bahçıvanı için aslında yeni bir başlangıç demek. Yazın kavurucu sıcağı yerini serinliğe bırakırken, toprağın da biraz nefes aldığı bu dönemde ekim yapabileceğin pek çok lezzetli sebze var. Deneyimlerime göre bu aylarda doğru sebzeleri seçersen, hem sonbaharda hasat yapabilir hem de kışa hazırlık olarak erkenci ilkbahar sebzelerinin tohumlarını atabilirsin.
Kök Sebzeler: Toprağın Altındaki Hazine
Eylül ve ekim, kök sebzeler için harika bir ekim dönemi. Toprak hala yeterince sıcakken, bu sebzeler köklerini salıp gelişmeye başlıyor. Havuç, turp ve pancar gibi sebzeler bu aylarda rahatlıkla ekilebilir. Özellikle havuç için iyi drene edilmiş, taşsız toprak çok önemli. Ekim yaparken tohumları çok derine atmamaya özen göster. Yaklaşık 1-1.5 cm derinlik yeterli olacaktır. Ekimden sonra toprağı nazikçe nemlendir. Turp ve pancar ise daha hızlı büyürler, özellikle kırmızı turp birkaç hafta içinde hasat edilebilir.
- Havuç: Farklı çeşitleri deneyebilirsin. Kışlık havuç çeşitleri daha uzun sürede olgunlaşır ama daha tatlı olur.
- Turp: Kırmızı, beyaz, siyah turp... Hepsi bu aylarda ekilebilir.
- Pancar: Hem kökü hem de yaprakları tüketilebilen pancar, bu aylarda ekildiğinde kışa kadar verimli olur.
- Şalgam: Özellikle kışın tüketmek için şalgam ekmek de akıllıca.
Yapraklı Yeşillikler: Serin Havaların Vazgeçilmezi
Serin hava, yapraklı yeşillikler için biçilmiş kaftan. Marul, ıspanak, roka ve lahana gibi sebzeler, bu aylarda ekildiğinde hem kaliteli ürün verir hem de dona karşı daha dayanıklı olurlar. Özellikle ıspanak, birkaç haftada hasat edilebilir ve bu aylarda ekilenler kış boyunca da ürün verebilir. Marul ekiminde, farklı olgunlaşma sürelerine sahip çeşitleri bir arada ekerek hasadı daha uzun bir sürece yayabilirsin. Birkaç hafta arayla ekim yapmak, sürekli taze marul elde etmeni sağlar.
- Marul: Yaprak marul çeşitleri daha hızlı büyür.
- Ispanak: Kış ıspanağı çeşitleri soğuğa daha dayanıklıdır.
- Roka: Baharatlı tadıyla salatalara lezzet katar.
- Lahana: Kışlık lahana çeşitleri bu aylarda ekilip kış boyu besin kaynağı olur.
- Kara Lahana (Pancar Yaprağı): Hem lezzetli hem de besleyici, serin havayı çok sever.
Diğer Seçenekler ve Pratik İpuçları
Eylül ve ekim aylarında yalnızca kök ve yapraklı sebzeler değil, baklagiller ve bazı aromatik otlar da ekilebilir. Bezelye ve bakla gibi baklagiller, bu aylarda ekildiğinde ilkbaharda hasat verir. Bahçende yer varsa, dereotu ve maydanoz gibi otları da ekebilirsin. Deneyimlerime göre, bu otlar genellikle tohumdan çabuk çıkar ve kış boyunca da bir miktar hasat imkanı sunar.
Ekim ipuçları:
- Toprağı öncesinde iyice havalandır ve varsa yabani otları temizle.
- Ekim yapacağın alana yanmış çiftlik gübresi veya kompost karıştırarak toprağın besin değerini artırabilirsin. Bu, sebzelerinin daha sağlıklı büyümesine yardımcı olur.
- Ekim aralıklarına dikkat et. Fazla sık ekilen sebzeler hem ışık hem de besin açısından rekabet eder. Sebzelerin paketlerinde belirtilen ekim aralıklarına uyman, daha iyi verim almanı sağlar.
- Ekim sonrası toprağın kurumasını engellemek için düzenli olarak ama aşırıya kaçmadan sulama yap. Özellikle ilk çıkan fideler hassas olur.
- Soğuk bölgelerde yaşıyorsan, dona karşı koruyucu önlemler alabilirsin. Bahçenin rüzgar alan tarafına bir koruma bandı çekmek veya fide örtüleri kullanmak faydalı olabilir.