1963 Ankara Antlaşması ne zaman yürürlüğe girdi?

1963 Ankara Antlaşması, Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) arasında imzalanan ve Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne (AB) üyelik sürecinde önemli bir dönüm noktası olan bir anlaşmadır. Bu anlaşma, Türkiye'nin Avrupa ile bütünleşme hedefinin somut bir adımı olarak tarihe geçmiştir. Peki, bu önemli anlaşma ne zaman yürürlüğe girdi ve Türkiye için ne gibi sonuçlar doğurdu?

Ankara Antlaşması'nın İmzalanması ve Yürürlüğe Giriş Tarihi

Ankara Antlaşması, 12 Eylül 1963 tarihinde Ankara'da imzalanmıştır. Ancak, bir antlaşmanın imzalanması, onun hemen yürürlüğe gireceği anlamına gelmez. Antlaşmanın yürürlüğe girmesi için, imzacı devletlerin iç hukuklarına göre onay süreçlerini tamamlamaları ve bu onayların karşılıklı olarak teyit edilmesi gerekmektedir.

Bu süreç tamamlandıktan sonra, Ankara Antlaşması 1 Ocak 1964 tarihinde resmen yürürlüğe girmiştir. Bu tarih, Türkiye-AB ilişkileri açısından bir milat olarak kabul edilir. Antlaşma, Türkiye'ye AET üyeliği için bir perspektif sunmuş ve taraflar arasında bir ortaklık ilişkisi kurulmasını öngörmüştür.

Antlaşmanın Temel Hükümleri ve Amaçları

Ankara Antlaşması'nın temel amacı, Türkiye ile AET arasında aşamalı olarak bir gümrük birliği oluşturmak ve Türkiye'nin ekonomik entegrasyonunu sağlamaktı. Antlaşma, üç aşamalı bir süreç öngörüyordu: Hazırlık dönemi, geçiş dönemi ve nihai dönem. Hazırlık dönemi, Türkiye'nin ekonomik yapısını güçlendirmeyi ve AET'ye uyum sağlamayı amaçlıyordu. Geçiş dönemi, gümrük vergilerinin karşılıklı olarak indirilmesini ve ekonomik politikaların uyumlaştırılmasını hedefliyordu. Nihai dönem ise, tam üyeliği öngörüyordu.

Antlaşma ayrıca, malların serbest dolaşımının yanı sıra, iş gücü, sermaye ve hizmetlerin serbest dolaşımını da öngörmekteydi. Bu hükümler, Türkiye'nin AET ile ekonomik ilişkilerini derinleştirmeyi ve Türkiye ekonomisinin rekabet gücünü artırmayı amaçlıyordu.

Ankara Antlaşması'nın Türkiye-AB İlişkilerindeki Rolü

Ankara Antlaşması, Türkiye'nin Avrupa Birliği üyelik sürecinin hukuki temelini oluşturmuştur. Antlaşma, Türkiye'ye AB üyeliği için bir perspektif sunmuş ve taraflar arasında bir ortaklık ilişkisi kurulmasını sağlamıştır. Ancak, Türkiye'nin AB üyelik süreci, çeşitli siyasi ve ekonomik nedenlerle zaman zaman duraksamalara uğramış ve beklenenden daha uzun sürmüştür.

Sonuç olarak, Ankara Antlaşması, Türkiye-AB ilişkilerinin seyrini belirleyen önemli bir dönüm noktasıdır. Anlaşmanın yürürlüğe girdiği 1 Ocak 1964 tarihi, Türkiye'nin Avrupa ile bütünleşme çabalarının somut bir ifadesi olarak tarihe geçmiştir.