Kas ve kemik ağrıları için hangi doktora gidilir?

Kas ve Kemik Ağrıları İçin Doğru Doktoru Bulmak

Eğer sen de "Neresi ağrıyor, hangi doktora gideceğim şimdi?" diye düşünüyorsan, yalnız değilsin. Kas ve kemik ağrıları hayatımızın bir gerçeği ve doğru yeri bulmak ilk adımdır.

İlk Durağın: Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı

Kas ve kemik ağrılarının büyük çoğunluğu için ilk başvurulacak branş Ortopedi ve Travmatoloji'dir. Burası, hareket sistemimizi oluşturan kas, kemik, eklem, bağ ve tendonlardaki sorunlarla ilgilenen uzmanlık alanıdır.

Düşünsene, bisikletten düştün, bileğini burktun veya günlerdir süren bir bel ağrın var. İşte bu gibi durumlarda ortopedistin kapısını çalacaksın. Ortopedistler, kırıklar, çıkıklar, menisküs yırtıkları, bağ kopmaları, kireçlenme gibi durumları teşhis eder ve tedavi ederler. Röntgen, MR, ultrason gibi görüntüleme yöntemleriyle sorunun kaynağını bulurlar. Örneğin, diz kapağındaki bir ağrı için ortopediste gidildiğinde, doktorun ilk isteyeceği şey diz röntgeni veya MR olabilir. Eğer sorun menisküs yırtığıysa, ameliyat önerilebilir ya da fizik tedaviyle iyileşme süreci desteklenebilir. Ya da omuzdaki donukluk durumu, eklem kapsülünün iltihaplanması sonucu olabilir ve fizik tedavi veya enjeksiyonlarla çözülebilir.

Ağrı Yeri ve Niteliği Önemli: Romatoloji ve Fizik Tedavi

Ancak her kas ve kemik ağrısı ortopedinin konusu olmayabilir. Eğer ağrıların yaygınsa, özellikle sabahları eklemlerinde sertlik hissediyorsan ve bu durum birkaç haftadan uzun süredir devam ediyorsa, Romatoloji uzmanına görünmen gerekebilir.

Romatologlar, vücudun bağışıklık sisteminin kendi dokularına saldırdığı otoimmün hastalıklarla ilgilenirler. Bunlar arasında romatoid artrit (eklem iltihabı), ankilozan spondilit (omurga iltihabı), lupus gibi hastalıklar bulunur. Bu tür durumlarda kan tahlilleri (örn: CRP, Sedimentasyon, RF, Anti-CCP) ve eklem ultrasonları veya MR'lar tanı koymada yardımcı olur. Örneğin, sabah kalktığında ellerini yumruk yapamıyorsan ve bu durum 30 dakikadan fazla sürüyorsa, romatoid artrit akla gelebilir ve romatolojiye başvurmak en doğrusudur. Tedavide ilaçlar (anti-inflamatuarlar, immünsüpresifler) ve yaşam tarzı değişiklikleri ön plandadır.

Bir diğer önemli branş ise Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon (FTR). Kas-iskelet sistemindeki ağrıların çoğu, yanlış duruş alışkanlıkları, hareketsizlik, zorlanmalar veya tekrarlayan hareketler sonucu ortaya çıkabilir. FTR uzmanları, bu tür sorunlarda cerrahi dışı tedavi yöntemleriyle hastaları iyileştirmeyi hedeflerler.

• Kas spazmları ve gerginlikleri
• Bel ve boyun fıtıkları (ameliyat gerektirmeyen durumlar)
• Tendinit (tendon iltihabı)
• Bursit (kesecik iltihabı)
• Fibromiyalji (yaygın kas ağrısı)

Bu gibi durumlarda FTR uzmanları, hastanın durumuna özel egzersiz programları, manuel terapi (elle yapılan masaj ve mobilizasyon), sıcak/soğuk uygulamalar, elektroterapi (sinir ve kasları uyaran akımlar) gibi yöntemler uygularlar. Örneğin, ofis çalışanlarında sık görülen boyun ve sırt ağrıları için FTR doktoru, doğru postür eğitimi verir ve özel boyun egzersizleri önerir. Ya da bir sporcu sakatlığı sonrası, zayıflayan kasları güçlendirmek ve hareket kabiliyetini artırmak için rehabilitasyon programları hazırlar.

Hangi Durumlarda Başka Branşlara Yönelmek Gerekir?

Bazı durumlarda kas ve kemik ağrısının altında yatan sebep daha farklı bir sistemle ilgili olabilir.

Örneğin, kemik erimesi (osteoporoz) hem ortopedi hem de endokrinoloji (hormon hastalıkları) veya iç hastalıkları uzmanlarının ilgi alanına girebilir. Kemik yoğunluğu ölçümü (DEXA) ile teşhis konulur ve tedavi süreci bu branşlarca yürütülür. Başka bir örnek, eklem ağrısının yanı sıra açıklanamayan kilo kaybı, ateş, gece terlemeleri gibi genel vücut şikayetlerin varsa, enfeksiyon hastalıkları veya onkoloji (kanser bilimi) gibi farklı branşlara yönlendirilmen gerekebilir. Nadir de olsa, bazen nörolojik problemler de kas ağrısı veya güçsüzlüğüne yol açabilir, bu durumda nöroloji uzmanı da devreye girebilir.

Özetle, ilk adım genellikle ağrının olduğu bölgeye göre ortopedidir. Ancak ağrının yaygınlığı, niteliği ve ek semptomlar varsa, romatolog veya FTR uzmanı daha doğru bir seçenek olabilir. Unutma, doğru teşhis doğru tedavinin ilk adımıdır. Kendine iyi bak!