Basit usulde Hangi işler?

Basit Usulde Hangi İşler Yapılır?

Basit usul vergilendirme, küçük esnaf ve serbest meslek erbapları için önemli bir vergi avantajı sunuyor. Eğer senin de gelirin belirli sınırların altındaysa, bu yöntemle daha az vergi ödeme şansın var. Ama tabii ki her işe uygun değil. Gelin birlikte bu işlere ve şartlara bir göz atalım.

Basit Usulde Vergilendirilebilen Ana Faaliyet Alanları

Deneyimlerime göre, basit usulden en çok fayda sağlayanlar genellikle belirli hizmet ve üretim alanlarında faaliyet gösterenler oluyor. Bunları birkaç ana başlık altında toplayabiliriz:

• Sanatkarlar ve Zanaatkarlar: El emeğiyle üretim yapan ustalar bu kategoriye girer. Mobilyacılık, terzilik, ayakkabıcılık, elektrikçilik, tesisatçılık, kuaförlük, tamircilik gibi meslekler bu gruba dahil. Önemli olan, senin kendi imal ettiğin veya sattığın malın bedelinin düşük olması ve bir atölyede veya dükkanda çalışman. Mesela, kendi tasarladığın ve ürettiğin ahşap oyuncakları satan bir marangoz basit usulden yararlanabilir.
• Bakkal, Manav, Kasap, Bayii, Hamam, Oto Tamircisi Gibi İşletmeler: Eğer sen de küçük bir dükkanda perakende satış yapıyorsan, basit usul senin için de uygun olabilir. Burada kritik nokta, sattığın malın ticari mal niteliğinde olması ve senin bu malları başkalarından alıp satman. Kendi ürettiğin bir şey satmıyorsan, bu kategoriye girersin. Örneğin, marketinde çeşitli ürünleri satan bir bakkal, müşterilerinin kuaförlük hizmeti verdiği bir işletme basit usule tabi olabilir.
• Küçük Çaplı Hizmet Üretenler: Tamir, bakım, montaj, temizlik gibi hizmetleri kendi başına veya az sayıda yardımcıyla yapanlar da basit usulden faydalanabilir. Bir bilgisayar tamircisi, evlere tesisat tamiri yapan bir usta, çilingir gibi meslek grupları buna örnek. Burada önemli olan, yaptığın işin niteliği ve gelirinin belli bir sınırı aşmaması.

Önemli Not: Belirli sektörlerde faaliyet gösterenler, örneğin gayrimenkul sermaye iradı elde edenler, menkul sermaye iradı elde edenler, serbest meslek kazancı elde eden ama aynı zamanda ticari kazancı da olanlar (çifte kazanç durumu) gibi bazı özel durumlar basit usulden yararlanamaz. Bu nedenle faaliyet alanını doğru belirlemek çok önemli.

Basit Usulde Gelir ve Gider Sınırları

Basit usule tabi olabilmenin en temel şartı, yıllık kazancının Vergi Usul Kanunu'nda belirlenen hadleri aşmaması. Bu hadler her yıl yeniden belirlenir ve güncel rakamları öğrenmek için Maliye Bakanlığı'nın duyurularını takip etmen gerekir. Ancak genel bir fikir vermek gerekirse, bu sınırlar oldukça düşüktür.

Deneyimlerime göre, bu sınırlar, senin bir işi basit usulde yapıp yapamayacağını belirleyen en önemli faktör. Örneğin, 2023 yılı için belirlenen hadleri baz alırsak, brüt satışların ve elde ettiğin hasılatın belirli bir rakamın altında kalması gerekiyor. Bu rakamları her yılın başında güncel olarak öğrenmelisin.

Pratik İpucu: Eğer işlerin büyüyorsa ve gelirlerin artış gösteriyorsa, basit usulün sınırlarını aşma ihtimaline karşı hazırlıklı olmalısın. Bu durumda, kazançların arttıkça gerçek usule geçmen gerekecektir. Bu geçişi zamanında yapmazsan, ciddi cezalarla karşılaşabilirsin.

Basit Usulün Avantajları ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Basit usulün en büyük avantajı, vergi ve muhasebe işlemlerinin daha kolay olmasıdır. Kasa defteri, işletme hesabı defteri gibi defterler yerine, daha basit bir defter tutarsın. Ayrıca, KDV, gelir vergisi gibi vergileri de beyanname verme dönemi geldiğinde daha rahat bir şekilde hesaplarsın.

Deneyimlerime göre, en büyük kolaylık, mükerrer gelir vergisi beyannamesi vermemendir. Gerçek usulde, kiran, faturaların, stopajların gibi birçok gideri belgeleyip indirmen gerekirken, basit usulde genellikle bu tür detaylı belgelemeye gerek kalmaz. Bu da sana hem zaman hem de iş yükü açısından önemli bir rahatlık sağlar.

Ancak dikkat etmen gerekenler de var:

• Alım-Satım İşlemlerinde Sınırlar: Eğer ticari mal alıp satıyorsan, aldığın malların bedelinin de belirli bir haddin altında olması gerekir. Yani, pahalı ürünler alıp satmaya başladığında basit usulden çıkman gerekebilir.
• Giderlerin Belgelenmesi: Basit usulde de olsa bazı giderlerini belgelemen gerekebilir. Örneğin, ticari mal alırken faturasını saklamalısın.
• Sektörel Yasaklar: Daha önce de belirttiğim gibi, bazı sektörlerde faaliyet gösterenler basit usulü kullanamaz. Bu yasakları iyice araştırman önemlidir.

Pratik Öneri: Eğer bir işe yeni başlıyorsan ve gelirlerinin başlangıçta düşük olacağını düşünüyorsan, basit usulü bir başlangıç noktası olarak kullanabilirsin. Ancak işler yolunda gider ve gelirlerin artarsa, bu durumu yakından takip ederek gerçek usule geçişin için hazırlıklı olmalısın.