🗞️ Manisa Haber

AKS bozuk olduğu nasıl anlaşılır?

14 Haziran 2025 Manisa Haber

AKS Arızasını Anlamak: Nelere Dikkat Etmelisin?

AKS (Aktif Kontrol Sistemi) genellikle modern araçlarda bulunan, sürüş güvenliğini ve konforunu artıran önemli bir bileşendir. Ancak her teknolojik sistem gibi, AKS de zamanla arızalanabilir. Peki, aracının AKS sisteminde bir sorun olup olmadığını nasıl anlayacaksın? Deneyimlerime göre, bu tür durumlarda en sık karşılaşılan belirtiler ve kontrol edilmesi gereken noktalar şunlar:

  1. Gösterge Panelindeki Uyarı Işıkları

Aracının gösterge panelindeki uyarı ışıkları, bir sistem arızasının en belirgin habercisidir. AKS ile ilgili sorunlarda genellikle ABS (Anti-Blokaj Sistemi), ESP (Elektronik Stabilite Programı) veya çekiş kontrol sistemiyle ilgili uyarı ışıkları yanar. Bu ışıkların yanması, sistemin bir yerinde bir problem olduğunu ve doğru şekilde çalışmadığını gösterir. Özellikle bu ışıklar aynı anda yanıyorsa, bu durum AKS'nin ana kontrol ünitesinde veya ilgili sensörlerde bir sorun olabileceğine işaret edebilir.

  • ABS Işığı: Fren sisteminin temelini oluşturan ABS'nin devre dışı kaldığını belirtir. Bu durumda ani frenlemelerde tekerleklerin kilitlenme riski artar.
  • ESP/Çekiş Kontrol Işığı: Aracın virajlarda veya kaygan zeminlerde dengesini korumasına yardımcı olan bu sistemin devre dışı kaldığını gösterir. Kaygan zeminlerde aracın savrulma ihtimali artar.
  • Özel AKS Işığı: Bazı araçlarda doğrudan AKS ile ilgili özel bir uyarı ikonu bulunabilir. Bu ikonun yanması, sistemin genelinde bir sorun olduğunu gösterir.

  1. Sürüş Davranışındaki Değişiklikler

AKS'nin temel işlevi, aracın yol tutuşunu ve stabilitesini optimize etmektir. Eğer sistemde bir bozukluk varsa, bu doğrudan sürüş deneyimini etkileyebilir. Bu değişiklikleri fark etmek, erken teşhis için çok önemlidir.

  • Direksiyonda Anormal His: Direksiyonu çevirdiğinde bir boşluk, titreme veya aracın kendi kendine hafifçe direksiyon kırması gibi durumlar yaşayabilirsin. Özellikle belirli hızlarda bu his daha belirginleşebilir.
  • Gaz Pedalında Tepkisizlik veya Ani Yüklenme: AKS'nin motor gücünü düzenleyen fonksiyonlarında bir sorun varsa, gaz pedalına bastığında beklenen tepkiyi alamayabilir veya tam tersine araç aniden hızlanabilir.
  • Virajlarda Güvensizlik: Viraj alırken aracın daha fazla savrulduğunu, yolda tutunmakta zorlandığını veya beklenmedik bir şekilde kayma eğilimi gösterdiğini hissedebilirsin.
  • Düz Yolda Titreme veya Sürüklenme: Araç düz giderken bile sanki bir yöne doğru çekiliyormuş gibi bir his veya hafif bir titreme yaşayabilirsin. Bu, tekerlek hız sensörleri veya süspansiyonla ilgili sorunlardan kaynaklanabilir.

  1. Sesli ve Fiziksel Belirtiler

Bazı AKS arızaları, sadece uyarı ışıklarıyla kendini göstermez; aynı zamanda duyulabilir veya hissedilebilir belirtiler de üretebilir. Bu tür belirtiler genellikle daha ciddi sorunlara işaret eder.

  • Frenleme Sırasında Gıcırtı veya Tıkırtı: AKS, frenleme sırasında bazı ayarlamalar yapar. Eğer normal frenleme sırasında duyulmaması gereken anormal sesler geliyorsa (örneğin, metal sürtünme sesi veya kesik kesik tıkırtılar), bu durum fren modülatöründe veya fren kaliperlerinde bir sorun olabileceğini gösterebilir.
  • Alaşım Jantlardan veya Tekerleklerden Gelen Sesler: AKS'nin çalıştığı durumlarda (özellikle ABS devreye girdiğinde) bir miktar titreşim veya ses normaldir. Ancak bu titreşim ve sesler aşırıya kaçıyorsa veya araç dururken bile geliyorsa, bu durum tekerlek göbekleri, rulmanlar veya süspansiyon elemanları ile ilgili bir probleme işaret edebilir.
  • Aracın Altından Gelen Sesler: AKS sisteminin hidrolik pompası veya valfleri arızalandığında, aracın altından uğultu, tıkırtı veya guruldama gibi sesler gelebilir. Bu sesler genellikle araç çalışırken veya hareket halindeyken daha belirgin olur.

  1. Arıza Tespit Cihazı ile Kontrol

Yukarıda sayılan belirtiler bazen yanıltıcı olabilir veya daha karmaşık sorunların habercisi olabilir. Bu nedenle, en kesin teşhisi koymak için aracının arıza tespit cihazı ile kontrol edilmesi en sağlıklısıdır. Yetkili servisler veya güvendiğin oto tamircileri, bu cihazlarla aracının AKS sisteminin her bir bileşenini detaylı bir şekilde tarayabilir.

  • Sensör Verileri: Tekerlek hız sensörleri, direksiyon açı sensörü, yanal ivme sensörü gibi kritik bileşenlerin verdiği verileri okuyarak herhangi bir anormallik olup olmadığını tespit edebilirler.
  • Sistem Logları: Araç beyni, sistemde oluşan hataları belirli kodlarla kaydeder. Bu kodlar, sorunun tam olarak nerede olduğunu belirlemeye yardımcı olur.
  • Aktüatör Testleri: Arıza tespit cihazları, AKS'nin hidrolik ünitesi, pompalar ve valfler gibi hareketli parçalarını test etme imkanı sunar. Bu testler, bu parçaların doğru çalışıp çalışmadığını anlamak için kullanılır.

Deneyimlerime göre, AKS sisteminde bir sorun olduğunda hemen müdahale etmek, hem güvenliğini sağlaman hem de potansiyel olarak daha büyük ve masraflı arızaların önüne geçmen açısından önemlidir. Bu belirtileri göz ardı etme ve aracını düzenli olarak kontrol ettir.