Hamile kalmamak için spiral nasıl takılır?
Spiral Nasıl Takılır? Bilmeniz Gerekenler
Spiral takılması denince akla ilk gelen şey, "acaba acıyor mu?" sorusu oluyor, değil mi? Deneyimlerime göre, bu tamamen kişisel bir deneyim ve doğru yer ve doğru doktorla bu süreç çok daha rahat atlatılabilir. Gelin, adım adım bu konuya girelim.
Spiral Takma Süreci: Adım Adım
Öncelikle şunu bilmelisin ki, spiral takılması jinekolojik muayene sırasında yapılan basit bir işlemdir.
* Muayene: Doktorun ilk yapacağı şey, senin genel sağlık durumunu değerlendirmek ve hamile olmadığından emin olmak için bir muayene yapmaktır. Eğer yakın zamanda korunmasız ilişki yaşadıysan ve adet gecikmen varsa, öncelikle gebelik testi yapılır.
* Spekulum Yerleştirme: Ardından, vajina duvarlarını ayırmak ve rahim ağzını net görebilmek için bir spekulum yerleştirilir. Bu işlem genellikle çok rahatsız edici olmaz, biraz baskı hissi duyabilirsin.
* Rahim Ağzının Temizlenmesi: Rahim ağzı antiseptik bir solüsyonla temizlenir.
* Spiralin Yerleştirilmesi: Spiral, özel bir aplikatör yardımıyla rahim içine yerleştirilir. Bu aşamada hafif bir kramp veya batma hissi yaşanması normaldir. Bazı kadınlar bunu hiç hissetmezken, bazıları birkaç saniye süren bir rahatsızlık duyabilir. Spiralin kendisi, rahim içinde, döllenmeyi önleyici bir etki gösterir. Bakırlı spirallerde bakır iyonları, sperm hareketliliğini ve döllenme yeteneğini azaltır. Hormonlu spirallerde ise salgılanan progesteron hormonu, rahim ağzı salgısını koyulaştırarak spermin rahim içine girmesini engeller ve bazen yumurtlama sürecini de etkileyebilir.
* Kontrol: Spiral yerleştirildikten sonra, doktor genellikle yerinin doğru olup olmadığını kontrol etmek için ultrason kullanabilir. Spiralin doğru yerleştirilmesi, etkinliği ve olası komplikasyonların önlenmesi açısından çok önemlidir.
Spiral Çeşitleri ve Takılma Zamanları
Piyasada iki ana tür spiral bulunur: bakırlı spiraller ve hormonlu spiraller. Hangisinin sana uygun olduğuna doktorunla birlikte karar vermelisin.
* Bakırlı Spiraller: Bunlar T şeklinde olup, bakır tel ile kaplıdır. Yaklaşık 5-10 yıl arası koruma sağlarlar. Genellikle adet döneminin herhangi bir gününde takılabilir. Ancak, adet döneminin son birkaç günü takılması, takılma sırasında oluşabilecek hafif kanamayı daha az fark edilir hale getirebilir.
* Hormonlu Spiraller: Bunlar da benzer şekildedir ancak progesteron hormonu salgılarlar. Genellikle 3 veya 5 yıl koruma sağlarlar. Hormonlu spirallerin takılması için de adet döneminin herhangi bir günü uygundur. Hatta doğumdan hemen sonra veya kürtaj sonrası da takılabilirler. Eğer spiral taktırdıktan sonra hamile kalırsan, bu durumun riski son derece düşüktür. Örneğin, bakırlı spirallerin yıllık gebelik riski yaklaşık %0.8, hormonlu spirallerin ise yaklaşık %0.1 ila %0.4 civarındadır. Bu oranlar, haplar veya prezervatifler gibi diğer yöntemlere göre oldukça yüksektir.
Takılma Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Spiral takıldıktan sonra ilk birkaç gün, bazen birkaç hafta boyunca lekelenme veya hafif kramplar yaşaman normaldir.
* Ağrı Yönetimi: Eğer takılma sonrası ağrı hissedersen, doktorunla konuşarak parasetamol veya ibuprofen gibi reçetesiz ağrı kesiciler kullanabilirsin.
* Lekelenme: Hafif lekelenmeler, vücudunun spirale alışma sürecinin bir parçası olabilir. Eğer lekelenme yoğun ve uzun sürerse mutlaka doktoruna danışmalısın.
* Enfeksiyon Belirtileri: Eğer ateş, şiddetli karın ağrısı, anormal vajinal akıntı veya kötü koku gibi enfeksiyon belirtileri yaşarsan, vakit kaybetmeden doktoruna başvurman çok önemli. Bu belirtiler, spirale bağlı bir enfeksiyonun işareti olabilir.
* Düzenli Kontroller: Spiral takıldıktan sonra ilk kontrol genellikle 4-6 hafta sonra yapılır. Daha sonra ise doktorunun önerdiği periyotlarda düzenli jinekolojik muayeneye gitmen önemlidir. Bu kontrollerde spiralin yerinin doğru olup olmadığı kontrol edilir ve genel kadın sağlığın değerlendirilir.
* Adet Döngüsü Değişiklikleri: Bakırlı spiral taktıran bazı kadınlarda adet kanamasının miktarında veya süresinde artış görülebilir. Hormonlu spiral kullananlarda ise adet kanamaları azalabilir, hatta tamamen kesilebilir. Bu durumlar genellikle zamanla düzelir ancak endişe duyarsan mutlaka doktorunla paylaşmalısın.
Kimler Spiral Takamaz?
Her yöntemde olduğu gibi, spirallerin de uygun olmadığı durumlar vardır.
* Pelvik Enfeksiyon: Mevcut veya tekrarlayan pelvik enfeksiyonu olanlar.
* Rahim Anomalileri: Rahim içinde veya rahim ağzında, spiralin yerleştirilmesini engelleyecek yapısal bozuklukları olanlar.
* Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar: Aktif cinsel yolla bulaşan enfeksiyonu olanlar.
* Belirli Kanserler: Rahim ağzı kanseri veya rahim içi kanseri geçmişi olanlar veya bu rahatsızlıkları mevcut olanlar.
* Alerji: Bakırlı spiral kullanacaksa bakıra karşı bilinen bir alerjisi olanlar.
Unutma, spiral kullanmaya karar vermeden önce mutlaka bir jinekoloğa danışmalısın. Doktorun senin tıbbi geçmişini göz önünde bulundurarak sana en uygun yöntemi belirlemene yardımcı olacaktır.