Hbsag Elısa ne demek?

HBsAg Elisa Nedir?

HBsAg Elisa, halk arasında sarılık olarak bilinen Hepatit B virüsünün (HBV) varlığını tespit etmek için kullanılan yaygın ve güvenilir bir test yöntemidir. Elisa (Enzyme-Linked Immunosorbent Assay), adından da anlaşılacağı gibi, antikor-antijen reaksiyonlarını enzimler aracılığıyla görünür hale getiren bir laboratuvar tekniğidir. Yani, vücudunda Hepatit B virüsü bulunan kişilerin kanında bu virüsün yüzey antijeni olan HBsAg'yi saptamayı amaçlar.

Bu testin temel mantığı şudur: Kan örneğinde bulunan HBsAg'ye spesifik antikorlar, özel bir plak üzerindeki HBsAg ile bağlanır. Ardından, bu bağlı antikorlara yine spesifik ve bir enzimle işaretlenmiş başka bir antikor eklenir. Enzim aktivitesi sonucunda ortaya çıkan renk değişimi, HBsAg'nin varlığını ve miktarını gösterir. Pozitif sonuç genellikle 0.1 IU/mL üzerinde bir değer olarak kabul edilir, ancak bu değer laboratuvardan laboratuvara küçük farklılıklar gösterebilir.

Neden HBsAg Elisa Testi Yapılır?

HBsAg Elisa testi, Hepatit B enfeksiyonunun hem akut (yeni başlayan) hem de kronik (uzun süreli) evrelerini belirlemek için kullanılır. Bu testin yapılma nedenleri oldukça çeşitlidir:

  • Belirti Durumlarında: Halsizlik, iştahsızlık, mide bulantısı, karın ağrısı, idrar renginde koyulaşma ve ciltte sarılık gibi Hepatit B enfeksiyonu şüphesi uyandıran belirtilerde ilk başvurulan testtir.
  • Risk Grubunda Olunduğunda: Hepatit B ile enfekte olmuş bir kişiyle korunmasız cinsel ilişki yaşayanlar, aynı iğne veya jileti kullananlar, kan ve kan ürünleri transfüzyonu geçirenler, hemodiyaliz hastaları ve Hepatit B aşısı olmayan sağlık çalışanları gibi risk grubunda bulunan kişilerin düzenli olarak taranması önerilir.
  • Gebelik Tarama Testleri: Gebelik öncesi veya gebeliğin erken dönemlerinde yapılan tarama testleri arasında HBsAg Elisa da bulunur. Bu, hem annenin sağlığını korumak hem de bebeğe virüsün bulaşmasını önleyici tedbirler almak açısından kritik öneme sahiptir.
  • Kan ve Organ Bağışı Süreçleri: Güvenli kan ve organ naklinin sağlanması için tüm kan ve organ bağışçılarında HBsAg taraması zorunludur.
  • Hepatit B Tedavisi Takibi: Kronik Hepatit B hastalarının tedavisinin etkinliğini izlemek ve virüs yükünü takip etmek için belirli aralıklarla HBsAg düzeyi kontrol edilir.

Test Sonuçları Ne Anlama Gelir?

HBsAg Elisa test sonuçlarını yorumlamak, genel sağlık durumun hakkında önemli bilgiler verir. Deneyimlerime göre, sonuçlar genellikle şu şekilde değerlendirilir:

  • HBsAg Pozitif: Bu sonuç, vücudunda Hepatit B virüsünün varlığını gösterir. Bu enfeksiyon akut (yeni gelişmiş) veya kronik (uzun süreli) olabilir. Pozitif sonuç alındığında, virüsün vücuttaki durumunu ve hastalığın evresini belirlemek için ek testler (Anti-HBs, Anti-HBc IgM, Anti-HBc total, HBV DNA gibi) yapılır.
  • HBsAg Negatif: Bu sonuç, kanında aktif Hepatit B virüsü yüzey antijeni olmadığını gösterir. Ancak bu, kişinin daha önce hiç Hepatit B ile enfekte olmadığı anlamına gelmez. Bu durumu netleştirmek için genellikle Anti-HBs testi de yapılır.
  • Anti-HBs Pozitif: Bu, Hepatit B'ye karşı bağışıklığın olduğunu gösterir. Bu bağışıklık ya başarılı bir Hepatit B aşısı ile kazanılmış olabilir ya da daha önce geçirilmiş ve vücudun kendi kendine yendiği bir enfeksiyon sonucunda oluşmuş olabilir.
  • Anti-HBs Negatif: Eğer HBsAg de negatif ise ve Anti-HBs de negatif ise, kişi Hepatit B'ye karşı bağışıklığı olmayan bir durumdadır ve aşı yaptırması önerilir.

Pratik Öneriler ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

HBsAg Elisa testi yaptırırken ve sonuçlarını değerlendirirken dikkat etmen gereken bazı önemli noktalar var:

  • HBsAg Elisa Testi İçin Ne Hazırlık Gerekir?: Genellikle aç veya tok karnına yapılabilecek bir testtir. Ancak, laboratuvarın özel talimatları varsa bunlara uymak önemlidir. Testten birkaç saat önce bol su içmek, damar yolu bulunmasını kolaylaştırabilir.
  • Test Ne Kadar Sürede Sonuçlanır?: Laboratuvarların işleyişine bağlı olarak genellikle aynı gün içinde veya en geç 1-2 iş günü içinde sonuç alınabilir.
  • Sonuçları Kimin Yorumlaması Gerekir?: HBsAg Elisa testi sonuçlarını mutlaka doktorunla birlikte değerlendirmelisin. Kendi kendine yorumlamak, yanlış anlamalara yol açabilir. Doktorun, test sonuçlarına göre en doğru teşhisi koyacak ve uygun tedavi veya takip planını oluşturacaktır.
  • Hepatit B'den Korunma Yolları: Hepatit B aşısı, virüsten korunmanın en etkili yoludur. Hijyen kurallarına dikkat etmek, kişisel eşyaları (diş fırçası, jilet gibi) paylaşmamak ve korunmasız cinsel ilişkiden kaçınmak da önemlidir. Eğer HBsAg sonucun pozitif çıkarsa, paniğe kapılmadan doktorunla iletişime geçerek tedavi ve takip sürecini öğrenmen en doğrusudur.