Engelli insanların yaşadıkları sıkıntılar nelerdir Eodev?
Engelli İnsanların Yaşadığı Sıkıntılar
Engelli bireylerin hayatındaki zorlukları deneyimlerime göre şöyle özetleyebilirim: Aslında hepimiz birer engelli adayıyız ve bu hayatta karşılaşabileceğimiz pek çok durum var. Önemli olan, onların yaşadıklarını anlayıp, toplumsal bir farkındalık oluşturmak.
Erişilebilirlik Sorunları
En temel sıkıntılardan biri, fiziksel çevrenin erişilebilir olmaması. Düşünsene, bir kafeye gitmek istiyorsun ama merdivenler var ve rampası yok. Ya da toplu taşıma kullanman gerekiyor ama otobüslerin veya metroların tamamı engelli rampasına sahip değil. Türkiye'de engellilerin toplu taşıma araçlarını kullanma oranının hala düşük olması bu sorunun somut bir göstergesi. Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi'ne göre tüm kamusal alanların erişilebilir olması gerekiyor ama pratikte bu durum pek de böyle değil. Kaldırımlardaki engeller, yüksek eşikler, kitlenmiş kapılar... Bunlar günlük hayatı inanılmaz derecede zorlaştırıyor. Bir birey için basit bir alışveriş, bir engel için saatler süren bir mücadeleye dönüşebiliyor.
Sosyal ve Psikolojik Engeller
Erişilebilirlik kadar önemli bir diğer konu da sosyal ve psikolojik engeller. Maalesef hala engelli bireylere karşı önyargılar ve yanlış anlamalar mevcut. İnsanların "acıyarak" veya "küçümseyerek" bakması, onların potansiyellerini görmezden gelmesi çok yıpratıcı olabiliyor. İş hayatında engelli kotası olmasına rağmen, bu kotanın hakkıyla doldurulmadığı durumlar yaşanabiliyor. İşverenlerin "yapamaz" düşüncesiyle yaklaşması, yetenekli bireylerin önünü kesiyor. Deneyimlerime göre, bu durum bireyin kendine olan güvenini zedeleyebiliyor, kendini toplumdan soyutlamasına neden olabiliyor. Eğitim hayatında da benzer sorunlar yaşanabiliyor; okullarda özel eğitim gerektiren bireyler için yeterli donanım ve personel bulunmaması, onların gelişimini olumsuz etkiliyor.
Sağlık ve Bakım Hizmetlerine Erişim
Engelli bireylerin sağlık hizmetlerine erişimi de kendine özgü zorluklar barındırıyor. İhtiyaç duyulan özel tıbbi cihazlara, rehabilitasyon hizmetlerine ulaşmak her zaman kolay olmuyor. Özel rehabilitasyon merkezlerinin maliyetli olması veya belirli bölgelerde yoğunlaşması, herkesin bu imkanlardan eşit şekilde faydalanmasını engelliyor. Ayrıca, engelli bireylerin bakımına destek olacak aile bireylerinin de ek yüklerle karşı karşıya kalması söz konusu. Bu durum, hem bireyin hem de ailesinin yaşam kalitesini doğrudan etkiliyor.
Pratik Öneriler ve Yapılması Gerekenler
Bu sorunlara karşı bireysel ve toplumsal olarak neler yapabiliriz diye düşünürsek:
- Farkındalık Artırılmalı: Okullarda, iş yerlerinde ve sosyal alanlarda engellilik üzerine bilinçlendirme çalışmaları yapılmalı.
- Erişilebilirlik Standartları Uygulanmalı: Yeni yapılan binalarda ve mevcut yapıların tadilatında erişilebilirlik standartlarına uyulması zorunlu hale getirilmeli. Mevcut alanlarda da iyileştirmeler yapılmalı.
- İş ve Eğitimde Fırsat Eşitliği Sağlanmalı: Engelli bireylerin yeteneklerine uygun iş ve eğitim imkanları sunulmalı, önyargılar kırılmalı.
- Toplu Taşıma İyileştirilmeli: Toplu taşıma araçlarının tamamının erişilebilir hale getirilmesi ve engelli bireylerin kullanımını kolaylaştıracak düzenlemeler yapılmalı.
- Destek Hizmetleri Güçlendirilmeli: Rehabilitasyon hizmetleri yaygınlaştırılmalı ve daha ulaşılabilir hale getirilmeli. Bakım veren ailelere yönelik destek mekanizmaları geliştirilmeli.
Unutmamalıyız ki, engellilik bir kusur değil, sadece farklı bir yaşam biçimidir. Hepimizin sorumluluğu, bu farkı anlayıp, herkes için daha yaşanabilir bir dünya yaratmaktır.