Mide bağırsak hastalıklarına hangi bölüm bakar?
Mide ve Bağırsak Sorunları İçin Doğru Adres: Gastroenteroloji
Mide ve bağırsaklarla ilgili bir derdin varsa, ne yapacağını merak ediyorsan doğru yerdesin. Deneyimlerime göre, bu tür şikayetlerin için bakman gereken bölüm Gastroenteroloji'dir. Bu, sindirim sistemi hastalıkları uzmanlığıdır. Hem mide, hem ince bağırsak, hem kalın bağırsak, hem karaciğer, hem safra kesesi hem de pankreas gibi hayati organların sağlığından sorumlu ana bilim dalıdır.
Neden Gastroenteroloji?
Sindirim sistemi inanılmaz karmaşık bir yapıdır ve burada birçok şey ters gidebilir. Mide yanması, reflü, ülser, gastrit, İrritable Bağırsak Sendromu (IBS), Crohn hastalığı, ülseratif kolit, safra taşları, karaciğer yağlanması veya siroz gibi akla gelebilecek her türlü sorunla ilgilenirler. Örneğin, eğer sık sık şişkinlik, gaz, karın ağrısı veya tuvalet alışkanlıklarında ani değişiklikler yaşıyorsan, bu IBS belirtisi olabilir. Gastroenterologlar bu durumu teşhis edip sana uygun tedavi yöntemlerini belirleyebilirler. Bir başka örnek, eğer yemeklerden sonra şiddetli mide ağrısı, yanma ve bulantı yaşıyorsan, bu bir ülser veya gastrit işareti olabilir ve yine gastroenteroloji bölümünün alanına girer. Hatta bazen sarılık gibi belirtilerle ortaya çıkan karaciğer sorunları da gastroenterologlar tarafından değerlendirilir.
Gastroenterolog Ne Yapar?
Gastroenterologlar, şikayetlerini dinledikten sonra teşhis koymak için çeşitli yöntemler kullanırlar. Bunların başında kan tahlilleri gelir. Karaciğer fonksiyon testleri, enfeksiyon belirteçleri veya sindirim sistemiyle ilgili spesifik enzim seviyeleri gibi birçok bilgiyi kan tahlilinden alabilirler. Bazen de endoskopi veya kolonoskopi gibi görüntüleme yöntemlerine başvururlar. Endoskopi ile yemek borusu, mide ve onikiparmak bağırsağının iç yüzeyi incelenirken, kolonoskopi ile de kalın bağırsağın tamamı gözlemlenir. Bu yöntemler, sadece teşhis koymakla kalmaz, aynı zamanda polip gibi olası kanser öncüllerini veya iltihaplı dokuları tespit edip müdahale etme imkanı da sunar. Örneğin, mide kanseri erken teşhisinde endoskopi çok önemlidir. Yapılan çalışmalara göre, erken evrede yakalanan mide kanserlerinin hayatta kalma oranı %90'ın üzerindedir.
Ne Zaman Bir Gastroenteroloğa Görünmelisin?
Eğer yukarıda saydığım belirtilerden herhangi birini yaşıyorsan, hatta sadece genel bir rahatsızlık hissediyorsan bile erteleme. Özellikle şu durumlar varsa mutlaka bir gastroenteroloğa başvurmalısın:
* Uzun süren mide ağrısı veya yanması: Üç haftadan uzun süren ve geçmeyen mide yanması veya ağrısı, bir ülser veya gastrit belirtisi olabilir.
* Tuvalet alışkanlıklarında ani değişiklikler: İshal veya kabızlığın uzun sürmesi, dışkıda kan görülmesi veya dışkı renginde belirgin değişiklikler (siyah veya açık renk dışkı gibi) ciddi bağırsak sorunlarının işareti olabilir.
* Nedensiz kilo kaybı: Bilinçli bir diyet yapmadığın halde kilo veriyorsan, bu sindirim sistemindeki emilim bozukluğunun veya daha ciddi bir hastalığın belirtisi olabilir.
* Şişkinlik, gaz ve hazımsızlık: Sürekli devam eden ve yaşam kaliteni düşüren şişkinlik ve gaz şikayetlerin varsa, altta yatan bir neden araştırılmalıdır.
* Yutma güçlüğü: Yemekleri yutarken zorlanıyorsan, bu yemek borusu sorunlarına işaret edebilir.
Pratik Öneriler
Bir gastroenteroloğa gitmeden önce ve sonrasında dikkat etmen gerekenler var. Gitmeden önce, şikayetlerini bir yere not alırsan, doktorunla konuşurken daha akıcı olursun. Hangi ilaçları kullandığını, herhangi bir alerjin olup olmadığını da bilmek önemli.
Tedavi sürecinde ise doktorunun önerdiği diyete mutlaka uymaya çalış. Genellikle mide ve bağırsak sorunlarında baharatlı, yağlı yiyeceklerden, kafein ve alkolden uzak durmak faydalı olur. Bol su içmeyi ve lifli gıdalar tüketmeyi de ihmal etme. Unutma, sindirim sistemin bir bütün ve ona iyi bakmak, genel sağlığın için atacağın en önemli adımlardan biri. Eğer midende veya bağırsaklarında bir tuhaflık hissediyorsan, ertelemeden bir gastroenteroloğa görünmen en doğrusu olacaktır.