🗞️ Manisa Haber

YGS LYS den önce ne vardı?

20 Haziran 2025 Manisa Haber

YGS ve LYS'den Önce Ne Vardı? Eski Sınav Sistemini Anlamak

YGS ve LYS, birçok gencin üniversite hayallerini süsleyen sınavlar olarak hafızalarımızda yer etti. Peki, bu iki aşamalı sistemin yerini YKS aldıktan sonra, bu sınavların öncesinde bizleri neler bekliyordu? Deneyimlerime göre, bu geçişi anlamak, hem eski sistemi daha iyi kavramanı sağlar hem de senin için doğru hazırlık stratejilerini belirlemene yardımcı olur.

  1. Temel Yeterlilik Testi (YGS): Genel Kültürün ve Temel Bilgilerin Sınavı

YGS, adından da anlaşılacağı gibi, öğrencilerin daha geniş bir bilgi yelpazesini ne kadar özümsediğini ölçmeyi hedefliyordu. Bu sınavda dört ana ders vardı:

  • Türkçe: Bu bölüm, dil bilgisi kurallarından paragraf yorumlama ve anlama becerisine kadar geniş bir alanı kapsıyordu. Özellikle okuduğunu anlama ve yorumlama yeteneği burada kritikti. Sınavda genellikle 40 soru yer alırdı.
  • Sosyal Bilimler: Tarih, coğrafya ve felsefe gibi alanları içeren bu bölüm, bilgiyi ezberlemekten çok, yorumlama ve analiz etme becerisini ölçerdi. Örneğin, tarihte olaylar arasındaki neden-sonuç ilişkilerini kurabilmek önemliydi. Bu bölümde de 40 soru bulunurdu.
  • Temel Matematik: Lisede öğrenilen temel matematik konuları, cebir, temel geometri, sayılar gibi konular burada sorulurdu. Bu bölümün amacı, ileri matematik dersleri için gereken temel altyapıya sahip olup olmadığını anlamaktı. 40 soruluk bu bölüm, birçok öğrenci için belirleyici olabilirdi.
  • Fen Bilimleri: Fizik, kimya ve biyoloji gibi fen derslerinin temel konularını içeren bu bölüm, yine öğrencilerin bilimsel düşünme ve temel fen bilgisi düzeylerini ölçerdi. Bu bölümde de 40 soru yer alırdı.

YGS'nin katsayıları, tüm alanlarda eşit ağırlıktaydı. Yani, bir dersteki başarısızlığın diğer alanlardaki başarını dengeleme imkanı vardı. Örneğin, matematik netin yüksekse, sosyal bilimlerde biraz daha düşük olman seni çok geri düşürmezdi. Ancak, genel bir başarı göstermek her zaman daha avantajlıydı.

  1. Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS): Alan Bilgisinin Derinliği

LYS, YGS'den daha çok, adayın belirli bir lisans programına yerleşebilmesi için gereken alan bilgisini ölçen bir sınavdı. Bu sınav, adayların seçtikleri puan türüne göre farklı oturumlara girerek ilerlemelerini sağlıyordu. LYS'nin oturumları ve içeriği şunlardı:

  • LYS-1 (Matematik): Bu sınav, matematik ve geometri konularında daha derinlemesine bilgi gerektiriyordu. Analitik geometri, trigonometri, logaritma, diziler, limit, türev, integral gibi konular ağırlıktaydı. 50 soru olurdu. Bu oturum genellikle SAY, EA ve DİL puan türlerini etkilerdi.
  • LYS-2 (Fen Bilimleri): Fizik, kimya ve biyoloji konularında daha spesifik ve ileri düzey sorular sorulurdu. Bu oturum, sayısal (SAY) puan türü için belirleyiciydi. 50 soru (fizik 17, kimya 17, biyoloji 16) şeklinde olurdu.
  • LYS-3 (Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1): Türk Dili ve Edebiyatı (40 soru) ve Tarih-1, Coğrafya-1 gibi sosyal bilimlerin başlangıç seviyesi konularını içeren bölümlerden oluşurdu. Bu oturum, sözel (SÖZ) ve eşit ağırlık (EA) puan türlerini etkilerdi. Toplam 80 soru olurdu.
  • LYS-4 (Sosyal Bilimler-2): Tarih-2, Coğrafya-2, Felsefe Grubu ve Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi gibi sosyal bilimlerin daha derinlemesine konularını içeren bu oturum, sözel (SÖZ) puan türü için çok önemliydi. Toplam 80 soru olurdu.
  • LYS-5 (Yabancı Dil): İngilizce, Almanca, Fransızca gibi yabancı dillerde yeterliliği ölçen bu oturum, dil puanı (DİL) ile tercih yapacak adaylar için zorunluydu. Genellikle 80 soru olurdu.

LYS oturumlarının her birinin farklı puan türlerine etkisi vardı. Örneğin, mühendislik fakülteleri için SAY puanı; işletme, iktisat gibi bölümler için EA puanı; edebiyat, tarih, sosyoloji gibi bölümler için SÖZ puanı; dil bölümleri için ise DİL puanı belirleyiciydi. Her LYS oturumunun katsayısı, hedeflediğin puan türüne göre değişiyordu.

  1. Sınav Sistemi Neden Değişti ve Sana Ne Faydası Var?

YGS-LYS sisteminin iki aşamalı olması, öğrencilerin hem genel kültürlerini hem de alan bilgilerini ölçmek için tasarlanmıştı. Ancak, bu sistemde zaman zaman öğrencilerin iki sınava birden hazırlanma stresi ve sınav odaklılık gibi eleştirilere maruz kaldığı da biliniyor. YKS'ye geçişin temel nedenlerinden biri, bu süreci daha sade hale getirmek ve öğrencilerin hem genel yeterliliklerini hem de alan bilgilerini tek bir sınav çatısı altında daha etkin bir şekilde değerlendirmektir.

Senin için bu bilgilerin faydası şu: Eğer YGS-LYS dönemini yaşamış olsaydın, hazırlık sürecin iki ayrı sınav için hem genel bilgileri hem de alan bilgilerini kapsayacaktı. Şimdi YKS ile bu daha entegre bir hale geldi. Yani, ne öğrenmen gerektiği konusunda genel bir fikrin oluşmuş oldu. Unutma, her sınav sisteminin kendine göre avantajları ve dezavantajları vardır. Önemli olan, sana sunulan sistemde en iyi şekilde nasıl ilerleyebileceğini bilmektir.