Tercih yapmazsak OBP düşer mi?

Tercih Yapmazsak OBP Düşer Mi? Net Cevaplar ve Tecrübeler

Öncelikle hemen konuya girelim: Tercih yapmamak OBP'ni düşürmez. Ama bu, tercih yapmanın sana hiçbir faydası olmadığı anlamına gelmez. Hatta tam tersi. Tecrübelerime göre, tercih sürecini doğru yönetmek OBP'ni dolaylı yoldan etkileyebilecek en önemli faktörlerden biri.

1. OBP'nin Doğası ve Tercih Sürecinin Etkisi

OBP'nin (Ortaöğretim Başarı Puanı) ne olduğunu hepimiz biliyoruz. Lise diploma notunun bir özetidir ve merkezi yerleştirme puanına belli bir oranla eklenir. Yani, tercih yapmaman diploma notunu, dolayısıyla OBP'ni doğrudan etkilemez. 2022-2023 eğitim öğretim yılında örneğin, OBP'nin yerleştirme puanına etkisi %60'tı. Bu oran her yıl değişebilir ama mantık aynı: OBP'nin kendisi sabit kalır.

Peki, tercih yapmamanın dolaylı etkisi nerede? İşte burası kritik. Üniversite tercihleri, senin gelecekteki eğitim ve kariyer yolunu belirleyen en önemli adımlardan biri. Eğer OBP'ni yükseltmek gibi bir niyetin varsa (ki bu genellikle üniversiteye yerleşme şansını artırır), bu sadece sınav başarısıyla değil, tercih stratejisiyle de desteklenir.

1. Yanlış Tercihler ve OBP'ye Etkisi (Dolaylı Yoldan)

Diyelim ki sınavda iyi bir puan aldın ama tercih listeni rastgele oluşturdun. Potansiyel olarak yerleşebileceğin bölümler yerine, puanının çok üstünde veya altında bölümler yazdın. Bu durumda ne olur?

• Boş Kontenjan: Eğer hiç yerleşemezsen, gelecek yıl sınava girdiğinde diploma notun, yani OBP'n aynı kalır. Ancak motivasyonun ve bu süreçteki psikolojik durumun olumsuz etkilenebilir. Bu da bir sonraki sınav performansını etkileyebilir.
• Beklenmedik Yerleşme: Çok düşük bir ihtimalle, hiç beklemediğin bir yere yerleşirsen ve bu bölüm senin ilgi alanına tamamen uzaksa, üniversite hayatın boyunca mutsuz olabilirsin. Bu durum, genel başarı grafiğini ve dolayısıyla ilerideki kariyerini olumsuz etkileyebilir. Bu da senin potansiyel OBP'ni (yani kullanabileceğin bilgi ve beceri düzeyini) düşürmüş olur.

Yani özetle, tercih yapmamak OBP'ni direkt düşürmez ama doğru tercih stratejisi izlememek, potansiyelini tam olarak kullanmanı engelleyerek gelecekteki başarılarını dolaylı yoldan etkiler.

1. Doğru Tercih Yapmanın OBP'ye Katkısı (Dolaylı Ama Güçlü)

Peki, doğru tercih nasıl yapılır ve bu OBP'ye nasıl yansır?

• Gerçekçi Liste Oluşturmak: Puanını, sıralamanı iyi analiz et. Hem puanına yakın, hem biraz altında hem de biraz üstünde bölümleri listeleyerek şansını maksimize edebilirsin. Mesela, geçen yıl Tıp Fakültesi'ne yerleşenlerin sıralaması X ise, senin sıralaman Y ise ve Y, X'e yakınsa, Tıp'ı ilk sıralara yazmak mantıklıdır.
• İlgi Alanlarını Gözetmek: Sevmediğin bir bölümü kazanmak, hem motivasyonunu düşürür hem de derslerinde başarısız olmana neden olabilir. Başarılı olamadığın bir üniversite hayatı, genel olarak senin özgüvenini ve öğrenme isteğini törpüler.
• Kariyer Planlaması: Hangi mesleği yapmak istediğini düşünerek tercih yapmak, uzun vadede başarıyı getirir. İlgi duyduğun ve yetenekli olduğun bir alanda ilerlemek, sana hem maddi hem manevi tatmin sağlayacaktır. Bu da doğal olarak senin potansiyel OBP'ni (bilgi ve beceri düzeyini) artırır.

Örneğin, geçen yıl bilgisayar mühendisliğine birçok öğrenci yerleşti. Eğer senin de bu alana ilgin varsa ve buna uygun puanın varsa, bu bölümü tercih ederek hem üniversite hayatında başarılı olabilir hem de ileride iyi bir kariyer yapabilirsin. Bu, senin genel başarı ve gelişim öykünü olumlu etkiler.

Pratik Öneriler

Tecrübelerime dayanarak birkaç somut önerim var:

• Tercih Robotlarını Kullan: ÖSYM'nin ve diğer güvenilir eğitim sitelerinin tercih robotlarından yararlan. Geçmiş yılların taban puanları ve başarı sıralamaları sana çok yardımcı olacaktır.
• Aile ve Rehber Öğretmenle Görüş: Fikirlerini almak için güvendiğin kişilere danışmaktan çekinme.
• Üniversiteleri Araştır: Okumak istediğin bölümlerin olduğu üniversitelerin akademik kadrolarını, kampüs olanaklarını ve mezunlarının iş bulma oranlarını araştır.
• Kendi Güçlü Yönlerini Bil: Hangi derslerde iyisin, hangi konularda meraklısın? Bunları göz önünde bulundurarak tercih yap.

Unutma, tercih yapmamak OBP'ni düşürmez ama doğru tercih stratejisi senin gelecekteki başarılarını ve potansiyelini en üst düzeye çıkarmana yardımcı olur. Bu süreci iyi yönetmek, uzun vadede sana kazandıracaktır.