Çin Japon savaşı kim kazandı?

Çin-Japon Savaşları: Kim Kazandı? Gerçekler ve Kazanan Kim?

Çin ve Japonya arasındaki savaşlar dediğimizde aslında birden çok döneme yayılan çatışmalar söz konusu. Yani "Çin-Japon Savaşı kim kazandı?" sorusunun tek bir cevabı yok, daha doğrusu iki ana büyük savaştan bahsediyoruz ve her birinin sonuçları farklı. Gelin, bu dönüm noktalarına bir göz atalım.

Birinci Çin-Japon Savaşı (1894-1895)

Bu savaş, aslında Çin'in büyük bir yenilgisiyle sonuçlandı. Kore üzerindeki nüfuz mücadelesiyle başlayan bu çatışmada, Japonya'nın modernleşmiş ordusu ve donanması, Qing Hanedanı'nın geleneksel ancak yavaş yavaş eskidiği anlaşılan askeri gücüne karşı ezici bir üstünlük sağladı.

• Deniz Üstünlüğü: Japon İmparatorluk Donanması, Huang Hai (Sarı Deniz) Deniz Muharebesi'nde Qing donanmasını neredeyse tamamen imha etti. Bu, savaşın seyrini belirleyen en önemli etkenlerden biriydi.
• Kara Harekatları: Japon birlikleri, Liaodong Yarımadası ve Port Arthur gibi stratejik bölgeleri hızla ele geçirdi. Qing ordusu, modern savaş taktikleri ve ekipman açısından yetersiz kaldı.
• Shimoneseki Antlaşması: Savaşın sonunda imzalanan bu antlaşma, Çin için oldukça ağırdı. Çin, Tayvan, Penghu Adaları ve Liaodong Yarımadası'nı Japonya'ya devretmek zorunda kaldı. Ayrıca Kore'nin bağımsızlığını (fiilen Japon nüfuzuna girmesini) tanıdı ve devasa bir savaş tazminatı ödedi.

Deneyimlerime göre bu savaş, Doğu Asya'da güç dengelerinin değiştiğinin en net göstergesiydi. Japonya artık bölgesel bir güç değil, yükselen bir emperyal güçtü. Çin ise Batılı güçlerin ve Japonya'nın etkisi altında ezilen bir duruma düştü.

İkinci Çin-Japon Savaşı (1937-1945)

Bu, aslında daha bilinen, çok daha kanlı ve yıkıcı olan savaştır. 1930'ların sonlarından itibaren Japonya'nın Çin'deki yayılmacı politikası tırmanmış, 1937'de Marco Polo Köprüsü Olayı ile tam ölçekli bir savaşa dönüşmüştü. Bu savaş, İkinci Dünya Savaşı'nın da önemli bir parçası haline geldi.

• Japon Saldırganlığı ve Direniş: Japonya, Çin'in büyük şehirlerini ve önemli bölgelerini hızla işgal etti. Nankin Katliamı gibi korkunç olaylar yaşandı. Ancak Çin, Kuomintang (Çin Milliyetçi Partisi) ve Komünist Parti önderliğinde inanılmaz bir direniş gösterdi. Halkın topyekûn katılımı, Japon ordusunu ciddi şekilde yıprattı.
• Savaşın Küresel Boyutu: İkinci Dünya Savaşı'nın başlamasıyla birlikte, Çin cephesi de büyük önem kazandı. Amerika Birleşik Devletleri ve diğer Müttefikler, Çin'e askeri ve ekonomik yardımda bulundu. Bu yardım, Çin'in direnişini sürdürmesinde kilit rol oynadı.
• Japonya'nın Teslimi ve Sonuçlar: İkinci Dünya Savaşı'nın sonunda, Japonya'nın Hiroşima ve Nagazaki'ye atılan atom bombaları ve Sovyetler Birliği'nin Japonya'ya savaş ilanı üzerine teslim olmasıyla bu savaş da sona erdi. Çin, bu savaşta büyük kayıplar verdi. Nüfusunun tahminen 15-20 milyon kadarının hayatını kaybettiği tahmin ediliyor. Ancak Japon işgalinden kurtuldu.

Deneyimlerime göre bu savaşın "kazananı" karmaşık bir soru. Japonya, istediği yayılmacılığı tam olarak başaramadı ve nihayetinde yenilgiye uğradı. Çin ise büyük insani ve maddi kayıplar verse de toprak bütünlüğünü korumayı başardı ve ulusal direniş gücünü gösterdi. Bu savaş, Çin milliyetçiliğinin ve bağımsızlık mücadelesinin zaferi olarak da görülebilir.

Peki, Sen Ne Düşünmelisin?

Eğer bu tarihi olayları anlamaya çalışıyorsan, sadece kimin silahla üstün geldiğine bakmamalısın. Birinci savaşta Japonya'nın askeri ve stratejik olarak açık bir üstünlüğü vardı. Ancak ikinci savaşta, Çin halkının azmi, direnişi ve uluslararası destek, Japonya'nın ilerleyişini durdurdu.

Pratik ipucu: Bu tür tarihi olayları değerlendirirken, yalnızca askeri sonuçlara değil, aynı zamanda toplumsal direnişe, ekonomik etkilere ve uzun vadeli siyasi sonuçlara da bakmak önemlidir. Çin'in bu savaşlardan çıkardığı dersler, ülkenin bugünkü küresel rolünü şekillendiren önemli faktörlerden biridir.