Tevbe suresinin başında neden besmele yok kısaca?

Kur'an-ı Kerim'deki her surenin başında, o surenin Allah'ın adıyla başladığını belirten "Bismillahirrahmanirrahim" ifadesi yer alır. Ancak, Tevbe Suresi bu genel kuralın bir istisnasıdır ve başında besmele bulunmaz. Bu durumun nedenleri İslam alimleri tarafından farklı açılardan açıklanmıştır.

Tevbe Suresi'nin İçeriği ve Besmele İlişkisi

Tevbe Suresi, ağırlıklı olarak münafıkların durumunu, savaş hükümlerini ve müşriklerle yapılan antlaşmaları konu alır. Surenin içeriğindeki tehdit, uyarı ve antlaşmaların feshi gibi unsurlar, rahmet ve esenlik dileği olan besmele ile bir tezat oluşturduğu düşünülür. Bazı alimlere göre, sure, kılıç ayeti ile başlayıp, müşriklerin cezalandırılmasını emrettiği için, rahmet ve merhamet ifadesi olan besmele ile bağdaşmamaktadır.

Ayrıca, bazı rivayetlere göre Tevbe Suresi, bir önceki sure olan Enfal Suresi'nin devamı niteliğindedir ve bu nedenle ayrı bir başlangıca ihtiyaç duyulmamıştır. Bu görüşe göre, iki sure arasındaki anlam bütünlüğü, besmele ile ayrılmalarını gereksiz kılmıştır. Ancak, bu görüş tüm İslam alimleri tarafından kabul görmemektedir.

Hz. Osman'ın Açıklaması ve Alimlerin Yorumları

Bu konudaki en yaygın rivayetlerden biri, Hz. Osman'a aittir. Hz. Osman, Tevbe Suresi'nin neden besmele ile başlamadığı sorusuna şöyle cevap vermiştir: "Resulullah'a (sav) sureler nazil olurdu. Bir sure nazil olduğunda, 'Bu sureyi şu surenin başına koyun' buyururdu. Enfal Suresi ilk nazil olan surelerdendir. Tevbe Suresi ise onun sonuna doğru nazil olmuştur. Resulullah (sav) Enfal Suresi ile Tevbe Suresi'nin aynı sureye ait olup olmadığını belirtmediği için, ikisinin arasına besmele yazmadım."

İslam alimlerinin bu konudaki yorumları genel olarak şu noktalarda birleşir: Tevbe Suresi'nin içeriğindeki sert uyarılar ve tehditler, besmelenin rahmet ve şefkat anlamıyla uyumlu değildir. Ayrıca, surenin Enfal Suresi ile yakınlığı ve Hz. Peygamber'in (sav) bu iki sure arasındaki ilişki hakkında net bir açıklama yapmamış olması da besmelenin yazılmamasına neden olmuştur.

Özetle, Tevbe Suresi'nin başında besmele bulunmamasının temel nedenleri, surenin içeriğindeki uyarı ve tehditlerin rahmet ve merhamet ifadesi olan besmele ile uyumsuzluğu ve Enfal Suresi ile olan yakınlığıdır. Bu durum, İslam alimleri tarafından farklı açılardan yorumlanmış ve çeşitli açıklamalar getirilmiştir.