Damlalı göz ölçümü neden yapılır?

Damlalı Göz Ölçümü Neden Yapılır?

Gözünüzde bir damla var ve merak ediyorsunuz, değil mi? İşte bu damlanın asıl amacı, göz sağlığınızın temel taşlarından biri olan göz tansiyonunuzu ölçmek.

Göz Tansiyonu (İntraoküler Basınç - IOP) Nedir ve Neden Önemlidir?

Gözünüz, bir top gibi sürekli belirli bir basınç altında durur. Bu basınca göz içi basıncı (GİB) veya diğer adıyla intraoküler basınç (IOP) diyoruz. Bu basınç, gözünüzün şeklini korumasını ve içindeki yapıların (özellikle retina ve optik sinir) sağlıklı kalmasını sağlar. Ancak bu basınç normal değerlerin üzerine çıktığında veya çok düştüğünde sorunlar başlar.

Deneyimlerime göre, göz tansiyonu değerleri genellikle 10 mmHg ile 21 mmHg arasında olması beklenir. Bu değerlerin dışında kalan durumlar, göz sağlığınız için bir uyarı işareti olabilir.

• Yüksek Göz Tansiyonu: En sık karşılaştığımız durum budur. Yüksek göz tansiyonu, sinsi ilerleyen ve belirti vermeden yıllarca sürebilen glokom hastalığının ana nedenlerinden biridir. Glokom, göz sinirine zarar vererek kalıcı görme kaybına yol açabilir. Özellikle ileri yaşlarda, ailede glokom öyküsü olanlarda, diyabet veya yüksek tansiyon hastalarında risk daha yüksektir. Bazı çalışmalar, GİB'nin her 1 mmHg artışının, glokom riskini yaklaşık %10 artırdığını göstermektedir.
• Düşük Göz Tansiyonu: Daha az yaygın olsa da, düşük göz tansiyonu da gözün içindeki yapıların beslenmesini olumsuz etkileyerek görme sorunlarına neden olabilir. Bu durum, travma, bazı ameliyatlar veya göz içi sıvısının üretiminde azalma gibi nedenlerle ortaya çıkabilir.

Hangi Durumlarda Damlalı Göz Ölçümü Yapılır?

Göz damlası ile yapılan ölçümün temel amacı, göz tansiyonunu daha doğru ve güvenilir bir şekilde ölçmektir. Göz tansiyonu, gün içinde hatta günün farklı saatlerinde bile değişiklik gösterebilir. Bu nedenle tek bir ölçüm yanıltıcı olabilir.

Özellikle aşağıdaki durumlarda damlalı ölçüm tercih edilir:

• Glokom Şüphesi veya Tanısı: Glokomlu hastalarda veya risk grubunda bulunan kişilerde, tedavi etkinliğini değerlendirmek ve hastalığın ilerleyip ilerlemediğini anlamak için düzenli olarak yapılır. Glokom hastalarının göz tansiyonunu genellikle 10-15 mmHg civarında tutmak hedeflenir.
• Risk Faktörlerinin Varlığı: Yukarıda bahsettiğim gibi, yaş, aile öyküsü, diyabet, yüksek tansiyon gibi risk faktörleriniz varsa, henüz belirti vermeyen olası sorunları erken tespit etmek için bu ölçüm önerilir.
• Göz Ameliyatları Öncesi ve Sonrası: Katarakt, lazer veya başka göz ameliyatları öncesinde ve sonrasında göz tansiyonunun takibi, ameliyatın başarısı ve olası komplikasyonların erken fark edilmesi açısından önemlidir.
• Göz Yaralanmaları Sonrası: Göz travmalarından sonra göz içi basıncındaki değişimler önemli ipuçları verebilir.
• Belirtiler: Göz ağrısı, kızarıklık, ışığa hassasiyet, bulanık görme gibi göz tansiyonu ile ilişkili olabilecek belirtileriniz varsa doktorunuz bu ölçümü isteyebilir.

Damlalı Ölçüm Nasıl Yapılır ve Nelere Dikkat Etmelisiniz?

Kullanılan damlanın türüne göre iki ana yöntem vardır:

1. Tonometre ile Ölçüm: Bu en yaygın kullanılan yöntemdir. Göz damlası göze damlatıldıktan sonra, genellikle birkaç dakika beklenir. Bu damlalar, göz yüzeyindeki hissi azaltır (uyuşturur) ve bazen de gözün yumuşamasına yardımcı olur. Ardından özel bir alet olan tonometre ile göz tansiyonunuz ölçülür. Bu ölçüm genellikle saniyeler sürer.

1. Pachymetry (Kornea Kalınlığı Ölçümü) ile Birlikte: Kornea (gözümüzün önündeki saydam tabaka) kalınlığı, göz tansiyonu ölçümünün doğruluğunu etkileyebilir. Deneyimlerime göre, daha kalın kornealara sahip kişilerde göz tansiyonu daha yüksek ölçülebilirken, ince kornealarda daha düşük ölçülebilir. Bu nedenle doktorlar bazen kornea kalınlığını da ölçerek daha doğru bir değerlendirme yaparlar. Eğer doktorunuz kornea kalınlığınızı da ölçtüyse, bu, sonuçların daha hassas yorumlanması içindir.

Dikkat Etmeniz Gerekenler:

• Damlalar damlatıldıktan sonra gözünüz bir süre bulanık görebilir. Bu nedenle ölçüm sonrası araba kullanmamanız önerilir.
• Gözünüzü ovuşturmaktan kaçının.
• Randevunuza makyajsız gitmeye özen gösterin.
• Eğer başka göz damlası kullanıyorsanız veya herhangi bir göz rahatsızlığınız varsa, bunu doktorunuza mutlaka bildirin.

Unutmayın, düzenli göz muayeneleri ve doktorunuzun önerdiği kontroller, göz sağlığınızın korunmasında en büyük yardımcınızdır. Göz tansiyonunuzu takip ettirmek, gelecekte daha büyük sorunların önüne geçmenizi sağlayabilir.