Kalp cerrahi hangi ameliyatları yapar?

Kalp Cerrahisi Dünyası: Hangi Ameliyatları Yaparlar?

Kalp cerrahisi denince akla genellikle o karmaşık, titizlikle yapılan ameliyatlar gelir. Peki tam olarak hangi operasyonları gerçekleştiriyor bu uzmanlar? Gelin, bu konuya biraz daha yakından bakalım, öyle kuru kuruya bilgiler değil, işin mutfağından gerçekler konuşalım.

Kalp Damar Hastalıkları İçin Yapılan Operasyonlar

Kalp cerrahlarının en sık karşılaştığı durumlar, damarlarla ilgili problemlerdir. Bunların başında gelen Koroner Arter Hastalığı (KAH) gelir. Kalp kasını besleyen koroner atardamarların yağ ve kolesterol birikimiyle daralması veya tıkanmasıdır bu hastalık. Deneyimlerime göre, bu durumda en bilinen ve uygulanan ameliyat Koroner Arter Baypas Grefti (KABG) ameliyatıdır.

Peki bu ameliyatta ne yapılıyor? Basitçe anlatmak gerekirse, tıkalı veya daralmış koroner damarın önüne, vücudun başka bir yerinden alınan damar (genellikle bacak toplardamarı veya göğüs atardamarı gibi) yeni bir yol olarak bağlanır. Böylece kan, tıkanıklığı aşarak kalp kasına ulaşır. Örneğin, ana koroner damarlardan biri tıkanmışsa, birden fazla baypas grefti gerekebilir. Bu operasyonlar, hastanın genel durumuna ve hastalığın şiddetine göre birkaç saat sürebilir ve ortalama olarak %90'ın üzerinde başarı oranına sahiptir.

Kalp Kapağı Hastalıkları ve Onarımları

Kalp kapakları, kanın doğru yönde akmasını sağlayan süpervanın işini görür. Bu kapaklarda oluşan darlık (stenoz) veya yetmezlik (regürjitasyon) ciddi sorunlara yol açar. Kalp cerrahları bu kapakları tamir edebilir veya değiştirebilirler.

• Kapak Tamiri (Onarımı): Eğer kapak yapısı nispeten sağlamsa, cerrahlar kapağın şeklini ve fonksiyonunu düzeltebilirler. Bu, genellikle hastanın kendi dokusunu kullanarak yapılır ve yapay materyal kullanımını azalttığı için daha avantajlı olabilir.
• Kapak Değişimi: Eğer kapak ciddi şekilde hasar görmüşse, yenisiyle değiştirilir. Bu değişim, genellikle mekanik kapak veya biyolojik (doku) kapak ile yapılır. Mekanik kapaklar ömür boyu dayanıklıdır ancak hastaların ömür boyu kan sulandırıcı ilaç kullanması gerekir. Biyolojik kapaklar ise doğal bir yapıya sahiptir ancak zamanla yıpranabilir ve 15-20 yıl kadar dayanabilirler. Hangi kapağın seçileceği hastanın yaşına, yaşam tarzına ve genel sağlık durumuna göre belirlenir. Örneğin, genç bir hastada genellikle mekanik kapak tercih edilirken, ileri yaşlardaki bir hastada biyolojik kapak daha uygun olabilir.

Bu tür ameliyatlar, hastanın genel durumuna bağlı olarak 2-4 saat arasında sürebilir. Kapak ameliyatlarında da başarı oranları oldukça yüksektir.

Doğuştan Kalp Hastalıkları İçin Yapılan Düzeltici Ameliyatlar

Doğuştan kalp hastalıkları, bebeklerin veya çocukların kalbinde var olan yapısal anormalliklerdir. Bunlar çok çeşitlidir ve cerrahinin müdahale şekli de hastalığa göre değişir.

Örnek vermek gerekirse, Atriyal Septal Defekt (ASD) veya Ventriküler Septal Defekt (VSD) gibi kalbin kulakçıkları veya karıncıkları arasındaki duvarlarda oluşan deliklerin kapatılması en sık yapılan düzeltici ameliyatlardandır. Bu delikler, kanın normal dolaşımını bozarak kalbin aşırı çalışmasına neden olabilir. Bu delikler, cerrahi olarak dikilerek veya özel yamalarla kapatılarak düzeltilir. Bu tür ameliyatlar, hastanın yaşına ve deliğin büyüklüğüne bağlı olarak daha kısa sürebilir, bazen sadece 1-2 saat.

Daha karmaşık doğuştan kalp hastalıklarında ise, örneğin Fallot Tetralojisi gibi durumlarda, birden fazla düzeltme işlemi aynı ameliyatta veya farklı zamanlarda yapılabilir. Bu ameliyatlar, kalbin işlevini yeniden sağlamayı hedefler.

Pratik bir öneri: Eğer yakınlarınızda doğuştan kalp hastası bir çocuk varsa, düzenli doktor kontrollerini aksatmamak ve doktorun tavsiyelerine uymak çok önemlidir. Erken teşhis ve müdahale, hayat kurtarır.

Kalp Yetmezliği Tedavisinde Uygulanan Yöntemler

Kalp yetmezliği, kalbin vücuda yeterli kan pompalayamadığı bir durumdur. Bu noktada kalp cerrahları, ilaç tedavisi veya diğer yöntemlerle kontrol altına alınamayan durumlarda cerrahi seçeneklere başvururlar.

Bu yöntemlerden biri Kalp Naklidir. Eğer kalp o kadar hasar görmüşse ki tamir veya değişim mümkün değilse, yeni bir kalp nakli hayat kurtarıcı olabilir. Bu, çok seçilmiş hastalarda uygulanan ve uzun bir bekleme süreci gerektirebilen bir yöntemdir.

Diğer bir seçenek ise Kalp Destek Cihazları (VAD - Ventriküler Yardımcı Cihazlar)dır. Bu cihazlar, kalbin pompalama işlevini desteklemek için kullanılır ve kalp nakli bekleyen hastalar için köprü tedavisi olarak veya kalp nakli yapılamayan hastalarda kalıcı bir çözüm olarak uygulanabilir. Bu cihazlar, bir tür yapay kalp pompası gibidir.

Bu alanda gelişmeler çok hızlı. Eskiden son çare olarak görülen birçok durum artık cerrahi müdahalelerle başarıyla tedavi edilebiliyor. Önemli olan, doğru zamanda, doğru teşhis ve tedavi yöntemiyle uzman ellere teslim olmak.