İş sağlığı ve güvenliği nedir ne iş yapar maaşı?
İş Sağlığı ve Güvenliği: Neden Önemli, Ne Yapıyor ve Ne Kadar Kazanıyor?
İş sağlığı ve güvenliği (İSG) dediğimizde aklına ilk ne geliyor? Çoğu insan için bu, sadece güvenlik ayakkabısı, baret ve uyarı levhaları demek olabilir. Ancak deneyimlerime göre bu alan çok daha derin ve kritik. Temelde, çalışanların iş kazası ve meslek hastalıklarından korunmasını sağlamak, bunun için de işyerindeki riskleri belirleyip ortadan kaldırmak ya da en aza indirmekle ilgili. Yani, sen işini yaparken güvende olmanı sağlamak için varız.
İSG Uzmanları Ne İş Yapar?
İSG uzmanları, yani bizler, işyerinin bir nevi "sağlık kontrolünü" yaparız. Bu, sadece "kazaları önleyelim" demekle bitmiyor. Kapsamı oldukça geniş:
- Risk Değerlendirmesi: İşyerindeki tüm faaliyetleri, kullanılan ekipmanları, kimyasalları ve çalışma ortamını inceleyerek potansiyel tehlikeleri tespit ederiz. Örneğin, bir fabrikada kaynak yapılıyorsa, ortama yayılan gazlar, yüksek ısı, elektrik çarpması riski gibi birçok faktörü gözden geçiririz. Bir ofiste ise uzun süre oturmanın getirdiği bel, boyun ağrıları, ergonomik olmayan masalar gibi risklere bakarız.
- Alınacak Önlemleri Belirleme: Tespit ettiğimiz risklere karşı alınması gereken tedbirleri planlarız. Bu, kişisel koruyucu donanım (KKD) temin etmekten, makine güvenlik ekipmanları eklemeye, çalışma prosedürlerini değiştirmeye kadar geniş bir yelpazede olabilir. Bir inşaat alanında yüksekte çalışma varsa, güvenlik kemerleri, kenar koruyucuları gibi önlemler alırız.
- Eğitim ve Bilgilendirme: Çalışanların bilinçlendirilmesi en önemli görevlerimizden biri. İşin doğası gereği hangi risklerin olduğunu, bu risklere karşı nasıl korunacaklarını anlatırız. Örneğin, kimyasallarla çalışan personele, kimyasalların tehlikeleri, depolanması, kullanımı ve acil durumlarda ne yapılması gerektiği konusunda eğitim veririz.
- İş Güvenliği Talimatları ve Prosedürleri Hazırlama: Her işin kendine özgü riskleri vardır ve bu risklere karşı nasıl güvenli çalışılacağını gösteren talimatlar hazırlarız. Bu talimatlar, acil durum prosedürlerini, makine kullanım kılavuzlarını, kimyasal madde kullanım talimatlarını içerebilir.
- Denetim ve Kontrol: Belirlenen önlemlerin yerinde uygulanıp uygulanmadığını düzenli olarak denetleriz. Bu, hem işin aksamadan devam etmesini sağlar hem de olası ihmalleri erkenden fark etmemize yardımcı olur.
- Kaza Sonrası İnceleme: Bir kaza meydana geldiğinde, neden olduğunu, tekrarlanmasını önlemek için neler yapılması gerektiğini araştırırız. Bu incelemeler, gelecekteki kazaları önlemek için kritik dersler çıkarmamızı sağlar.
İSG Maaşları: Rakamlar Ne Diyor?
Maaş konusu biraz değişkenlik gösterir. Tecrübe, çalışılan sektör, şirketin büyüklüğü ve konumu gibi faktörler maaşı doğrudan etkiler. Deneyimlerime göre:
- Yeni Başlayan (0-2 Yıl Tecrübe): Genellikle brüt 20.000 TL ile 30.000 TL arasında bir maaşla başlanabilir. Bu başlangıç seviyesi, sektöre ve şirkete göre değişebilir.
- Orta Kademe (3-7 Yıl Tecrübe): Bu seviyede maaşlar brüt 30.000 TL ile 45.000 TL aralığına yükselebilir. Artan tecrübe ve sorumlulukla birlikte bu rakamlar da artar.
- Deneyimli/Uzman (8+ Yıl Tecrübe): Yüksek tecrübeye sahip, iş güvenliği uzmanlığı belgesinin en üst seviyesinde olan kişiler için maaşlar brüt 45.000 TL'den başlayıp 70.000 TL ve üzerine kadar çıkabilir. Büyük sanayi kuruluşları, enerji sektörü gibi alanlarda bu rakamlar daha da yükselebilir.
Unutmamak gerekir ki, bu rakamlar genel bir ortalamadır ve ek ödemeler (prim, ikramiye vb.) bu rakamlara dahil değildir. Ayrıca, C, B, A sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgelerinin de maaş üzerinde belirleyici bir etkisi vardır.
Nasıl İSG Uzmanı Olunur ve Kariyer İçin İpuçları?
İSG alanında çalışmak istiyorsan, öncelikle 4 yıllık üniversite mezunu olman gerekiyor. Mühendislik, mimarlık, fizik, kimya, biyoloji, tıp, diş hekimliği, veterinerlik gibi alanlardan mezun olanlar bu bölüme yönelebilir. Sonrasında:
- İSG Eğitimlerine Katıl: İSG eğitimi veren kurumlar aracılığıyla "İş Güvenliği Uzmanlığı Eğitimi" almalı ve ardından ÖSYM tarafından yapılan İş Güvenliği Uzmanlığı sınavında başarılı olmalısın.
- Sürekli Kendini Geliştir: Bu alan hızla değişiyor. Yeni mevzuatları, teknolojileri, risk analiz yöntemlerini takip etmek çok önemli. Seminerlere, kurslara katılmaktan çekinme.
- Sektör Bilgisi Edin: Hangi sektörde çalışmak istediğini belirle ve o sektörün spesifik riskleri hakkında bilgi sahibi ol. Örneğin, inşaat sektörünün riskleri ile kimya sektörünün riskleri birbirinden çok farklıdır.
- İletişim Becerilerini Güçlendir: Hem işverenlerle hem de çalışanlarla etkili iletişim kurabilmek, tavsiyelerinin dinlenmesi ve uygulanması için kritik.
- Problem Çözme Yeteneği: Karşına çıkacak her türlü soruna pratik ve etkili çözümler üretebilmelisin.
Unutma, senin yaptığın iş, sadece kuralları uygulamak değil, aynı zamanda insan hayatına doğrudan dokunmaktır. Bu da ayrı bir sorumluluk ve gurur kaynağı.