Bilgisayarın özelliklerine bakmak için çalıştıra ne yazıyoruz?
Bilgisayarının Özelliklerine Hızlıca Göz Atmak İçin Ne Yapmalı?
Bilgisayarının performansından emin olmak, yeni bir oyunun sistem gereksinimlerini karşılayıp karşılamadığını öğrenmek ya da sadece o anki donanımını merak etmek isteyebilirsin. İşte tam bu noktada, bilgisayarının özelliklerine ulaşmanın en pratik yolu olan "Çalıştır" penceresini kullanacağız.
- Sistem Bilgisi: İşletim Sistemi ve Temel Donanım
Bilgisayarının temel özelliklerini öğrenmek için "Çalıştır" penceresine yazacağın ilk komut `msinfo32`. Bu komutu girdikten sonra karşına çıkan "Sistem Bilgisi" penceresi, sana bilgisayarın hakkında pek çok değerli bilgi sunar:
- İşletim Sistemi Adı ve Sürümü: Hangi Windows sürümünü kullandığını (örn. Windows 10 Pro, Windows 11 Home) ve tam yapı numarasını gösterir. Bu, yazılım uyumluluğu için önemlidir.
- İşlemci (CPU): Bilgisayarının beyni olan işlemcinin modelini (örn. Intel Core i7-11700K, AMD Ryzen 5 5600X) ve çekirdek sayısını öğrenirsin. Bu, işlem gücünü anlamak için kritik bir bilgidir.
- Bellek (RAM): Bilgisayarında takılı olan RAM miktarını (örn. 16 GB) ve türünü (örn. DDR4) gösterir. Çoklu görev performansı ve programların akıcılığı için RAM miktarı belirleyicidir.
- Anakart Modeli: Bilgisayarının tüm bileşenlerini birbirine bağlayan anakartın modelini öğrenmek, ileride yükseltme yapmak istediğinde sana yol gösterebilir.
- BIOS Sürümü/Tarihi: BIOS, bilgisayarın temel giriş/çıkış sistemidir. Güncel bir BIOS sürümü, uyumluluk ve performans artışları sağlayabilir.
Deneyimlerime göre, özellikle bir donanım yükseltmesi yapmadan önce veya bir sorun giderme sürecinde bu pencereyi açıp temel bilgileri kontrol etmek her zaman işe yarar.
- DirectX Tanı Aracı: Ekran Kartı ve Ses Özellikleri
Oyunlar ve grafik yoğunluklu uygulamalar için en önemli bileşenlerden biri ekran kartıdır. Ekran kartının detaylarını ve DirectX ile ilgili bilgileri görmek için "Çalıştır" penceresine `dxdiag` yazmalısın. Bu araç sana şunları sunar:
- Ekran Kartı Modeli: Hangi ekran kartını kullandığını (örn. NVIDIA GeForce RTX 3070, AMD Radeon RX 6800 XT) ve ne kadar video belleğine (VRAM) sahip olduğunu (örn. 8 GB GDDR6) öğrenirsin. Bu, oyunlardaki grafik ayarlarını belirlerken en önemli faktördür.
- Ekran Kartı Sürücüsü: Ekran kartının sürücü sürümünü ve tarihini görebilirsin. Güncel sürücüler, performans ve kararlılık için hayati önem taşır.
- İşletim Sistemi ve DirectX Sürümü: Kullandığın Windows sürümü ve yüklü olan DirectX sürümü hakkında bilgi verir.
- Ses Cihazları: Ses kartının modelini ve sürücü bilgilerini de bu araç üzerinden görebilirsin.
Özellikle yeni bir oyunun sistem gereksinimlerinde "X ekran kartı ve Y GB VRAM" gibi ibareler gördüğünde, `dxdiag` ile kendi ekran kartının özelliklerini karşılaştırmalısın.
- Disk Özellikleri: Depolama Alanın Hakkında Bilgi
Bilgisayarının depolama birimlerinin (HDD veya SSD) özelliklerini görmek için "Çalıştır" penceresine `dfrgui` yazabilirsin. Bu araç aslında Disk Birleştirici'nin arayüzüdür ancak sana disklerin hakkında da bazı bilgiler verir. Daha detaylı disk bilgileri için ise Windows Gezgini'nde ilgili sürücüye sağ tıklayıp "Özellikler" diyerek "Araçlar" sekmesinden optimizasyon seçeneklerine bakabilirsin.
Ancak doğrudan disk özelliklerini görmek için "Çalıştır" penceresinde kullanabileceğin daha spesifik bir komut olmasa da, depolama birimlerinin sağlığını ve doluluk oranını öğrenmek için `cmd` yazıp Komut İstemi'ni açarak `wmic diskdrive get model,size,interfaceType` komutunu kullanabilirsin. Bu sana disk modelini, toplam boyutunu (GB olarak) ve bağlantı türünü (örn. SATA, SCSI) gösterecektir.
Deneyimlerime göre, özellikle bir SSD'nin performansı hakkında şüphelerin varsa veya disk alanını yönetmek istiyorsan, bu bilgilere hakim olmak önemlidir.