Dinde kıdem ne demek?
Dinde Kıdem: Anlamı, Önemi ve Etkileri
Dinde kıdem denince aklına ne geliyor? Belki de yıllarını ibadetle geçirmiş, yaşça büyük ve bilgili insanlar. Ama işin aslı biraz daha derin. Dinde kıdem, sadece yaş almakla ya da belli bir ibadeti uzun süre yapmakla kazanılan bir unvan değil. Bu, Allah katında bir değer, bir manevi mertebe.
Deneyimlerime göre, dinde kıdem daha çok şu üç ana unsura dayanıyor:
- İlim ve Marifet Sahibi Olmak
Dinde kıdemin en temel taşlarından biri ilim. Kur'an'ı Kerim'i, hadisleri, fıkıh ve tefsir gibi dini ilimleri derinlemesine öğrenmek, anlamak ve hayata yansıtabilmek bu mertebenin ilk adımı. Bu, sadece ezber yapmak değil, bilginin kaynağını anlamak ve hikmetini kavramak demek.
* Somut Örnek: Dört büyük halife dönemindeki sahabeler. Hz. Ömer (r.a.)'ın ilmi ve adalet anlayışı, onu genç yaşta dahi öne çıkaran önemli özelliklerdendi. Kur'an'ı Kerim'in nüzul sırasına göre tertibi, ayetlerin iniş sebepleri gibi konulara hakimiyet, ilmi kıdemin göstergesidir.
* Pratik Öneri: Eğer dinde kıdem kazanmak istiyorsan, öncelikle doğru kaynaklardan dini ilimleri öğrenmeye odaklan. Güvenilir hocalardan ders almak, tefsir ve hadis külliyatlarını incelemek sana yol gösterecektir.
- Salih Amel ve İbadette Devamlılık
İlim, amelle taçlanmadığı sürece eksik kalır. Dinde kıdem, aynı zamanda Allah'ın rızasını kazanmaya yönelik yapılan salih amellerin fazlalığı ve bu amellerde gösterilen devamlılıkla da alakalıdır. Farz ibadetlerin yanı sıra nafile ibadetler, sadaka, hayır işleri, insanlara faydalı olmak gibi eylemler bu kıdemi güçlendirir.
* Somut Örnek: Hz. Osman (r.a.)'ın Medine'yi suyla buluşturmak için kuyular açtırması veya Hz. Ayşe (r.a.)'ın ilminden faydalanmak için ona sürekli soru sorulması. Bu insanlar, Allah yolunda harcamaları ve insanlara yaptıkları iyiliklerle de kıdem kazanmışlardır. Bir hadis-i şerifte şöyle buyrulur: "Amellerin Allah'a en sevimli olanı, az da olsa devamlı olanıdır." (Buhari, İman, 15)
* Pratik Öneri: İbadetlerinde bir disiplin oluştur. Namazlarını vaktinde kılmak, orucunu tutmak gibi temel ibadetlerin yanı sıra, Kur'an okumak, zikir çekmek, sadaka vermek gibi ek ibadetleri de hayatına kat. Az ama düzenli yapmak, çok ama düzensiz yapmaktan daha değerlidir.
- Ahlak ve Takva Seviyesi
Dinde kıdem, sadece bilgi ve amelden ibaret değil; aynı zamanda kalbin temizliği, takva sahibi olmak ve güzel ahlakı benimsemekle de doğrudan ilişkilidir. Allah korkusuyla hareket etmek, haramlardan kaçınmak, helal rızık peşinde koşmak ve insanlara karşı merhametli, adaletli olmak bu kıdemin en parlak nişaneleridir.
* Somut Örnek: İmamı Azam Ebu Hanife'nin (r.a.) haram şüphesi olan bir konudan bile kaçınması, hakka riayet etmesi ve öğrencilerine de bu hassasiyeti aşılaması. Sahabelerden Hz. Ebubekir (r.a.)'ın "günde bir deve semizliği kadar sadaka vermesi" bu takva ve cömertliğin bir göstergesidir.
* Pratik Öneri: Günlük hayatında ahlaki değerlere sıkı sıkıya bağlı kalmaya çalış. Yalan söylemekten, gıybetten, dedikodudan kaçın. İnsanlara karşı kibar, nazik ve anlayışlı ol. Allah'ın her an seni gördüğünü bilerek yaşamak, takva seviyeni yükseltecektir.
Sonuç olarak dinde kıdem, bir üstünlük taslama aracı değil, Allah'a yakınlığın, O'nun rızasını kazanmanın bir göstergesidir. Bu yolda sabır, gayret ve samimiyet esastır.