Saçta bit neden çıkar?

Saçta Neden Bit Çıkar?

Saçta bit çıkmasının temel nedeni, Pediculus humanus capitis adı verilen küçük, kan emici bir parazitin baş derisine yerleşmesidir. Bu parazitler, yaklaşık 2-3 mm uzunluğunda, gri-kahverengi renkte, kanatsız böceklerdir. Yumurtalarına sirke denir. Bitler, sıcaklığı ve insan derisini severler. Yani aslında bitler için en uygun ortam sizin saçlarınızdır.

Bitlerin Bulaşma Yolları Nelerdir?

Bitler, genellikle doğrudan saç teması yoluyla bulaşır. Bu, en yaygın bulaşma şeklidir. Örneğin, bir çocuk okulda veya oyun parkında başka bir çocukla yakından temas ettiğinde, bitler bir saçtan diğerine kolayca geçebilir. Kardeşler arasında, aile bireyleri arasında da bu şekilde yaygınlaşır.

Ancak bitlerin bulaşmasında dolaylı yollar da etkilidir. Bitler, insan vücudundan ayrıldıktan sonra genellikle birkaç gün içinde ölürler ancak yumurtaları (sirkeler) daha dayanıklıdır. Bu nedenle, bitlenmiş birinin kullandığı taraklar, fırçalar, şapkalar, atkılar, yastık kılıfları, havlular, kulaklıklar gibi kişisel eşyalar aracılığıyla da bulaşma riski vardır. Örneğin, bitlenmiş birinin kullandığı bir tarakla kendi saçını taradığında, o taraktaki sirkeler saçına yerleşebilir. Bu durum, özellikle toplu yaşam alanlarında ve ortak kullanılan eşyaların olduğu yerlerde daha sık görülür.

Deneyimlerime göre, bitlerin yayılmasında okul çağındaki çocuklar en hassas grubu oluşturur. Okullarda, kreşlerde, spor salonlarında ve yatakhanelerde bu tür yakın temaslar sık yaşandığı için bit salgınları görülebilir. Ama unutmamak gerekir ki, bitlerin çıkması hijyen eksikliğinden kaynaklanmaz. Temiz saçlarda da bit görülebilir. Bitler, temizlikten çok temasla bulaşır.

Bitlerin Belirtileri Nelerdir ve Nasıl Anlaşılır?

Bitlenmenin en belirgin belirtisi, kafa derisinde yoğun ve geçmeyen kaşıntıdır. Bu kaşıntı genellikle geceleri daha da artar çünkü bitler daha aktiftir. Kaşıntı, bitlerin deriyi ısırması ve tükürüklerinin alerjik reaksiyona neden olmasıyla ortaya çıkar. Bu kaşıntı, ne kadar kaşısanız da rahatlamaz, hatta bazen deride tahrişe ve yaralara yol açabilir.

Bitleri ve sirkeleri doğrudan görmek de mümkündür. Sirkeler, saç tellerine yapışmış, küçük, beyaz veya sarımsı renkte, oval şekilli taneciklerdir. Saç diplerine yakın olurlar. Yetişkin bitler ise saç diplerine yakın, hareket eden küçük böceklerdir. Saçları aralayıp ışık altında dikkatlice bakmak, bitleri ve sirkeleri görmenize yardımcı olabilir. Özellikle kulak arkası ve ense bölgeleri, bitlerin en çok yerleştiği yerlerdir.

Kaşıntı dışında, ense ve kulak arkası lenf bezlerinde şişlik de görülebilir. Bu, vücudun enfeksiyona karşı verdiği bir tepki olabilir.

Bitlerden Kurtulmak İçin Neler Yapılmalı?

Bitlerden kurtulmak için öncelikle özel bit şampuanları ve losyonları kullanmak gerekir. Bu ürünler eczanelerde bulunur ve talimatlarına uygun şekilde kullanılmalıdır. Genellikle, bu ürünler saça uygulanır, belirli bir süre bekletilir ve sonra durulanır. Tedavinin etkili olması için genellikle ikinci bir uygulama gerekebilir.

Şampuan veya losyon uygulamasının ardından, sirkeleri temizlemek çok önemlidir. Bunun için özel olarak üretilmiş, sık dişli bit tarakları kullanılır. Bu taraklar, saçları kökten uca doğru yavaşça tarayarak hem bitleri hem de sirkeleri temizlemeye yardımcı olur. Taraklamayı nemli saça yapmak daha etkili olabilir. Tarakladığınız bit ve sirkeleri bir peçeteye silerek temizleyin ve her taramadan sonra tarağı temizleyin.

Tedavi sürecinde, hem kendi eşyalarınızı hem de çevrenizi temizlemek de önemlidir. Bitlenmiş kişinin kullandığı taraklar, fırçalar, tokalar gibi eşyalar sıcak suda (en az 60°C) yıkanmalı veya kimyasal bir çözelti içinde bekletilmelidir. Yastık kılıfları, çarşaflar, havlular da yüksek sıcaklıkta yıkanmalıdır. Yıkanamayacak eşyalar ise ağzı sıkıca kapatılmış bir poşete konulup 2 hafta kadar bekletilerek içindeki bitlerin ölmesi sağlanabilir.

Aynı evde yaşayan herkesin bit kontrolünden geçmesi ve gerekirse tedavi edilmesi önemlidir. Aksi takdirde, tedavi edilen kişi yeniden bitlenebilir.