Adi yazılı sözleşme geçerli midir?

Adi Yazılı Sözleşme Geçerli Midir?

Merhaba, hemen konuya girelim. Birçok insan "Benim adi yazılı bir sözleşmem var, bu geçerli mi?" diye soruyor. Açıkçası, hayatın koşturmacasında bazen kağıt üzerinde yapılmış basit bir anlaşma çoğu zaman işimizi görüyor. Ama iş hukuki geçerliliğe geldiğinde durum biraz daha incelikli. Gelin bunu biraz açalım.

Sözleşmenin Şekli ve Geçerliliği

Medeni Kanunumuz der ki, bir sözleşmenin geçerli olması için kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça şekil şartı aranmaz. Bu ne demek? Yani, eğer kanun özel bir şekil şartı istemiyorsa, seninle benim aramızda sözlü olarak yaptığımız bir anlaşma bile hukuken geçerlidir. Ancak, işin içine yazılı hale getirme girince işler değişiyor.

Temel kural şu: Eğer bir sözleşme için kanun açıkça yazılı şekil şartı aramıyorsa, el yazısıyla yapılan basit bir not, hatta bazı durumlarda sözlü anlaşmalar bile geçerli olabilir. Ama unutma, ispat meselesi bambaşka bir dert. İşte bu noktada yazılı sözleşmelerın önemi ortaya çıkıyor.

Örneğin, bir arkadaşından borç aldın ve aranızda "1000 TL, 3 ay içinde geri ödenecek" şeklinde bir kağıt imzaladınız. Bu adi yazılı sözleşme, kanunda aksi belirtilmediği sürece geçerlidir. Ancak, eğer bu borç miktarı yüksekse veya ödeme planı karmaşıksa, ispat açısından daha detaylı bir belge faydalı olacaktır.

İspat Gücü ve Yazılı Sözleşmeler

Deneyimlerime göre, en çok takıldığımız yer "eee, bunu nasıl ispat edeceğim?" sorusu oluyor. İşte tam da bu yüzden yazılı sözleşmeler altın değerinde. Çünkü bir anlaşmazlık durumunda, el yazısıyla yapılmış olsa bile bir sözleşme, sözden çok daha güçlü bir delildir.

Özellikle değeri belirli bir miktarı aşan işlemlerde (örneğin Türk Borçlar Kanunu'nda çoğu sözleşme için 250 TL'yi aşan işlemlerde yazılı delil başlangıcı aranır) yazılı bir belge bulunması ispatı çok kolaylaştırır. Bu, bir ihtilaf çıktığında mahkemede "ben böyle bir anlaşma yapmadım" diyen tarafa karşı en büyük kozun olur.

Bir örnek vermek gerekirse, bir emlakçıyla anlaştın ve kapora verdin. Eğer bu anlaşma sadece sözlü yapıldıysa ve emlakçı "böyle bir anlaşmamız olmadı" derse, ispatın zorlaşır. Ama elinde "X emlak, Y gayrimenkul için Z TL kapora alınmıştır" yazan, imzalı bir belge varsa, işler senin lehine döner.

Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar ve Pratik İpuçları

Bazı sözleşme türleri için kanun özellikle nitelikli yazılı şekil şartı koyar. Bunlar, adi yazılı şekilden daha fazlasını ister.

• Resmi Şekil: Örneğin, taşınmaz satışı gibi sözleşmelerin tapuda yapılması zorunludur. Sadece kağıt üzerine "evimi sana satıyorum" yazmak yeterli olmaz.
• El Yazısı Şekli: Miras sözleşmeleri gibi bazı sözleşmelerin bizzat el yazısıyla yazılması ve imzalanması gerekir.
• Nitelikli Yazılı Şekil: Kefalet sözleşmelerinde olduğu gibi, bazen sözleşmenin niteliğine göre kanun özel şartlar (örneğin, kefilin sorumlu olacağı azami miktar belirtilmelidir gibi) arayabilir.

Pratik İpuçları:

• Her Zaman Yazılı Hale Getir: Ne kadar basit bir anlaşma olursa olsun, bir kağıda döküp imzalamak, gelecekteki olası sorunları engellemenin en iyi yoludur.
• Temel Bilgileri Ekle: Tarafların kimlik bilgileri, sözleşmenin konusu, miktarı, süresi, ödeme şekli gibi temel unsurları mutlaka yaz.
• Şüpheli Durumlarda Profesyonel Yardım Al: Özellikle önemli meblağlar söz konusuysa veya sözleşmenin içeriği karmaşıksa, bir avukattan destek almak sana uzun vadede çok şey kazandırabilir.
• İmzayı Atmadan Okut: İmzaladığın her şeyi dikkatlice oku. Anlamadığın bir yer olursa mutlaka sor veya düzeltilmesini iste.

Özetle, adi yazılı sözleşmeler genel olarak geçerlidir ancak ispat gücü ve bazı özel durumlar için şekil şartları söz konusu olabilir. Basit bir "anlaştık" demek yerine, el yazısıyla da olsa bir belgeye dökmek seni birçok sıkıntıdan kurtaracaktır.