Monitör cihazında hangi parametrelerin ölçümü yapılır?

Yoğun bakım ünitelerinde, ameliyathanelerde ve acil servislerde sıklıkla karşılaştığımız monitör cihazları, hastaların hayati fonksiyonlarını sürekli olarak takip etmemizi sağlayan önemli araçlardır. Peki, bu cihazlar aracılığıyla hangi parametrelerin ölçümü yapılır ve bu ölçümler neden bu kadar kritiktir? Bu yazımızda, monitör cihazlarının sağladığı temel bilgileri detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

Kalp Atış Hızı ve EKG Ölçümü (HR & EKG)

Monitör cihazlarının en temel fonksiyonlarından biri, kalp atış hızını (HR) ve elektrokardiyogramı (EKG) sürekli olarak izlemektir. EKG, kalbin elektriksel aktivitesini grafiksel olarak gösterir ve kalp ritim bozukluklarının, kalp krizi gibi durumların erken teşhis edilmesine yardımcı olur. Kalp atış hızı ise, kalbin dakikadaki atım sayısını gösterir ve normal değerlerin dışına çıkması, çeşitli sağlık sorunlarının işareti olabilir. Özellikle kritik hastalarda, bu iki parametrenin sürekli takibi, hayati önem taşır.

Kan Basıncı Ölçümü (NIBP & IBP)

Kan basıncı, kanın damar duvarlarına yaptığı basıncı ifade eder ve sistolik (büyük tansiyon) ile diyastolik (küçük tansiyon) değerlerden oluşur. Monitör cihazları, non-invaziv (NIBP) ve invaziv (IBP) yöntemlerle kan basıncını ölçebilir. Non-invaziv ölçüm, genellikle bir manşet aracılığıyla yapılır ve pratik bir yöntemdir. İnvaziv ölçüm ise, bir kateter yardımıyla doğrudan arterden yapılır ve daha kesin sonuçlar verir. Kan basıncındaki ani düşüşler veya yükselişler, şok, kanama veya diğer acil durumların habercisi olabilir.

Oksijen Satürasyonu Ölçümü (SpO2)

Oksijen satürasyonu (SpO2), kandaki oksijen miktarını yüzde olarak ifade eder. Monitör cihazları, parmak ucuna veya kulak memesine yerleştirilen bir sensör aracılığıyla oksijen satürasyonunu non-invaziv olarak ölçer. Normal bir bireyde oksijen satürasyonu genellikle %95-100 arasında olmalıdır. Düşük oksijen satürasyonu, solunum yetmezliği, akciğer hastalıkları veya diğer dolaşım sorunlarının belirtisi olabilir. Özellikle COVID-19 pandemisi sırasında, oksijen satürasyonunun önemi daha da artmıştır.

Vücut Sıcaklığı Ölçümü (Temp)

Vücut sıcaklığı, vücudun iç sıcaklığını ifade eder ve enfeksiyonlar, iltihaplar veya diğer metabolik sorunlar hakkında önemli bilgiler verir. Monitör cihazları, genellikle cilt yüzeyine veya rektal yolla yerleştirilen sensörler aracılığıyla vücut sıcaklığını ölçer. Yüksek ateş, enfeksiyonun bir belirtisi olabilirken, düşük vücut sıcaklığı hipotermi durumunu işaret edebilir.

Solunum Sayısı Ölçümü (RR)

Solunum sayısı (RR), bir dakikadaki solunum sayısını ifade eder. Monitör cihazları, göğüs hareketlerini veya burun akışını algılayan sensörler aracılığıyla solunum sayısını ölçer. Normal bir yetişkinin solunum sayısı genellikle 12-20 arasındadır. Artmış veya azalmış solunum sayısı, solunum sistemi sorunları, ağrı veya anksiyete gibi durumların belirtisi olabilir.

Monitör cihazlarında ölçülen bu parametreler, hastaların durumunu sürekli olarak değerlendirmemize ve gerekli müdahaleleri zamanında yapmamıza olanak tanır. Her bir ölçüm, sağlık profesyonellerine değerli bilgiler sunar ve hasta bakımının kalitesini artırır. Bu nedenle, monitör cihazlarının doğru kullanımı ve elde edilen verilerin doğru yorumlanması, hayati öneme sahiptir.