Böbreğe stent nasıl takılıyor?
Böbreğe Stent Nasıl Takılır?
Böbrek taşı, enfeksiyon veya tümör gibi nedenlerle idrar akışının engellendiği durumlarda böbreğe stent takılması gündeme gelir. Bu işlem, böbrekteki tıkanıklığı gidererek idrarın serbestçe akmasını sağlamak ve böbreği korumak amacıyla yapılır. Deneyimlerime göre, bu işlem birçok hastanın merak ettiği bir konu.
Peki, böbreğe stent nasıl takılıyor? Bu süreci genel hatlarıyla ve anlaşılır bir dille anlatayım.
Stent Takılma Süreci: Adım Adım
Stent takılması işlemi, genellikle üroloji veya nefroloji servislerinde, bazen de girişimsel radyoloji uzmanları tarafından gerçekleştirilir. İşlem öncesinde birtakım hazırlıklar yapılır. Bunlar:
- Kan testleri: Böbrek fonksiyonlarını ve kanama eğilimini değerlendirmek için.
- İdrar testleri: Enfeksiyon olup olmadığını anlamak için.
- Görüntüleme yöntemleri: Ultrason, tomografi (BT) veya MR gibi yöntemlerle tıkanıklığın yeri ve derecesi belirlenir.
İşlem sırasında hastanın genellikle belden aşağısının uyuşturulduğu lokal anestezi veya nadiren genel anestezi uygulanır. İşlem genellikle şu aşamalardan oluşur:
- Giriş Noktası Belirleme: Hangi taraftaki böbreğe stent takılacaksa, genellikle o tarafın sırt bölgesinden bir kesi yeri belirlenir.
- Kılavuz Tel Yerleştirme: Ultrason veya floroskopi (canlı röntgen) eşliğinde, ince bir iğne ile böbreğin idrar toplama sistemine (pelvis) girilir. Bu iğnenin içinden önce ince bir kılavuz tel ilerletilir.
- Stentin İlerletilmesi: Kılavuz telin üzerinden, böbrek içindeki tıkanıklığa ulaşacak şekilde özel olarak tasarlanmış ince, esnek ve içi boş bir tüp (stent) ilerletilir. Bu stent, genellikle 20-26 cm uzunluğunda ve 0.5-1 cm çapında olabilir. Stentin bir ucu böbreğin içinde, diğer ucu ise mesanenin içinde kalacak şekilde yerleştirilir.
- Stentin Açılması ve Sabitlenmesi: Stent, yerleştirildiği yerde serbestçe duracak şekilde pozisyonlandırılır. Bazı durumlarda, stentin düzgün durduğundan emin olmak için ek görüntülemeler yapılabilir.
- İşlem Sonu: İşlem genellikle 30-60 dakika sürer. İşlem sonrası hasta bir süre gözlem altında tutulur.
Stent Neden Takılır ve Hangi Durumlarda Kullanılır?
Böbrek stentlerinin temel amacı, idrar akışını sağlamaktır. Deneyimlerime göre, bu durumları sıkça görüyoruz:
- Böbrek Taşları: En yaygın nedenlerden biridir. Taşlar, idrar yolunu tıkayarak böbrekte şişmeye (hidronefroz) ve ağrıya neden olabilir. Stent, taş düşene veya cerrahi olarak çıkarılana kadar idrar akışını devam ettirir.
- Tümörler: Böbrek, üreter veya mesane tümörleri idrar yollarını sıkıştırabilir. Stent, bu tıkanıklığı geçici veya kalıcı olarak açmak için kullanılabilir.
- Enfeksiyonlar (Piyelonefrit): Ciddi enfeksiyonlar bazen idrar yollarında ödeme neden olarak akışı engelleyebilir. Stent, enfeksiyon tedavisinde bir destekleyici olarak yerleştirilebilir.
- Ameliyatlar Sonrası: Ürolojik ameliyatlar sonrasında idrar yollarında ödem veya sızıntı riskini azaltmak için stent takılabilir.
- Üreter Darlıkları: Enfeksiyon, taş, ameliyat veya travma sonrası üreterde oluşan daralmalar stent ile açılır.
Stentler, genellikle J-J stent olarak da bilinir çünkü takıldığında böbrekte ve mesanede J harfine benzeyen kıvrımları olur. Bu kıvrımlar, stentin düşmesini engellemeye yardımcı olur.
İşlem Sonrası Nelere Dikkat Etmeli?
Stent takıldıktan sonra bazı şikayetleriniz olabilir, ancak genellikle bunlar geçicidir. Deneyimlerime göre, hastaların dikkat etmesi gereken noktalar şunlardır:
- Sık İdrara Çıkma Hissi ve Yanma: Stentin mesanede bulunması nedeniyle sık idrara çıkma isteği ve idrar yaparken hafif yanma hissi normaldir. Bol su içmek bu durumu hafifletebilir.
- Kanlı İdrar: İşlem sonrası ilk birkaç gün idrarda hafif kanama görülebilir. Bu da genellikle kısa sürede geçer.
- Ağrı: Hafif bel veya karın ağrısı olabilir. Doktorunuzun önerdiği ağrı kesicilerle bu durumu kontrol altına alabilirsiniz.
- Enfeksiyon Belirtileri: Yüksek ateş, titreme, şiddetli yan ağrısı gibi belirtiler enfeksiyon işareti olabilir. Bu durumda hemen doktorunuza başvurmalısınız.
Pratik öneri: Günlük 2-2.5 litre su içmeye özen gösterin. Bu hem böbrek sağlığınız için iyidir hem de stent içindeki idrar akışını destekler. Ağır fiziksel aktivitelerden kaçının ve doktorunuzun önerdiği ilaçları düzenli kullanın.
Stentler belirli bir süre sonra çıkarılır. Bu süre, altta yatan nedene ve doktorunuzun değerlendirmesine göre değişir. Genellikle birkaç hafta ile birkaç ay arasında değişebilir. Stent çıkarma işlemi de stent takma işlemine benzer şekilde, genellikle lokal anestezi altında, özel bir aletle yapılır ve daha kısa sürer.