Gece eller neden uyuşur?

Gece Eller Neden Uyuşur?

Şimdi dürüst olalım, sen de benim gibi bazen sabah uyandığında elinin birinin veya her ikisinin de karıncalanmış, cansız gibi hissettiğini yaşamışsındır. Sanki o el sana ait değilmiş gibi. Bunun birkaç temel nedeni var ve çoğu zaman ciddi bir şey olmasa da, nedenini bilmek içimizi rahatlatır.

Sinir Sıkışması: En Yaygın Sebep

Deneyimlerime göre, gece ellerin uyuşmasının en sık karşılaşılan sebebi sinir sıkışmasıdır. Özellikle bilek bölgesinde, el ve kola giden en önemli sinirlerden biri olan median sinir sıkıştığında bu durum ortaya çıkar. Karpal tünel sendromu dediğimiz durum tam olarak budur.

• Uyku Pozisyonları: Gece uyurken farkında olmadan ellerini veya bileklerini garip pozisyonlarda tutabilirsin. Bileğini bükük tutmak, üzerine yatmak median sinire baskı yapar. Bir araştırmaya göre, uyku sırasında vücut ağırlığının %7'si gibi bir oran bile bir sinire uzun süreli baskı uygulayabilir.
• Sıvı Tutulumu: Vücudun geceleyin sıvı tutmaya eğilimli olabilir. Bu sıvı birikimi de karpal tüneldeki basıncı artırarak siniri sıkıştırabilir. Özellikle kadınlarda hormonal değişiklikler (adet öncesi veya hamilelik gibi) bu duruma zemin hazırlayabilir.
• Tekrarlayan Hareketler: Gün içinde el ve bileklerini çok fazla ve tekrarlayan hareketlerle kullanıyorsan (örneğin, bilgisayar başında uzun süre çalışmak, titreşimli aletler kullanmak) bu da sinir iltihabına ve sıkışmasına neden olabilir. Bu iltihap, gece uykundayken daha belirginleşir çünkü sinirin dinlenme ve iyileşme süresi kısıtlanır.

Kan Dolaşımı Sorunları

El ve kollardaki uyuşmanın bir diğer nedeni de kan dolaşımının yetersiz olmasıdır. Sinirler sağlıklı işlevlerini sürdürebilmek için yeterli oksijen ve besine ihtiyaç duyar ve bu da kan yoluyla sağlanır.

• Damar Büzülmesi (Vazokonstriksiyon): Soğuk ortamlarda vücut, hayati organlara kan akışını önceliklendirmek için ciltteki kan damarlarını daraltır. Eğer ellerini soğukta uzun süre tutarsan, bu daralma el ve parmaklara giden kan akışını azaltarak uyuşmaya yol açabilir. Vücut, ortalama olarak vücut sıcaklığının 1-2 derece düşmesiyle bile bu tepkiyi verebilir.
• Tansiyon Sorunları: Yüksek veya düşük tansiyon da kan dolaşımını etkileyebilir. Özellikle düşük tansiyon durumunda, uzuvlara yeterli kan gitmemesi sonucu uyuşma hissedilebilir.
• Sigara Kullanımı: Sigara içmek kan damarlarını daraltarak dolaşımı bozar. Düzenli sigara kullanan kişilerde bu tür dolaşım sorunları ve buna bağlı uyuşmalar daha sık görülür.

Diğer Olası Nedenler ve Neler Yapabilirsin?

Sinir sıkışması ve dolaşım sorunları en yaygın nedenler olsa da, daha nadir görülen bazı durumlar da söz konusu olabilir.

• Boyun Fıtığı veya Kireçlenme: Boyun bölgesindeki sinirlerin baskı altında kalması da ellere yayılan uyuşmalara neden olabilir. Bu durum genellikle boyun ağrısı ile birlikte seyreder.
• Diyabet: Diyabet hastalarında sinir hasarı (diyabetik nöropati) gelişebilir ve bu da ellerde ve ayaklarda uyuşma, yanma gibi belirtilere yol açabilir. Kan şekerinin uzun süre yüksek seyretmesi, sinir liflerindeki miyelin kılıfına zarar verebilir.
• Vitamin Eksiklikleri: Özellikle B12 vitamini eksikliği, sinir fonksiyonları için kritik öneme sahiptir ve eksikliğinde uyuşma ve karıncalanma hissedilebilir.

Peki, bu durumla başa çıkmak için neler yapabilirsin?

• Uyku Pozisyonunu Ayarla: Ellerini ve bileklerini doğal, nötr bir pozisyonda tutmaya çalış. Gerekirse bilek destekli ateller kullanabilirsin. Bu ateller, özellikle uyku sırasında bileğin aşırı bükülmesini engeller.
• Egzersiz Yap: El ve bilek esnetme egzersizleri dolaşımı iyileştirmeye yardımcı olur. Bilek döndürme, parmakları açıp kapama gibi hareketleri düzenli olarak yap.
• Ortam Sıcaklığına Dikkat Et: Yattığın ortamın çok soğuk olmadığından emin ol. Ellerini sıcak tutmak için ince eldivenler kullanabilirsin.
• Mola Ver: Eğer bilgisayar başında veya tekrarlayan el hareketleri gerektiren bir iş yapıyorsan, düzenli aralar ver ve ellerini dinlendir. Her 30-60 dakikada bir kısa molalar vermek bile fark yaratır.
• Doktora Danış: Eğer bu uyuşma sık sık tekrarlıyorsa, şiddetliyse, güç kaybı veya başka belirtilerle birlikteyse mutlaka bir doktora görünmelisin. Doktorun yapacağı muayene ve testlerle (örneğin EMG testi) sorunun kaynağını netleştirebilir ve sana özel tedavi yöntemleri önerebilir. EMG testi, sinirlerin elektriksel aktivitesini ölçerek hasar veya sıkışma olup olmadığını belirler.

Unutma, bazen sadece pozisyon değişikliği yeterli olurken, bazen de altta yatan bir durumu tedavi etmek gerekebilir.