🗞️ Manisa Haber

Evlilikte hangi kan testleri yapılır?

19 Haziran 2025 Manisa Haber

Evlilik Öncesi Sağlık Kontrolleri: Nelere Dikkat Etmelisiniz?

Evlilik kararı, hayatınızın en özel ve anlamlı adımlarından biri. Bu yeni başlangıçta hem sizin hem de gelecekteki ailenizin sağlığı için bilinçli olmak çok önemli. Deneyimlerime göre, evlilik öncesi yapılan kan testleri hem olası sağlık sorunlarını erken tespit etmeye hem de ileride yaşanabilecek bazı riskleri önlemeye yardımcı oluyor. Gelin, bu süreçte karşınıza çıkabilecek temel testlere ve neden önemli olduklarına yakından bakalım.

Temel Kan Testleri ve Anlamları

Evlilik öncesi sağlık kontrolünün en önemli ayağı kan testleri. Bu testler, genel sağlık durumunuz hakkında önemli ipuçları veriyor. En sık istenen testlerden bazıları şunlar:

  • Hemoglobin (Hb) ve Hemogram (Tam Kan Sayımı): Bu testler, kansızlık (anemi) olup olmadığını anlamak için yapılıyor. Hemoglobin değeri, kanınızın oksijen taşıma kapasitesini gösterir. Düşük değerler yorgunluk, halsizlik gibi belirtilere yol açabilir. Erkeklerde normal değerler genellikle 13.5-17.5 g/dL, kadınlarda ise 12.0-15.5 g/dL civarındadır. Bu değerler laboratuvardan laboratuvara küçük farklılıklar gösterebilir.
  • Kan Grubu ve Rh Uyumu: Bu test, sizin ve eş adayınızın kan gruplarını ve Rh faktörünü belirlemek için yapılır. Özellikle Rh uyuşmazlığı (anne Rh-negatif, baba Rh-pozitif olduğunda) gebelik sürecinde bazı riskler oluşturabilir. Bu durum, bebeğin sağlığı için takip gerektirebilir. Rh uygunsuzluğu varsa, gebeliklerin %10-15'inde risk oluşabilir. Doktorunuz bu konuda gerekli önlemleri ve takibi anlatacaktır.
  • Bulaşıcı Hastalık Tarama Testleri: Evlilik öncesi en kritik testlerden biri de bulaşıcı hastalıkların taranmasıdır. Bunlar arasında en yaygın olanları şunlardır:
    • Hepatit B (HBsAg, Anti-HBs, Anti-HBc): Hepatit B virüsü, karaciğeri etkileyen ciddi bir hastalıktır ve cinsel yolla veya kan yoluyla bulaşabilir. Testler, hem virüsün aktif olarak vücutta olup olmadığını hem de daha önce enfeksiyon geçirip geçirmediğinizi veya aşılanıp aşılanmadığınızı gösterir. Aşı ile korunmak mümkündür.
    • Hepatit C (Anti-HCV): Hepatit C virüsü de karaciğerde iltihaplanmaya neden olur ve genellikle kan yoluyla bulaşır. Testler, enfeksiyon varlığını belirler.
    • HIV (Anti-HIV 1/2): HIV virüsü, bağışıklık sistemini etkileyen ve AIDS'e yol açabilen bir virüstür. Cinsel temas, kan ve kan ürünleri yoluyla bulaşır. Erken teşhis ve tedavi ile yaşam kalitesi artırılabilir.
    • Sifiliz (VDRL veya RPR): Sifiliz, bakteriyel bir enfeksiyondur ve cinsel yolla bulaşır. Tedavi edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu testler, enfeksiyonun varlığını tespit eder.
  • Kan Şekeri (Açlık Kan Şekeri): Bu test, diyabet (şeker hastalığı) riskini değerlendirmek için yapılır. Aç karnına yapılan ölçümde kan şekeri değerinin 100 mg/dL'nin altında olması beklenir. Yüksek değerler, diyabetin habercisi olabilir.

Genetik Hastalık Taramaları: Akdeniz Anemisi ve Diğerleri

Bazı genetik hastalıklar, çekinik genler aracılığıyla aileden nesile aktarılabilir. Evlilik öncesi yapılan genetik taramalar, bu konuda bilinçlenmenizi sağlar.

  • Talasemi (Akdeniz Anemisi) Taşıyıcılık Testi: Türkiye'de oldukça yaygın görülen bir genetik kan hastalığıdır. Hemoglobin sentezinde bozukluk sonucu anemiye yol açar. Eğer hem anne hem de baba taşıyıcıysa, doğacak çocuğun hasta olma ihtimali %25'tir. Bu test, taşıyıcı olup olmadığınızı belirler. Eğer eş adayınız da taşıyıcı ise, doktorunuzla genetik danışmanlık almanız önemlidir. Yapılan testlerde Hemoglobin A2 (HbA2) seviyesinin %3.5’in üzerinde olması taşıyıcılık için önemli bir göstergedir.
  • Diğer Genetik Hastalıklar: Ailede bilinen genetik hastalıklar varsa veya riskli bölgelerde yaşıyorsanız, doktorunuz ek genetik testler (örneğin, kistik fibrozis, orak hücre anemisi gibi) önerebilir.

Pratik İpuçları ve Öneriler

Bu süreci daha rahat atlatmanız için birkaç önerim var:

  • Erken Başlayın: Evlilik tarihinizi belirledikten sonra hemen doktorunuzla iletişime geçin. Test sonuçlarının çıkması ve gerekli durumlarda ek tetkikler yapılması zaman alabilir.
  • Randevu Alın: Hangi hastaneye veya laboratuvara gideceğinizi belirleyip randevu alın. Genellikle devlet hastanelerinin evlilik poliklinikleri veya özel hastanelerin ilgili bölümleri bu hizmeti sunar.
  • Aç Karnına Gidin: Kan testlerinin çoğu için en az 8-12 saat aç olmanız gerekmektedir. Su içebilirsiniz ancak çay, kahve, meyve suyu gibi besleyici içeceklerden uzak durun.
  • Doktorunuzla Konuşun: Test sonuçlarını mutlaka bir hekimle değerlendirin. Anlamadığınız veya merak ettiğiniz her şeyi sormaktan çekinmeyin. Bu testler, sizin ve gelecekteki ailenizin sağlığı için bir yatırımdır.
  • Eşinizle Birlikte Gidin: Mümkünse testlere eş adayınızla birlikte katılmanız, hem süreci birlikte yönetmenizi sağlar hem de birbirinize destek olmanıza yardımcı olur.

Unutmayın, bu testler sizi korkutmak için değil, geleceğinizi daha sağlıklı ve bilinçli bir şekilde planlamanız için var. Mutluluğunuz daim olsun!