İki soyadı kullanma kanunu ne zaman çıktı?

Türkiye'de iki soyadı kullanma hakkı, özellikle evlenen kadınlar için uzun yıllar boyunca tartışma konusu olmuştur. Peki, bu konudaki yasal düzenlemeler ne zaman başladı ve günümüze kadar nasıl bir süreç izledi? İşte, iki soyadı kullanma kanunu hakkında bilmeniz gerekenler.

Medeni Kanun ve Soyadı Kanunu’nun İlk Yılları

Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan sonra, 1926 yılında kabul edilen Medeni Kanun ile evlenen kadınların yalnızca eşlerinin soyadını kullanma zorunluluğu getirilmişti. Bu durum, kadınların bireysel kimliklerinin evlilikle birlikte değiştiği ve eşlerinin soyadıyla tanımlandığı bir dönemi başlatmıştır. Daha sonra, 1934'te kabul edilen Soyadı Kanunu ile her Türk vatandaşının bir soyadı taşıması zorunlu hale getirildi. Ancak bu kanun da evli kadınların soyadı konusundaki durumunu değiştirmemiştir.

Bu yasal düzenlemeler, uzun yıllar boyunca kadınların kendi kızlık soyadlarını evlendikten sonra kullanmalarını engelledi ve bu durum pek çok eleştiriye neden oldu. Kadın hakları savunucuları ve hukukçular, bu uygulamanın cinsiyet eşitsizliğine yol açtığını ve kadınların kimliklerini özgürce belirleme haklarını kısıtladığını savunarak, yasal değişiklikler için mücadele başlattılar.

Anayasa Mahkemesi'nin Kararı ve İki Soyadı Kullanma Hakkı

Uzun süren hukuki mücadeleler ve tartışmalar sonucunda, 2014 yılında Anayasa Mahkemesi önemli bir karar verdi. Mahkeme, evli kadınların evlendikten sonra sadece eşlerinin soyadını kullanma zorunluluğunun, Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırı olduğuna hükmetti. Bu karar, evli kadınlara hem eşlerinin soyadını hem de kendi kızlık soyadlarını birlikte kullanabilme yolunu açtı. Anayasa Mahkemesi'nin bu kararıyla, kadınlar evlendikten sonra dilerlerse sadece eşlerinin soyadını kullanabilecekleri gibi, kendi soyadlarını eşlerinin soyadının önüne veya arkasına ekleyerek de kullanabileceklerdi.

Bu karar, Türk hukukunda önemli bir dönüm noktası olmuş ve kadınların kimliklerini özgürce ifade edebilmeleri açısından büyük bir adım olarak değerlendirilmiştir. Artık kadınlar, evlilik birliği içinde kendi bireysel kimliklerini koruyarak hem aile bağlarını temsil eden eşlerinin soyadını hem de kendi kökenlerini simgeleyen kızlık soyadlarını birlikte kullanabilmektedirler.

Günümüzde İki Soyadı Kullanımı

Anayasa Mahkemesi'nin 2014 yılında verdiği kararın ardından, iki soyadı kullanma hakkı yasal olarak güvence altına alınmıştır. Günümüzde evlenen kadınlar, nüfus müdürlüklerine başvurarak hem eşlerinin soyadını hem de kendi kızlık soyadlarını birlikte kullanmak istediklerini belirtebilirler. Bu işlem oldukça basittir ve herhangi bir ek belge veya gerekçe sunulmasına gerek yoktur.

Bu yasal düzenleme, kadınların evlilik hayatlarında daha eşit ve özgür bir konuma gelmelerine katkı sağlamıştır. İki soyadı kullanma hakkı, kadınların kimliklerini koruma ve istedikleri şekilde ifade etme özgürlüğünü destekleyen önemli bir adımdır.

İki soyadı kullanma kanunu, Türkiye'de kadın hakları ve eşitlik mücadelesinin önemli bir kazanımıdır. Bu yasal düzenleme, kadınların kimliklerini özgürce ifade edebilmeleri ve evlilik hayatlarında daha eşit bir konuma sahip olmaları açısından büyük bir öneme sahiptir.