Aspirin nerede üretiliyor?

Aspirin Nerede Üretiliyor? Merak Edenlere...

Aspirinin hammaddesi olan asetilsalisilik asit (ASA), aslında Almanya'da bir kimya şirketi olan Bayer tarafından 1897'de sentezlenmiş olsa da, günümüzde aspirin üretimi çok daha global bir ağa yayılmış durumda. Yani tek bir "aspirin fabrikası" yok diyebiliriz. Etken maddeyi üreten devasa kimya tesisleri var ve bu tesisler dünyanın farklı yerlerine dağılmış durumda.

Deneyimlerime göre, ASA'nın ana üretim merkezlerinden bazıları şunlar:

• Çin: Dünya genelindeki kimyasal üretimde Çin'in payı çok büyük. Aspirin hammaddesi olan ASA'nın da önemli bir kısmı burada üretiliyor. 2020'li yılların başındaki verilere bakıldığında, Çin'in küresel kimya pazarındaki payı %40'ların üzerinde. Bu devasa üretim kapasitesi, aspirinin de büyük ölçüde buradan tedarik edilmesini sağlıyor.
• Hindistan: Hindistan da ilaç hammaddeleri ve kimyasalların önemli bir üreticisi. Özellikle jenerik ilaç pazarında çok güçlüler ve bu durum ASA üretimine de yansımış durumda. Hindistanlı firmalar, hem kendi iç pazarları hem de ihracat için önemli miktarda ASA üretiyor.
• Avrupa Birliği (Özellikle Almanya): Bayer'in kökleri Almanya'da olsa da, günümüzde Avrupa'daki üretim tesisleri sadece Almanya ile sınırlı değil. Bayer'in ve diğer bazı Avrupa merkezli kimya şirketlerinin de ASA üretim kapasiteleri bulunuyor. Ancak genel üretim hacmi olarak Çin ve Hindistan kadar baskın olmayabilirler. Yine de yüksek kalite standartları ve Ar-Ge çalışmaları açısından önemli yer tutuyorlar.

Bu üretim merkezlerinden elde edilen ASA, ardından dünyanın dört bir yanındaki ilaç firmalarına gönderiliyor. Bu firmalar da kendi tesislerinde, farklı dozajlarda ve farklı formlarda (hap, efervesan, tablet vb.) aspirin üretiyorlar. Yani senin eczaneden aldığın aspirin kutusunun üzerindeki "Made in X" etiketi, etken maddenin üretildiği yer değil, ilacın son halinin paketlendiği yer olabilir. Bu ayrımı bilmek önemli.

Kalite Kontrol ve Standartlar

ASA üretimi, sıkı kalite kontrol süreçlerini gerektirir. Üretilen her parti malzemenin belirli kimyasal ve fiziksel özelliklere sahip olması şart. Bu standartlar uluslararası farmakopeler (ilaç standartları koleksiyonları) tarafından belirlenir. Örneğin, USP (United States Pharmacopeia) veya EP (European Pharmacopoeia) gibi. Bu standartlara uymayan hammaddeler ilaç üretiminde kullanılamaz.

Deneyimlerime göre, bu kalite kontrol süreçleri, hammaddenin nereden geldiğinden bağımsız olarak uygulanır. Yani Çin'den gelen ASA da, Hindistan'dan gelen ASA da, Avrupa'dan gelen ASA da aynı kalite testlerinden geçer. Bu, küresel tedarik zincirinde ürün güvenliğini sağlamanın temel yolu.

Neden Bu Kadar Farklı Yerde Üretiliyor?

Bu kadar farklı ülkede üretilmesinin birkaç temel sebebi var:

• Maliyet: Hammadde üretimi genellikle işçilik, enerji ve çevresel düzenlemelerin daha uygun olduğu ülkelerde yoğunlaşır. Çin ve Hindistan bu konuda avantajlı konumda.
• Tedarik Zinciri: Dünya geneline yayılmış üretim, herhangi bir ülkedeki olası bir aksaklıktan (doğal afet, siyasi istikrarsızlık vb.) kaynaklanacak tedarik sorunlarını minimize etmeye yardımcı olur. Birden fazla kaynaktan tedarik yapmak, risk yönetimi açısından önemlidir.
• Talep: Küresel aspirin talebi çok yüksek. Bu talebi karşılamak için de farklı coğrafyalardaki üretim kapasitelerinden faydalanılır.

Senin için pratik bir öneri olarak; aldığın aspirinin üzerinde genellikle ilaç firmasının adı ve adresi yazar. Bu firma, etken maddeyi dünyanın farklı yerlerinden tedarik edip, kendi tesislerinde son ürünü hazırlayan firmadır. Etken maddenin üretildiği yeri genellikle doğrudan kutunun üzerinde bulmak zordur çünkü bu daha çok bir B2B (işletmeden işletmeye) bilgidir.

Eğer özellikle etken maddenin kaynağı hakkında bir endişen varsa, ilgilendiğin markanın üretici firmasıyla iletişime geçebilirsin. Bazı firmalar, tedarik zincirleri hakkında bilgi paylaşımında bulunabilirler.